Wade-Gilesovo prečrkovanje

Wade-Gilesovo prečrkovanje je sistem za zapisovanje kitajščine s črkami latinice. Sistem je bil v uporabi zlasti pred letom 1979, ko ga je začel izpodrivati pinyin. Wade-Gilesovo transkripcijo še zdaj uporabljajo na Tajvanu in v ZDA, kjer jo imenujejo tudi romanizacija.

Sistem je začel razvijati Thomas Francis Wade, ki je bil britanski ambasador na Kitajskem in prvi profesor kitajskega jezika na univerzi v Cambridgeu. Wade je objavil prve kitajske knjige (učbenike) v latinici leta 1867. Sistem transkripcije je pozneje dopolnil drug britanski diplomat na Kitajskem - Herbert Allen Giles.

Posebnosti WG prečrkovanja

Za kitajsko izgovorjavo so zelo pomembni soglasniki s pridihom (ki so v evropskih jezikih redki). V WG transkripciji je pridih označen z apostrofom in tako dobimo pare soglasnikov: p, p', t, t', k, k', ch, ch'. Soglasnike b, d in g uporablja WG transkripcija samo izjemoma - za zapis tistih (redkih) narečij, kjer je razlika med zvenečimi in nezvenečimi soglasniki občutna.

WG prečrkovanje je nekoliko nedosledna pri zapisu mehkih in trdih šumnikov. Mehki in trdi š se v zapisu ločita (mehki: hs, trdi: sh), za č in dž pa to ne velja: Mehki in trdi č se oba pišeta kot ch', mehki in trdi dž pa se oba pišeta kot ch (izgovorjava je mehka, če sledi i ali ü, oziroma trda, če sledi a, e, ih, o ali u).

Pri samoglasnikih velja posebej poudariti polglasniški i, ki se v nekaterih primerih piše kot ih, v drugih primerih pa kot u.

Primerjava s pinyin prečrkovanjem

Spodnja preglednica podaja primerjavo med WG transkripcijo in danes bolj razširjenim pinyinom. Preglednica ne zajema vseh posebnosti posamezne transkripcije.

WG pinyin
a a
ch (mehki) j
ch (trdi) zh
ch' (mehki) q
ch' (trdi) ch
e e
f f
h h
hs x
i i
j r
k g
k' k
l l
m m
n n
o o
p b
p' p
s s
sh sh
t d
t' t
ts z
ts' c
tz z
tz' c
u u
ü ü
w w
y y


Nekaj posebnih primerov podajamo v drugi tabeli (gre zlasti za zloge v katerih nastopa polglasniški i):

WG pinyin
chi ji
ch'i qi
chih zhi
ch'ih chi
chü ju
ch'ü qu
jih ri
shih shi
ssu si
tzu zi
tz'u ci

Tone oziroma akcente se v WG transkripciji po navadi označuje s številkami 1, 2, 3, in 4.

WG pinyin
ma1 mā
ma² má
ma³ mǎ
ma4 mà

Glej tudi

Read other articles:

Harrier Jump Jet

Harrier Jump JetA Harrier GR7A of 800 Naval Air Sqn, Royal NavyTipeVertical/Short Takeoff and Landing strike aircraftDiperkenalkan1969Pengguna utamaUnited States Marine Corps[1]Pengguna lainRoyal Air Force Royal Navy Spanish NavyAcuan dasarHawker P.1127/Kestrel FGA.1VarianHawker Siddeley Harrier BAE Sea Harrier AV-8B Harrier II BAE Harrier II Harrier Jump Jet, secara resmi disebut sebagai Harrier atau informal sebagai the Jump Jet, adalah pesawat yang dirancang militer Inggris jet mam...

 

The Hallé

Symphony orchestra based in Manchester, England Hallé OrchestraOrchestraAntony Inglis rehearsing with the Hallé and the Leeds Festival ChorusFounded1858; 166 years ago (1858)LocationManchester, EnglandConcert hallBridgewater HallPrincipal conductorSir Mark ElderWebsiteOfficial website The Hallé is an English symphony orchestra based in Manchester, England. Since 1996, the orchestra has been resident at the Bridgewater Hall in Manchester. History This article appears to be...

 

العلاقات السودانية البولندية

العلاقات السودانية البولندية السودان بولندا   السودان   بولندا تعديل مصدري - تعديل   العلاقات السودانية البولندية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين السودان وبولندا.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وجه المقا...

