Ньен-кха

Ньен-кха
Страны Флаг БутанаБутан
Общее число говорящих 8700 (2010 год)[1]
Статус уязвимый[2]
Классификация
Категория Языки Евразии

Сино-тибетские языки

Тибето-бирманская ветвь
Бодская группа
Восточно-бодская подгруппа
Ньен-кха
Письменность Тибетское письмо
Языковые коды
ISO 639-1 —
ISO 639-2 —
ISO 639-3 neh
Atlas of the World’s Languages in Danger 1248
Ethnologue neh
ELCat 5676
IETF neh
Glottolog nyen1254

Ньен-кха (дзонг-кэ འནྱེན་ཁ་) — восточно-бодский язык, на котором говорят около 10 тысяч человек на востоке, севере и западе Чёрных гор Бутана. Ньен-кха делится на множество диалектов, называемых по деревням. Наиболее родственные языки для ньен-кха — бумтанг и курто-кха, однако эти языки не являются взаимопонимаемыми.

Носители

На ньен-кха говорят на востоке, севере и западе Чёрных гор[1]. Ареал жизни большинства носителей языка ограничивается реками Танг-Чу с востока и Мангде-Чу[англ.] с запада[3][4].

Перепись населения 1991 года в Бутане показала 11 472 носителя ньен-кха в шести гевогах Бутана. В 1993 году по оценкам Жоржа ван Дрима число носителей составляло около 10 000[3]. Исследование 2010 года определило 8700 носителей в 10 гевогах, что является существенным уменьшением по сравнению с 1991 годом. Такое падение числа носителей в Бутане можно объяснить миграцией безземельных семей и фермеров подсечно-огневого земледелия на свободные земли. Кроме того, тенденция к модернизации ограничивает практическую применимость ньен-кха как полнофункционального языка. Несмотря на снижение численности носителей и смещение в сторону двуязычия, большая часть молодёжи по-прежнему свободно владеет этим языком[1].

Многие носители ньен-кха активно контактируют с носителями других языков Бутана, в том числе в процессе торговли. Также сообщества этих языков исповедуют одну и ту же религию, бонпо, и религиозные деятели исторически действовали на несколько сообществ сразу[1].

Словарный состав

Наиболее родственные языки для ньен-кха — восточно-бодские языки бумтанг и курто-кха[4]; словарный запас этих языков совпадает на 75—77 % и 69 % соответственно[1]. Несмотря на это, эти языки не являются взаимопонимаемыми. Диалекты ньен-кха, в основном называемые по деревням, разнятся в тональности и словарном запасе[1].

Основные слова ньен-кха сильно отличаются от соответствующих слов из курто-кха, родственного восточно-бодского языка, и дзонг-кэ, государственного языка Бутана[1].

Ньен-кха Курто-кха Дзонг-кэ Русский
dasu dasum/dusum dari сегодня
dawl dangla khatsa вчера
naembae yamba naba завтра
doe/doegyi dodlai nyaeda спать
zoo/zayee zooye za есть
chhung thrung chhum рис
nes nad naa ячмень
zeng kar kaa пшеница
kapch kebtang kebta хлеб
kheh khoe chhu вода

Грамматика

В ньен-кха нет категории рода. Существительные и местоимения могут быть в единственном или множественном числе[1].

Личные местоимения ньен-кха
Единственное число Множественное число
1 лицо སྔ་
nga 		ནེ་
ney
2 лицо གཡེ་
gye 		ཡིད་
yid
3 лицо ཁི་
khi 		བོས་
boe

В отличие от дзонг-кэ и большинства языков Бутана, глаголы ньен-кха склоняются по числам: «я иду» — སྔ་ལཱེག་དོ་ nga laeg-do, «мы идём» — ནེ་ལཱ་ཆུག་དོ་ ney laachhug-do, он/она идёт — ཁི་ལས་ཤི་ khi las-shi, «они ушли» — བོས་ལཱ་ཆུག་ཤི་ boe laachhug-shi[1].

