Bejtadži

Stari albanski divani bejtadžijskih pisaca.

Bejtadži (alb. bejtexhi jedn., množ. bejtexhinj; turski: beyte "pjesma") bili su popularni pjesnici muslimanske tradicije koji su u okviru albanske književnosti 18. stoljeća pisali na albanskom jeziku, ali koristeći arapsko pismo.[1] Taj izraz doslovno znači "tvorac dvostiha".[2][3][4]

Širenje bejtadžijske književnosti bilo je rezultat dva različita značajna faktora. U vjerskim je praksama postojala potražnja za spisima na albanskom jeziku i oslobađanjem od stranog utjecaja. Drugi je faktor bio pojačani ideološki pritisak turskih vladara, što je dovelo do toga da se u današnjoj Albaniji otvaraju albanske škole, u kojima su predavali mnogi bejtadžijski pjesnici.

Historija

Bejtadži su pisali albanskim jezikom na elifbi, adaptaciji osmanskog turskog pisma, često s jakim utjecajem osmanskog turskog jezika u uobličavanju posuđenica. Bejtadžijska književnost imala je dvije faze razvoja. Prva je trajala do kraja 18. stoljeća, a karakterizirale su je svjetovne teme. Druga faza, od kraja 18. i tijekom 19. stoljeća, imala je pretežno vjerski karakter. Od svjetovnih djela, mnogi su bejtadži pisali o pozitivnim vrijednostima ljubavi, prirodne i ženske ljepote, vrlinama, djelima, znanju, a također su aludirali na negativne osobine ambicije i licemjerja.

Bejtadži koji su stvarali u ovoj tradiciji bili su Nezim Frakulla, Sulejman Naibi i Muhamet Kyçyku. Daljnji korak u ovoj književnosti pokrenut je kada su drugi bejtadži poput Hasana Zyka Kamberija i Zenela Bastarija u svojim djelima razmišljali o suvremenim duštvenim prilikama, opisujući težak život siromaha, nesigurnost u budućnost i njihovo nezadovoljstvo uvjetima feudalizma.

Književnost bejtadžija nije sama postigla nacionalni ugled, ali njezini su pjesnici dali vrijedan doprinos albanskoj književnosti. Primjerice, pisali su na albanskom, u vrijeme kada su to vladajući Osmanlije zabranjivali. Osim vjerskih tema, bejtadžijska je književnost prva široko obrađivala svjetovne teme. Neki su autori ove vrste bili bliži narodu i u svoje su pjesme uključivali elemente svakodnevnog života, koristeći se realističnim društvenim temama s jakim kritičkim senzibilitetom.

Značaj

Albanska poezija učinila je s bejtadžijskim djelima još jedan umjetnički korak, budući da su ona bila sastavljena od izraza i slika koje uistinu imaju umjetničku vrijednost. Bejtadžijski su autori uklopili tradicionalnu poeziju Albanije, uglavnom pjesme od osam stihova koje su svi pjesnici koristili. Njihova su se djela širila putem pisanih primjeraka ili usmeno. Bejtadži su osobito potjecali iz gradova kao što su Berat, Elbasan, Skadar, Đakovica i Priština, ali i iz manjih gradova kao što su Kolonja, Frašer i Konispol.

Tok bejtadžijske književnosti izgubio je svoj utjecaj početkom 19. stoljeća, ali u nekim je mjestima poput Kosova ta tradicija trajala još dulje, i u njoj su stvarali autori kao što su Maliq Rakoveci i Rexhep Voka.

Reference

  1. ↑ Këlmendi 1977, str. 537
  2. ↑ Elsie 2010: str. 38
  3. ↑ Dizdari 2005: str. 89
  4. ↑ Pipa 1978: str. 33–35

Literatura

  • Elsie, Robert (2010). Historical Dictionary of Albania. Rowman & Littlefield. ISBN 9780810861886. }}
  • Elsie, Robert (2005). Albanian Literature: A short history. London: I.B.Tauris. ISBN 1-84511-031-5. }}
  • Këlmendi, Ahmet (1977). Povijest svjetske književnosti, knj. 2. "Albanska književnost". Zagreb: Mladost. 
  • Dizdari, Tahir (2005). "Bejte-ja" në Fjalorin e Orientalizmave në Gjuhën Shqipe [Dictionary of orientalisms within the Albanian language]. Tiranë: Instituti Shqiptar i Mendimit dhe i Qytetërimit Islam. }}
  • Pipa, Arshi (2013). Trilogia Albanica I: Albanian folk verse: Structure and genre [Trilogjia Albanika I: Vargu folklorik shqip: ndërtimi dhe gjinitë]. Tiranë: Princi. ISBN 9789928409065. }}

Read other articles:

Marcelo Bielsa

Marcelo Bielsa Marcelo Bielsa nel 2018 Nazionalità  Argentina Altezza 188 cm Peso 87 kg Calcio Ruolo Allenatore (ex difensore) Squadra Uruguay Termine carriera 1980 - giocatore Carriera Squadre di club1 1977-1978 Newell's Old Boys25 (0)1978-1979 Instituto10 (0)1979-1980 Argentino (R)30 (1) Carriera da allenatore 1982-1987 Newell's Old BoysGiovanili1987-1990 Newell's Old Boys II1990-1992 Newell's Old Boys1993-1994 Atlas1995-1996 América1997-1998&...