Arthur Harden

Arthur HardenLahir(1865-10-12)12 Oktober 1865Manchester, InggrisMeninggal17 Juni 1940(1940-06-17) (umur 74)Bourne End, Buckinghamshire, InggrisKebangsaanInggrisAlmamaterUniversity of Manchester MSc, University of Erlangen PhDDikenal atasstuktuk kimia sel khamirPenghargaanPenghargaan Nobel Kimia (1929)Medali Davy (1935)Karier ilmiahBidangBiokimiaInstitusiLister InstitutePembimbing doktoralOtto Fischer Arthur Harden (Manchester, 12 Oktober 1865 – Bourne End, 17 Juni 1940) ialah seorang ...

 

حركة الخاكسار

حركة الخاكسار البلد الهند الراج البريطاني  تاريخ التأسيس 1930  المؤسس عناية الله المشرقي  تعديل مصدري - تعديل   حركة الخاكسار (بالأردية: تحریکِ خاکسار) حركة اجتماعية أسّسها عناية الله المشرقي سنة 1931 في لاهور، البنجاب بالهند البريطانية، بهدف تحرير الهند من حكم الإم�...

 

Louis-Sébastien Le Nain de Tillemont

Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus. Cet article ne cite pas suffisamment ses sources (novembre 2023). Si vous disposez d'ouvrages ou d'articles de référence ou si vous connaissez des sites web de qualité traitant du thème abordé ici, merci de compléter l'article en donnant les références utiles à sa vérifiabilité et en les liant à la section « Notes et références ». En pratique : Quelles sources sont attendues ? ...

Football Club Chiasso 1922-1923

Questa voce sull'argomento stagioni delle società calcistiche svizzere è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Voce principale: Football Club Chiasso. Football Club ChiassoStagione 1922-1923Sport calcio Squadra Chiasso Allenatore Commissione tecnica Presidente Guido Bianchi Seconda Divisione7º posto nel girone C Nord. Perde gli spareggi retrocessione ed è retrocesso in Terza Divisione. Lascia la FIGC e si iscrive al campionato elvetico...

 

The Scarlet Coat

1955 film The Scarlet CoatTheatrical release posterDirected byJohn SturgesWritten byKarl TunbergProduced byNicholas NayfackStarringCornel WildeMichael WildingGeorge SandersAnne FrancisNarrated byPaul FreesCinematographyPaul C. VogelEdited byBen LewisMusic byConrad SalingerProductioncompanyMetro-Goldwyn-MayerDistributed byMetro-Goldwyn-MayerRelease date July 29, 1955 (1955-07-29) Running time101 minutesCountryUnited StatesLanguageEnglishBudget$1.6 million[1][2]Bo...

 

2 Raja-raja 2

2 Raja-raja 2Kitab Raja-raja (Kitab 1 & 2 Raja-raja) lengkap pada Kodeks Leningrad, dibuat tahun 1008.KitabKitab 2 Raja-rajaKategoriNevi'imBagian Alkitab KristenPerjanjian LamaUrutan dalamKitab Kristen12← pasal 1 pasal 3 → 2 Raja-raja 2 (atau II Raja-raja 2, disingkat 2Raj 2) adalah pasal kedua Kitab 2 Raja-raja dalam Alkitab Ibrani dan Perjanjian Lama di Alkitab Kristen. Dalam Alkitab Ibrani termasuk Nabi-nabi Awal atau Nevi'im Rishonim [נביאים ראשונים] dalam bag...

سيرجي كوبيلوف

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (ديسمبر 2015) سيرجي كوبيلوف معلومات شخصية الميلاد 29 يوليو 1960 (العمر 63 سنة)روسيا، الاتحاد السوفيتي الجنسية  روسيا الحياة العملية المهنة دراج  نوع السباق سباق الدراجا...

 

Accessibility for Ontarians with Disabilities Act, 2005

Statute of Ontario, Canada Accessibility for Ontarians with Disabilities Act, 2005Legislative Assembly of Ontario Long title An Act respecting the development, implementation and enforcement of standards relating to accessibility with respect to goods, services, facilities, employment, accommodation, buildings and all other things specified in the Act for persons with disabilities Enacted byLegislative Assembly of OntarioRoyal assent13 June 2005[1]Commenced13 June 2005[1]...

 

Cynthia Damon

Professor of Classical Studies Cynthia DamonCynthia Damon, Professor of Classical Studies, University of PennsylvaniaBorn1957NationalityAmericanKnown forTranslation of and commentary on classical textsBoard member ofAmerican Philological Association (2007-2010)Academic backgroundAlma materStanford UniversityThesisVetus atque antiquus quaestus: The Art of the Parasite in Ancient RomeDoctoral advisorEdward Courtney, Susan Treggiari, Elaine FanthamAcademic workDisciplineClassical Studi...