Примечания

  1. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Dorji, Jagar (Summer 2011). "Hen Kha: A Dialect of Mangde Valley in Bhutan" (PDF). Journal of Bhutan Studies. 24: 69—86. Архивировано (PDF) 27 января 2012.
  2. ↑ Красная книга языков ЮНЕСКО
  3. ↑ 1 2 van Driem, George L. Language Policy in Bhutan (PDF). London: SOAS (1993). Дата обращения: 18 января 2011. Архивировано 1 ноября 2010 года.
  4. ↑ 1 2 Nyenkha. Ethnologue Online. Dallas: SIL International (2006). Дата обращения: 18 января 2011. Архивировано 28 июня 2011 года.

Ссылки

Read other articles:

Nicolae Ceaușescu

Artikel ini membutuhkan rujukan tambahan agar kualitasnya dapat dipastikan. Mohon bantu kami mengembangkan artikel ini dengan cara menambahkan rujukan ke sumber tepercaya. Pernyataan tak bersumber bisa saja dipertentangkan dan dihapus.Cari sumber: Nicolae Ceaușescu – berita · surat kabar · buku · cendekiawan · JSTOR (Januari 2018) Nicolae Ceaușescu Presiden Dewan Negara RumaniaMasa jabatan9 Desember 1967 – 22 Desember 1989 PendahuluChivu S...

 

Daftar duta besar Ukraina untuk Indonesia

Duta Besar Ukraina untuk IndonesiaPetahanaVasyl Hamianinsejak 2021Situs webindonesia.mfa.gov.ua/en Berikut adalah daftar duta besar Ukraina untuk Republik Indonesia. Nama Kredensial Selesai tugas Ref. Ihor Antonovych Lytvyn 13 Mei 1997 [1] Volodymyr Pakhil 5 Juni 2012 [2] Vasyl Hamianin 25 Oktober 2021 Petahana [3] Lihat pula Daftar Duta Besar Indonesia untuk Ukraina Daftar duta besar untuk Indonesia Hubungan Indonesia dengan Ukraina Referensi ^ Inventaris Arsip T...

 

Dream Garden

Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Oktober 2022. Dream Garden (Hanzi: 沉睡花园) adalah sebuah seri drama Tiongkok tahun 2021. Seri tersebut dibintangi oleh Gong Jun dan Qiao Xin dan ditayangkan di Hunan TV dari 13 Desember 2021. Seri tersebut terdiri dari 16 episode.[1] Referensi ^ ht...

Dongmenying

Dongmenying 东门营DesaGerbang desaNegaraRepublik Rakyat TiongkokMunisipalitasBeijingDistrikDistrik YanqingDaerah administrasi kota prajaZhangshanyingPopulasi • Total970 Dongmenying (Hanzi: 东门营) adalah sebuah desa berpenduduk 970 orang di Distrik Yanqing, Beijing, Tiongkok. Tahun 2018, desa ini masuk dalam daftar 44 desa di Beijing yang ditetapkan sebagai desa tradisional dan harus dilindungi.[1] Pariwisata Kuil Zhenwu. Desa ini merupakan desa terdekat dengan G...

 

List of Mexican films of the 1890s

Cinema of Mexico List of Mexican films Mexican Animation Horror films 1890s 1900s 1910s 1920s 1930s 1940s 1940 1941 1942 1943 19441945 1946 1947 1948 1949 1950s 1950 1951 1952 1953 19541955 1956 1957 1958 1959 1960s 1960 1961 1962 1963 19641965 1966 1967 1968 1969 1970s 1970 1971 1972 1973 19741975 1976 1977 1978 1979 1980s 1980 1981 1982 1983 19841985 1986 1987 1988 1989 1990s 1990 1991 1992 1993 19941995 1996 1997 1998 1999 2000s 2000 2001 2002 2003 20042005 2006 2007 2008 2009 2010s 2010 ...

