Primož Trubar

Primož Trubar, crtež

Primož Trubar (9.6. 1508., Raščica, Slovenija - 28.6. 1586., Derendingen, Njemačka) je bio najpoznatiji slovenački pisac, prevoditelj i protestantski pastor. Važi za oca slovenačke književnosti i autora prve štampane knjige na slovenačkom jeziku. Bio je i prvi crkveni predstavnik protestantske crkve u Sloveniji.

Biografija

1520.-1521. bio je učenik škole u Rijeci, 1522.-1524. školovanje je nastavio u Salzburgu. Kasnije je išao u Trst gde je bio pod tutorstvom Pijetra Bonoma. Tamo se povezao sa humanistima, od kojih je jedan bio Erazmo Roterdamski. 1528. se upisao na Bečkom univerzitetu ali studije nijer završio. 1530. vrati se u Sloveniju i postao je sveštenik. 1547. tokom protureformacije pobegao je u Nemačku, koja je bila tolerantnija prema protestantizmu. U nemačkome gradu Rotenburg nastavio je kao crkveni propovjednik. Tamo je napisao najznačajnija dela slovenačke književnosti, Abecedarijum i Katekizam. Objavljena su u nemačkom Tibingenu. Kasnije je napisao još 25 dela na slovenačkom jeziku i preveo je kompletan Novi Zavet 1582.

Umro je i sahranjen u današnjem Tibingenu, Nemačka.

Uprkos kratkoj eri Protestantizma u Sloveniji, to je bila i era najvećeg kulturnog napretka. Zajedno sa Adamom Bohoričem i Jurijem Dalmatinom predstavljao je zlatnu eru slovenačke književnosti.

Dela

  • 1550. - Abecedarijum i Katekizem - prva slovenačka knjiga
  • 1557. - Prvi deo Novog zaveta
  • 1564. - Crkovna ordunga
  • Kučni poslovi - posthumno izdanje

Povezano

  • Heretik, biografski film iz 1986. godine posvećen Trubarovom životu