½ grosza (1796–1797) – moneta półgroszowa bita dla Prus Południowych w latach 1796 i 1797 na stopę menniczą zbliżoną do polskiej z 1766 r.[1][2][3]
Awers
Na owalnej tarczy zwieńczonej koroną umieszczono monogram FWR będący skrótem od Fridericus Wilhelm Rex, wokół tarczy wieniec, na samym dole znak mennicy – literka B albo E[3].
Rewers
U samej góry znajduje się nominał ½, a po jego bokach rozetki, poniżej napis „GROSSUS”, pod nim napis „BORUS•” albo „BORUSS•”, poniżej napis „MERID•”, pod nim rok bicia 1796 albo 1797[3] Na niektórych odmianach brakuje kropek po „BORUSS” albo „BORUS” i po „MERID”[4].
Opis
Moneta była bita w miedzi, w mennicach we Wrocławiu (literka B) i Królewcu (literka E)[3]. Stopień rzadkości poszczególnych roczników przedstawiono w tabeli:
Nominał
|
Rok
|
Nazwa prowincji
|
Znak mennicy
|
Mennica
|
Stopień rzadkości
|
Liczba egzemplarzy
|
Liczba odmian[4]
|
Uwagi
|
Zdjęcie
|
½ grosza
|
1796
|
BORUS
|
B
|
Wrocław
|
R[5]
|
80 001–400 000
|
2
|
|
|
½ grosza
|
1796
|
BORUSS
|
B
|
Wrocław
|
R[5]
|
80 001–400 000
|
4
|
znane są również monety z napisem REGNI BORUSS zamiast BORUSS MERID
|
|
½ grosza
|
1796
|
BORUSS
|
E
|
Królewiec
|
R[5]
|
80 001–400 000
|
2
|
|
|
½ grosza
|
1797
|
BORUS
|
B
|
Wrocław
|
R1[4]
|
15 000–80 000
|
1
|
|
|
½ grosza
|
1797
|
BORUSS
|
B
|
Wrocław
|
R[5]
|
80 001–400 000
|
16
|
|
|
½ grosza
|
1797
|
BORUSS
|
E
|
Królewiec
|
R2[4]
|
3001–15 000
|
1
|
|
|
Wśród kolekcjonerów pojawiają się sprzeczne opinie dotyczące klasyfikacji monety ½ grosza 1796 B Regni Boruss. Ze względu na brak wybitej nazwy prowincji Prusy Południowe (po łacinie Borussia Meridionalis), część numizmatyków przypisuje je prowincjom Prus Zachodnich i Prus Wschodnich[4], inni zaś klasyfikują te monety jako początkowego, tzn. błędnego bicia dla Prus Południowych[6].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ BorysB. Paszkiewicz BorysB., Podobna jest moneta nasza do urodnej panny. Mała historia pieniądza polskiego, Warszawa: Warszawskie Centrum Numizmatyczne, 2012, s. 169 .
- ↑ TomaszT. Poniewierka TomaszT., Katalog monet Prus Południowych i Wielkiego Księstwa Poznańskiego, 2015, s. 11 .
- ↑ a b c d KarolK. Plage KarolK., Monety bite dla prowincyi polskich przez Austryę u Prusy oraz monety Wolnego Miasta Gdańska Księstwa Warszawskiego i w oblężeniu Zamościa, 1970, s. 28 .
- ↑ a b c d e TomaszT. Poniewierka TomaszT., Katalog monet Prus Południowych i Wielkiego Księstwa Poznańskiego, 2015, s. 15–21 .
- ↑ a b c d 1/2 grosza [online], fortresscatalogue.com [dostęp 2023-10-31] (pol.).
- ↑ TadeuszT. Iger TadeuszT., Katalog trojaków polskich, 2008 . Brak numerów stron w książce