Penyensoran Wikipedia

 Bagian dari seri tentangSensor Pada media Melarang buku-buku · Film yang dilarang Penyuntingan kembali film · Internet · Musik Pers · Radio · Berpikir Berbicara dan berekspresi Permainan video Metode Bunyi bip · Pembakaran buku Siaran tunda · Efek pedingin Konspirasi hening Perangkat lunak pengawasan isi Eufemisme · Penghilangan bagian buku Pembungkaman · Pengejek Rongga memori · ...

 

Max Planck

Untuk satuan yang dinamakan menurut tokoh ini, lihat Satuan Planck. Max Karl PlanckPlanck di tahun 1930LahirMax Karl Ernst Ludwig Planck(1858-04-23)23 April 1858Kiel, Kadipaten HolsteinMeninggal4 Oktober 1947(1947-10-04) (umur 89)Göttingen, Lower Saxony, Bizone, Pendudukan Jerman oleh SekutuPendidikanUniversitas Ludwig Maximilian München, (PhD, 1879)AlmamaterUniversitas Ludwig Maximilian MünchenSuami/istri Marie Merck ​ ​(m. 1887; meninggal 1909&#...

 

Peter Odemwingie

Nigerian footballer (born 1981) Peter Odemwingie Odemwingie appearing for Stoke City in 2015Personal informationFull name Peter Osaze Odemwingie[1]Date of birth (1981-07-15) 15 July 1981 (age 42)Place of birth Tashkent, Uzbek SSR, Soviet Union (now Uzbekistan)Height 1.82 m (6 ft 0 in)[2]Position(s) ForwardYouth career1994 KAMAZ1995–1998 CSKA Moscow1999 AS Racines LagosSenior career*Years Team Apps (Gls)2000–2002 Bendel Insurance 53 (19)2002–2004 La Lo...

Book of Negroes

1783 British document This article is about the historical document. For the Lawrence Hill novel, see The Book of Negroes (novel). For the TV miniseries based on the novel, see The Book of Negroes (miniseries). Certificate of Freedom, issued by Samuel Birch. Book of Negroes The National Archives, London Nova Scotia Museum, Halifax National Archives and Records Administration, Washington, DC Date1783 The Book of Negroes is a document created by Brigadier General Samuel Birch, under the direct...

 

Sério

Questa voce sull'argomento centri abitati del Rio Grande do Sul è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Sériocomune LocalizzazioneStato Brasile Stato federato Rio Grande do Sul MesoregioneCentro Oriental Rio-Grandense MicroregioneLajeado-Estrela AmministrazioneSindacoSidinei Moises de Freitas TerritorioCoordinate29°23′05″S 52°16′07″W29°23′05″S, 52°16′07″W (Séri...

 

Edward Felix Baxter

Recipient of the Victoria Cross and motorcyclist Edward Felix BaxterBorn(1885-09-18)18 September 1885Oldswinford, Stourbridge, WorcestershireDied18 April 1916(1916-04-18) (aged 30)Blairville, FranceBuriedFillievres British Cemetery, Pas de Calais, FranceAllegiance United KingdomService/branch British ArmyYears of service1914–1916RankSecond LieutenantUnitRoyal EngineersKing's (Liverpool) RegimentBattles/warsFirst World War Western Front  † AwardsVictoria CrossO...

Taman Nasional Kakadu

Taman Nasional KakaduSitus Warisan Dunia UNESCOKriterialarge: i, vi, vii, ix, xNomor identifikasi147Pengukuhan1981 (5th)Perluasan1987; 1992 Taman Nasional Kakadu adalah taman nasional yang terletak di Australia Utara, 171 km sebelah timur Darwin. Taman Nasional Kakadu terletak di daerah sungai Alligator di Australia Utara. Taman Nasional Kakadu menutupi area seluas 19.804 kilometer persegi, terbentang hampir 200 kilometer dari utara ke selatan dan lebih dari 100 kilometer dari barat...

 

Gereja Santo Petrus Martir, Escaldes-Engordany

Gereja Santo Petrus MartirGereja Katolik Paroki Santo Petrus Martir, Escaldes-Engordanybahasa Katalan: Església de Sant Pere MàrtirGereja Santo Petrus Martir, Escaldes-EngordanyWikipedia | Kode sumber | Tata penggunaan Koordinat: 42°30′31.968″N 1°32′29.940″E / 42.50888000°N 1.54165000°E / 42.50888000; 1.54165000LokasiEscaldes-EngordanyNegaraAndorraDenominasiGereja Katolik RomaSejarahDedikasiSanto Petrus MartirArsitekturStatusGereja parokiStatus fungsi...