 

Museo dell'olivo e dell'olio

Museo dell'olivo e dell'olio UbicazioneStato Italia LocalitàTorgiano Indirizzovia Garibaldi, 10 Coordinate43°01′31″N 12°26′03.5″E / 43.025278°N 12.434306°E43.025278; 12.434306Coordinate: 43°01′31″N 12°26′03.5″E / 43.025278°N 12.434306°E43.025278; 12.434306 CaratteristicheTipoEtnografia, Archeologia, Arti applicate Istituzione2000 FondatoriFondazione Lungarotti Apertura2000 DirettoreMaria Grazia Marchetti Lungarotti Visitatori500 (2...

No Roots (singolo Alice Merton)

Questa voce sugli argomenti singoli pop rock e singoli funk è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. No Rootssingolo discograficoScreenshot tratto dal video del branoArtistaAlice Merton Pubblicazione2 dicembre 2016 Durata3:55 Album di provenienzaNo Roots, Mint GenereFunk rockPop rockDance rock EtichettaPaper Plane Records, Mom + Pop Music ProduttoreNicholas Rebscher FormatiDownload digitale, str...

 

2020 California Proposition 18

2020 California ballot proposition Proposition 18 November 3, 2020 (2020-11-03) Allows 17-year-olds who will be 18 at the time of the next general election to vote in primaries and special electionsResults Choice Votes % Yes 7,514,317 43.96% No 9,577,807 56.04% Valid votes 17,092,124 96.10% Invalid or blank votes 693,027 3.90% Total votes 17,785,151 100.00% Registered voters/turnout 22,047,448 80.67% For   60%–70%   50%–60% Against   80%–90% ...

 

Державний комітет телебачення і радіомовлення України

Державний комітет телебачення і радіомовлення України (Держкомтелерадіо) Приміщення комітетуЗагальна інформаціяКраїна  УкраїнаДата створення 2003Керівне відомство Кабінет Міністрів УкраїниРічний бюджет 1 964 898 500 ₴[1]Голова Олег НаливайкоПідвідомчі ор...

Interplay Entertainment

Halaman ini berisi artikel tentang penerbit permainan video. Untuk other uses, lihat Interplay (disambiguation). Interplay Entertainment Corp.JenisPublikKode emitenMerah Muda OTC: IPLYIndustriPermainan videoDidirikan1983; 41 tahun lalu (1983) di Irvine, California, AS[1]PendiriBrian FargoTroy Worrell,[2]Jay Patel,[3]Rebecca Heineman[4]KantorpusatLos Angeles, California[5], Amerika SerikatTokohkunciHerve Caen(Ketua dan CEO)ProdukSerial Baldur's Gate...

 

لويس فيرن

لويس فيرن (بالفرنسية: Louis Vierne)‏    معلومات شخصية الميلاد 8 أكتوبر 1870(1870-10-08)بواتييه  الوفاة 2 يونيو 1937 (66 سنة) [1][2][3]  باريس  سبب الوفاة نوبة قلبية  مكان الدفن مقبرة مونبارناس  مواطنة فرنسا  مشكلة صحية عمى  الحياة العملية المدرسة الأم معهد باري...

 

Senat Romawi Timur

Personifikasi senat. Senat Romawi Timur atau Senat Bizantium (bahasa Yunani: Σύγκλητος, Synklētos, or Γερουσία, Gerousia) merupakan lanjutan dari Senat Romawi. Senat Romawi Timur didirikan pada abad ke-4 oleh Kaisar Konstantinus I dan berdiri selama berabad-abad. Namun, lama kelamaan perannya semakin mengecil dan pada akhirnya menghilang pada abad ke-13. Senat Kekaisaran Romawi Timur pada awalnya terdiri dari senator Romawi yang tinggal di Timur, atau senator yang pindah...

Asuransi Unit Link

artikel ini tidak memiliki pranala ke artikel lain. Tidak ada alasan yang diberikan. Bantu kami untuk mengembangkannya dengan memberikan pranala ke artikel lain secukupnya. (Pelajari cara dan kapan saatnya untuk menghapus pesan templat ini) Artikel ini sebatang kara, artinya tidak ada artikel lain yang memiliki pranala balik ke halaman ini.Bantulah menambah pranala ke artikel ini dari artikel yang berhubungan atau coba peralatan pencari pranala.Tag ini diberikan pada Februari 2023. Artikel in...

