Neopaganizam predstavlja moderne rekonstrukcije prehrišćanskih religija i spiritualnih pravaca. Primjeri su vika, asatru i neodruidizam.
Neopaganizam paganizam je religijski pogled na svet koji poklanja poštovanje prirodi, prepoznajući njen živi, „oduhovljeni“ karakter. Paganizam akcentuje duhovni odjek pojedinih mesta, kao i duhovni značaj zemlje.[1]
Paganizam obuhvata veliki broj različitih pokreta i razuđenih verovanja. Današnji neopaganski pokreti uglavnom baziraju svoja vjerovanja na saživljenju sa Prirodom i Božanstvom koje jeste totalnost svega što jeste. Međutim, to nije slučaj sa svim oblicima paganskih vjerovanja - prošlih i sadašnjih. Neki vjeruju u brojna božanstva, dok drugi smatraju da jedinstveni podsvjesni duh u svemu živom jeste univerzalno božanstvo.
Naziv
Reč ,,paganski" dolazi od latinske reči pagus, što znači ,,selo" – mesto izvan grada, suprotan termin od ,,grad". Otuda i pridev ,,paganski" ili ,,onaj koji pripada selu", ,,stanovnik sela".
Termin neopaganizam je nastao dodavanjem prefiksa neo- (koji znači novo) na koren paganizam kojim se nazivaju sve preabrahamske religije i verovanja.
Paganisti odbacuju termin neo-paganizam, jer njihova verovanja nisu nova, već samo predstavljaju preporod drevne religije.[1]
Historija
1981. godine osnovana je Paganska federacija (na temeljima ranijeg Paganskog fronta, osnovanog 1970. godine) kako bi „paganizam postao dostupan onim ljudima koji istinski tragaju za duhovnim putem zasnovanim na prirodi“.[1]8.11.392. službeni progon pagana
Neopaganizmi u Evropi
Neopaganizmi u Evropi predstavlja savremeni duhovnipokret koji oživljava drevne politeističke, animističke i prirodne religije, često inspirisan mitologijom, običajima i duhovnošću prehrišćanskih naroda. Ovaj pokret nije monolitna celina, već obuhvata različite pravce i tradicije, od kojih svaki ima svoje specifičnosti i kulturološke korene.
Među najpoznatijim neopaganskim pravcima su:Rodnoverje kao pokret koji obuhvata različite tradicije koje se temelje na slavenskoj mitologiji i religiji. Postoje različite grupe i zajednice koje prakticiraju Rodnoverje, a neke od najpoznatijih su u Rusiji, Ukrajini, Poljskoj i drugim slavenskim zemljama.[2]Vikanizam, koji se često povezuje s obožavanjem prirode i božanstava poput Boginje i Boga; Druidizam, koji oživljava keltske tradicije; te Asatru ili nordijski neopaganizam, koji se oslanja na mitologiju starih Germana i Nordijaca. Tu su i helenizam (rekonstrukcija drevne grčke religije), te rimski i iberijski neopaganizam.[3]
Neopagani se često zalažu za ekologiju, duhovni povratak prirodi i obnavljanje izgubljene povezanosti s ciklusima Zemlje. Mnogi neopaganski obredi i festivali prate godišnje doba, kao što su zimski solsticij, prolećna ravnodnevnica ili žetveni festivali, koji odražavaju drevne sezonske cikluse.
U postmodernom svetu neopaganizam privlači ljude koji tragaju za alternativnim duhovnim putevima i odbacuju dogme tradicionalnih monoteističkih religija. Ovaj pokret je naročito popularan u severnoj Evropi, Velikoj Britaniji, Skandinaviji i Istočnoj Evropi, gde je oživljavanje lokalnih tradicija često povezano s kulturnim i nacionalnim identitetom.
Iako neopaganizam u osnovi teži toleranciji i poštovanju različitosti, povremeno je kritikovan zbog mogućeg povezivanja s nacionalističkimideologijama[4][5][6] u određenim regionima. Ipak, za većinu sledbenika, ovo je duhovni i ekološki pokret koji naglašava harmoniju s prirodom i istraživanje prošlosti kako bi se pronašla dublja povezanost sa svetom.