 

Komune di departemen Yonne

Di bawah ini adalah daftar 454 komune di département Yonne, Prancis. Kode INSEE Kode pos Komune 89001 89460 Accolay 89002 89800 Aigremont 89003 89110 Aillant-sur-Tholon 89004 89390 Aisy-sur-Armançon 89005 89160 Ancy-le-Franc 89006 89160 Ancy-le-Libre 89007 89480 Andryes 89008 89440 Angely 89009 89200 Annay-la-Côte 89010 89310 Annay-sur-Serein 89011 89200 Annéot 89012 89440 Annoux 89013 89380 Appoigny 89014 89320 Arces-Dilo 89015 89270 Arcy-sur-Cure 89016 89160 Argentenay 89017 89160 Arge...

 

List of acts of the Parliament of the United Kingdom from 1890

Part of a series onBritish law Acts of Parliament of the United Kingdom Year      1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 ...

Meriam tank 76 mm M1940 F-34

76 mm M1940 F-34 Jenis Meriam tank Negara asal Uni Soviet Sejarah pemakaian Digunakan oleh  Uni Soviet Nazi Jerman Pada perang Perang Dunia II Sejarah produksi Perancang P. Muraviev Tahun 1939 Produsen Factory No. 92 Diproduksi 1940 Spesifikasi Panjang laras ,32 m (105 ft 0 in) L/42,5 Selongsong peluru Fixed QF 76.2 × 385 mm. R Berat Selongsong peluru 6,5 kg (14 pon 5 oz) Kaliber 76,2 mm (3,00 in) Popor Semi-automati...

 

Pachyta

Pachyta Pachyta quadrimaculata Klasifikasi ilmiah Kerajaan: Animalia Filum: Arthropoda Kelas: Insecta Ordo: Coleoptera Famili: Cerambycidae Genus: Pachyta Pachyta adalah genus kumbang tanduk panjang yang tergolong famili Cerambycidae. Genus ini juga merupakan bagian dari ordo Coleoptera, kelas Insecta, filum Arthropoda, dan kingdom Animalia. Larva kumbang dalam genus ini biasanya mengebor ke dalam kayu dan dapat menyebabkan kerusakan pada batang kayu hidup atau kayu yang telah ditebang. Refe...

 

Occupy Democrats

American left-wing political Facebook page and website Occupy DemocratsAvailable inEnglishHeadquartersUnited StatesOwnerOmar Rivero and Rafael RiveroKey peopleGrant Stern (executive editor)[1][2]URLoccupydemocrats.com washingtonpress.comLaunched2012; 12 years ago (2012)Current statusOnline Occupy Democrats is an American left-wing[8] media outlet built around a Facebook page and corresponding website. Established in 2012, it publishes f...

Dániel Zsóri

Bentuk asli dari nama pribadi ini adalah Zsóri Dániel. Artikel ini menggunakan rangkaian nama Barat. Dániel Zsóri Informasi pribadiTanggal lahir 14 Oktober 2000 (umur 23)Tempat lahir Oradea, Rumania[1]Tinggi 177 m (580 ft 9 in)[1]Posisi bermain PenyerangInformasi klubKlub saat ini FehérvárNomor 99Karier junior2011–2015 Békéscsaba UFC2015–2016 Békéscsaba2016–2018 DebrecenKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)2018–2019 Debrecen 15 (1)2019– ...

 

Палеопропитеки

† Палеопропитеки Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:СинапсидыКласс:...

 

هنود

هنودمعلومات عامةنسبة التسمية الهند التعداد الكليالتعداد قرابة 1.21 مليار[1][2]تعداد الهند عام 2011ق. 1.32 مليار[3]تقديرات عام 2017ق. 30.8 مليون[4]مناطق الوجود المميزةبلد الأصل الهند البلد الهند  الهند نيبال 4,000,000[5] الولايات المتحدة 3,982,398[6] الإمار...

East Lansing

Questa voce sull'argomento centri abitati del Michigan è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. East LansingcityEast Lansing – Veduta LocalizzazioneStato Stati Uniti Stato federato Michigan ConteaInghamClinton AmministrazioneSindacoVictor W. Loomis, Jr. TerritorioCoordinate42°44′05.28″N 84°28′50.88″W / 42.7348°N 84.4808°W42.7348; -84.4808 (East Lansing)C...