 

قائمة الدول حسب إنتاج الشعير

إنتاج الشعير في عام 2005. تتركز النقاط على العاصمة من كل بلد ولا تعكس التوزيع الداخلي لإنتاج الشعير في انحاء ذلك البلد. هذه قائمة الدول حسب إنتاج الشعير في عام 2011 على أساس قاعدة بيانات منظمة الأغذية والزراعة. الإنتاج حسب الدولة > 1,000,000 طن الترتيب الدولة/المنطقة إنتاج الشعير (�...

 

Vụ ném bom nguyên tử xuống Hiroshima và Nagasaki

Bài viết này cần thêm chú thích nguồn gốc để kiểm chứng thông tin. Mời bạn giúp hoàn thiện bài viết này bằng cách bổ sung chú thích tới các nguồn đáng tin cậy. Các nội dung không có nguồn có thể bị nghi ngờ và xóa bỏ. (tháng 1/2022) Vụ ném bom nguyên tử xuống Hiroshima và NagasakiMột phần của Chiến tranh Thái Bình Dương trong Chiến tranh thế giới thứ haiĐám mây nấm từ bom nguyên tử trê...

Augusto Pestana

Questa voce sull'argomento centri abitati del Rio Grande do Sul è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Augusto Pestanacomune Augusto Pestana – Veduta LocalizzazioneStato Brasile Stato federato Rio Grande do Sul MesoregioneNoroeste Rio-Grandense MicroregioneIjuí AmministrazioneSindacoVilmar Zimmermann TerritorioCoordinate28°30′54″S 53°59′24″W28°30′54″S, 53°59′24″...

 

Shahih Muslim

Shahih Muslim PengarangMuslim bin al-HajjajNegaraPersiaBahasaArabSubjekHadisGenreKumpulan hadisDiterbitkanabad ke-9 Al-Jami' atau biasa dikenal dengan Shahih Muslim merupakan kitab (buku) koleksi hadis yang disusun oleh Muslim bin al-Hajjaj yang hidup antara 202 hingga 261 hijriah.[1] Ia merupakan murid dari Imam Bukhari. Koleksi hadis ini di kalangan muslim Sunni adalah koleksi terbaik kedua setelah Shahih Bukhari. Dari sekitar 300.000 hadis yang ia kumpulkan hanya sekitar 4000 yang ...

 

Wayland, Iowa

Village in Iowa, United StatesWayland, IowaVillageLocation of Wayland, IowaCoordinates: 41°08′54″N 91°39′27″W / 41.14833°N 91.65750°W / 41.14833; -91.65750Country United StatesState IowaCountyHenryArea[1] • Total1.06 sq mi (2.76 km2) • Land1.06 sq mi (2.76 km2) • Water0.00 sq mi (0.00 km2)Elevation[2]712 ft (217 m)Population (2020) ...

Van (Türkei)

Van Hilfe zu Wappen Van (Türkei) (Türkei) Die Akdamar Insel mit der „Kirche zum Heiligen Kreuz“. Basisdaten Provinz (il): Van Koordinaten: 38° 30′ N, 43° 23′ O38.50833333333343.3751750Koordinaten: 38° 30′ 30″ N, 43° 22′ 30″ O Höhe: 1750 m Einwohner: 1.149.342[1] (2020) Telefonvorwahl: (+90) 432 Postleitzahl: 65 000 Kfz-Kennzeichen: 65 Struktur und Verwaltung (Stand: 2024) Gliederung: 58 Mahalle Bürgermeist...

 

Alberto Macchi

Disambiguazione – Se stai cercando il regista, vedi Alberto Macchi (regista). Alberto MacchiNazionalità Italia Altezza175 cm Peso70 kg Calcio RuoloInterno e Attaccante Termine carriera1943 - giocatore1962 - allenatore CarrieraSquadre di club1 1929-1933 Siracusa93 (32)[1]1933-1935 Genova 189316 (2)1935-1943 Siena115 (6) Carriera da allenatore 1939-1943 Siena1946-1948 Siena1948-1949 Spezia1961-1962 Rescaldinese[2] 1 I due numeri indica...