Manastir Bogorodica Pamakaristos

Koordinate: 41°01′45″N28°56′47″E Bogorodica Pamakaristos (danas Fetije džamija) je bio manastir u starom Carigradu. Predstavlja jedan od retkih, uz Horu, spomenika preporoda Paleologa koji je podignut od temelja. Manastir je od 1456. do 1587. godine bio sedište Vaseljenskog patrijarha, nakon čega je pretvoren u džamiju. Manastirski kompleks su činile dve crkve smeštene uz severnu stranu spoljašnjeg zida, kao i brojne prateće zgrade, a danas se među njima izdvajaju katolikon i paraklesion. Sam paraklesion je smešten severoistočno od crkve i njegove freske i arhitektura čine ga jednim od najlepših primera crkvenih građevina 13. veka. Nekadašnja manastirska crkva se i dan danas koristi kao džamija, dok je paraklesion obnovljen i otvoren za javnost kao muzej.

Prošlost manastira

Manastir je podigao protostrator Andronika II Paleologa (12821328) Mihajlo Glabas, iako se smatra da je na tom mestu već bila crkva. Pretpostavlja se da je prvobitnu crkvu podigao Mihajlo VII Duka (10711078) u drugoj polovini 11. veka, mada ima naznaka da je na tom mestu postojala crkva još u IX veku.

Nakon pada Carigrada 1453. godine manastir je zadržao svoju ulogu, a smatra se da se u njemu odigrao istorijski susret patrijarha Genadija (14531456, 1458, 14621463, 1464) i Mehmeta II (14511481). Tri godine nakon pada Carigrada sedište patrijaršije je premešteno iz svetih Apostola u manastir Pamakaristos.

Tokom treće vladavine patrijarha Simona I Trapezunca (1466, 14711474, 14811486) u manastiru je održan sinod na kom je odbačena firentinska unija.

Mozaik Hrista Spasitelja

Murat III (12821328) manastirsku crkvu pretvara 1587. godine u džamiju nazvavši je Fetije odnosno Pobeda, u slavu svog osvajanja Gruzije i Azerbejdžana. Nakon toga je sedište patrijaršije prebačeno u crkvu Teotokos Paramit.

Ceo kompleks je vremenom zapušten, tako da ga su ga, poput Hore, predstavnici američkog vizantološkog instituta obnovili 1949. godine. Nekadašnja manastirska crkva se i danas koristi kao džamija, ali je zato paraklesion pretvoren u muzej koji se po broju očuvanih mozaika nalazi odmah iza Aja Sofije i Hore.

Povezano

Literatura

Vanjske veze