Kneževina se aktivno uključuje u sukob Karla Velikog sa Avarima, koji konačno bivaju slomljeni oko 800. godine. Neposredno iza toga se u istorijskim izvorima pojavljuje jedini poznati knez Pribina (825-833), koji 828. godine u Nitri podiže prvu crkvu među Zapadnim i Istočnim Slovenima, kao i druge građevine, kako u samoj Nitri, tako i u dolini Vaha, Oravi i Spišu. Sukob između moravskog kneza Mojmira I (830-846) i Pribine okončava se 833. godine Mojmirovom pobedom. On je tada ujedinio dve kneževine i stvorio Velikomoravsku kneževinu, dok je Pribina prebagao Francima, od kojih je na upravu dobio prostore južno od Nitranske kneževine, tzv. Blatensko ili Blatno Kneževstvo sa sedištem u Blatnogradu na Blatnom jezeru, odnosno Blatnoj reci u današnjoj Mađarskoj.
Zavisna kneževina
Posle stvaranja Velikomoravske kneževine, Nitranska kneževina je u njoj ostala kao zasebna oblast kojom je upravljao princprestolonaslednik. Ovakav sistem održao se i posle sloma Velike Moravske sve do 1108. godine, kada je kneževina rasformirana. U tom periodu nalazila se u sastavu: