Discitis, diskitis, (lat. discitis) je zapaljenjem izazvana bolest međupršljenskog prostora, fibroznog diska smeštenog u tom prostoru i okolnog tkiva. Od ove bolesti najčešće obolevaju deca mlađa od 10 godina starosti, mada se bolest može javiti i u ostalim starosnim grupama. U najvećem broju slučajeva discitis je nezarazna bolest, iako u svom nazivu nosi prefiks „–itis“[1]
Etiologija
Discitis je jako retka bolest, čija etiologija nije u potpunosti razjašnjena. Bolest se može javiti u bilo kom uzrastu ali se najčešće javlja kod dece mlađe od 10 godina, u fazi njihovog intenzivnog rasta.
Discit lokalizovan u grudnom delu kičme zbog širenja procesa prema plućima može izazvati ozbiljne poremećaje funkcija disanja.
Zbog nedovoljno jasne etiologije bolesti i različitih patofizioloških mehanizama nastanka, razlikujemo dva oblika discitisa;
Primarni oblik discitisa
Primarno nastaje u međupršljenskom prostoru i međupršljenskom disku i najčešće je uzrokovan bakterijskom ili virusnom infekcijom,
Sekundarni oblik discitisa
Nastaje kao posledica (komplikacija) drugih zapaljenjskih i nezapaljenjskih bolesti prisutnih u organizmu, koje sekundarno diseminacijom (širenjem)(najčešće preko krvi) izazivaju zapaljenje međupršljenskog diska,[2] ili kao posledica diseminacije procesa iz okolnih struktura u međupršljenski prostor i druge strukture kičmenog stuba. Drugi procesi koji sekundarno mogu izazvati discitis su;
U sekundarni oblik discita spada i izuzetno redak oblik infektivnog discita izazvan bakterijama iz grupe (lat. Neisseria sicca/subflava).[5]
U sekundarni oblik spada i dicitis nastao kao komplikacija (neželjene reakcije ili infekcije međupršljenskog diska) nakon diskografije i može se javiti u <1% slučajeva.[6], ili nakon operativnih zahvata na disku.[7] Discitis nakon endoskopske discektomije lumbalnog (slabinskog) međupršljenskog diska javlja se u 2-3% operisanih bolesnika.[8][9]
Klinička slika
Kliničku sliku discitisa karakteriše; spor početak bolesti, jaki bolovi u leđima, uvećana temperature tela (najčešće subfebrilna), groznica, znojenje, osećaj umora, gubitak apetita i drugi simptomi među kojima su najčešći;
Ako se infekcija proširi, proces može da pređe u hronični oblik zapaljenja kičme. U nekim slučajevima, infekcija se može proširiti na veći broj međupršljenskih segmenata i spajanjem (srašćivanjem) pršljenova kod dece izazvati zastoj u rastu i razvoju ne samo kičme već i grudnog koša. Tako može nastati deformacija kičme poznata pod nazivom kifoza.
Dijagnoza
Dijagnoza se obično postavlja na osnovu, ustanovljenog sužavanja prostora između dva pršljena i drugih promena na međupršljenskom disku i kostima kičmenog stuba. Ove promene se mogu uočiti nakon primene jedne od metoda za vizuelizaciju tkiva i organa, koje ove promene čine vidljivim (ali ne pre 2 - 3 nedelje od početka bolesti) kao što su;[10][11].
Cilj lečenja je uklanjanje uzročnika koji je izazvao zapaljenje, kupiranje pratećeg bol i uklanjanje posledica. U zavisnosti od težine infekcije i drugih promena, lečenje može biti konzervativnog (lekovi, mirovanje, fizikalne procedure) a prema potrebi i operativno.
Infekcija se leči antibioticima ili antivirusnim lekovima u zavisnosti od uzročnika zapaljenja.
Hiruško lečenje diska (retko potrebno) obuhvata; uklanjanje nekroza|nekrotičkih promena u disku nakon teških infekcija, fuziju (spajanje) implantatima ili metalnim umecima težih oštećenja kičmenih pršljenova i korekciju kifoze, kako bi se bolesniku omogućili normalni pokreti kičme.[12]
↑P J Roberts1, A Gadgil1, J M Orendi2 and M F Brown1 Infective discitis with Neisseria sicca/subflava in a previously healthy adult Spinal Cord (2003) 41, 590–591. doi:10.1038/sj.sc.3101497
↑Cottle L, Riordan T. Infectious spondylodiscitis. J Infect. 2008;56:401-412.
↑Leung P.C. Complications in the first 40 cases of microdiscectomy. J. Spinal Disorders 1988; 1(4): 306-10}-
↑Stolke D, Seifert V, Kunz U. Postoperative lumbar intervertebral discitis. A review of a 15-year period and 7493 operations. Z Orthop Ihre Grenzgeb 1988 Dec; 126(6): 666-70
↑Khan IA, Vaccaro AR, Zlotolow DA. Management of vertebral diskitis and osteomyelitis. Orthopedics. Aug 1999;22(8):758-65.
↑King HA. Back pain in children. Orthop Clin North Am. Jul 1999;30(3):467-74, ix.
↑-Siddiqui AR, Luby SP. High rates of discitis following surgery for prolapsed intervertebral discs at a hospital in Pakistan. Infectious Control Hospital Epidemiology 1988 Jul; 19(7): 526-9.