 

Universitas Graz

University of GrazKarl-Franzens-Universität GrazBerkas:University of Graz seal.svgbahasa Latin: Carolo Franciscea GraecensisJenisPublikDidirikan1585; 438 tahun lalu (1585)Afiliasi akademikGrup Coimbra, Utrecht NetworkDana abadi€189.3 jutaRektorMartin PolaschekStaf akademik2,676[1]Staf administrasi1,240[1]Jumlah mahasiswa31,580[1]LokasiGraz, Styria, AustriaKampusUrbanNobel Laureates6Situs webwww.uni-graz.at/en Universitas Graz (Jerman: Karl-Franzens-Universi...

 

أبو حمو موسى الأول

أبو حمو موسى الأول معلومات شخصية تاريخ الميلاد سنة 1266   الوفاة سنة 1318 (51–52 سنة)  تلمسان  سبب الوفاة اغتيال  قتله أبو تاشفين الأول  مواطنة مملكة تلمسان  الأولاد أبو تاشفين الأول  الأب أبو سعيد عثمان الأول  إخوة وأخوات أبو زيان الأول  عائلة بنو زيان ...

WMEE

Radio station in Fort Wayne, IndianaWMEEFort Wayne, IndianaBroadcast areaFort Wayne metroFrequency97.3 MHz (HD Radio)Branding97.3 WMEEProgrammingFormatHot adult contemporarySubchannelsHD1: WMEE analogHD2: Talk (WOWO simulcast)OwnershipOwnerFederated Media(Pathfinder Communications Corporation)Sister stationsWBYR, WFWI, WKJG, WOWO, WQHK-FMHistoryFirst air dateFebruary 5, 1965; 59 years ago (1965-02-05)Former call signsWKJG-FM (1965–71)WMEF (1971–79)Call sign meani...

 

Climate change in Sudan

Köppen climate classification map for Sudan for 1980–20162071–2100 map under the most intense climate change scenario. Mid-range scenarios are currently considered more likely[1][2][3] Drought conditions near Khartoum. In Sudan, climate change has caused an increase in temperatures, a decline in rainfall and driven desertification.[4] Climate change poses significant challenges for rainfed agriculture and therefore the entire economy.[5] Analysis o...

 

Siddha medicine

System of traditional medicine originating in southern India This article is part of a series onAlternative medicine General information Alternative medicine History Terminology Alternative veterinary medicine Quackery (health fraud) Rise of modern medicine Pseudoscience Antiscience Skepticism Scientific Therapeutic nihilism Fringe medicine and science Acupressure Acupuncture Alkaline diet Anthroposophic medicine Apitherapy Applied kinesiology Aromatherapy Association for Research and Enlight...

Jim Beam

Brand of bourbon whiskey Jim BeamLogo as of 2023TypeBourbon whiskeyManufacturerBeam SuntoryCountry of origin United StatesIntroduced1795 Old Jake Beam Sour Mash1880, Old Tub1943, Jim BeamProof (US)80Websitejimbeam.com Jim Beam is an American brand of bourbon whiskey produced in Clermont, Kentucky, by Beam Suntory. It is one of the best-selling brands of bourbon in the world. Since 1795 (interrupted by Prohibition), seven generations of the Beam family have been involved in whiskey produc...

 

Sexual health clinic

Medical facility focused on preventing and treating sexually transmitted infections San Francisco City Clinic, an STI testing center in San Francisco Sexual health clinics specialize in the prevention and treatment of sexually transmitted infections. Terminology Sexual health clinics are also called sexually transmitted disease (STD) clinics, sexually transmitted infection (STI) clinics, venereal disease (VD) clinics, or genitourinary medicine (GUM) clinics.[citation needed] Sexual he...

 

Бражківка

село Бражківка Країна  Україна Область Харківська область Район Ізюмський район Громада Оскільська сільська громада Облікова картка Бражківка  Основні дані Засноване Наприкінці XIX століття Населення 330[1] Площа 0,714 км² Густота населення 238,1 осіб/км² Пошто...

Media diving

Underwater diving in support of the media industries Underwater photographer documenting a surface supplied dive. Media diving is underwater diving in support of the media industries, including the practice of underwater photography and underwater cinematography outside of normal recreational interests.[1] Media diving is often carried out in support of television documentaries, such as the BBC series Planet Earth or movies, with feature films such as Titanic and The Perfect Storm fea...

 

Amphetamine

Central nervous system stimulant This article is about mixtures of levoamphetamine and dextroamphetamine. For other uses, see Amphetamine (disambiguation). AmphetamineINN: Amfetamine Clinical dataPronunciation/æmˈfɛtəmiːn/ ⓘ Trade namesEvekeo, Adderall,[note 1] othersOther namesα-methylphenethylamineAHFS/Drugs.comMonographMedlinePlusa616004License data US DailyMed: Amphetamine DependenceliabilityPhysical: NonePsychological: Moderate[1]Addictionliabil...