Zbrodnia w Obrzycach

Pomnik na terenie szpitala
Pomnik na miejscu jednego z masowych grobów

Zbrodnia w Obrzycach – zbrodnia dokonana przez Niemców w Obrawalde (część Międzyrzecza), w latach 1942-1945, która była częścią akcji T4.

Przebieg

Pierwsze transporty z chorymi zaczęły przybywać do Obrzyc na początku 1942 roku. Odbywały się nocami, za pomocą składów kolejowych wjeżdżających bezpośrednio na teren szpitala. Na terenie zakładu znajdowała się niewielka stacyjka, do której dochodził tor kolejowy, odchodzący od linii Wierzbno – Rzepin. Grupy ludzi przybywały w odstępach, co kilka tygodni, i liczyły od 60 do 300 osób.

Przeznaczonych do uśmiercenia umieszczano w pawilonach, które przed wojną zajmowali chorzy. Byli selekcjonowani przez personel szpitala (dr Theophil Mootz i dr Hildegarde Wernicke) do niewolniczej pracy na rzecz szpitala w ogrodach i warsztatach lub bezpośrednio do uśmiercenia. Koordynatorem procesu eksterminacji został dyrektor szpitala (od 1941 roku) Walter Grabowski(inne języki). Zabijanie odbywało się poprzez podanie luminalu lub weronalu albo za pomocą zastrzyków z skopolaminą. Gdy brakowało tych środków, dożylnie wstrzykiwano powietrze. Eksterminacja odbywała się w salach Todzimmer na oddziałach VI, VIII, IX, XVIII i XIX. Zabitych chowano warstwami w masowych grobach na cmentarzyku położonym w lasku za szpitalem. Aby ukryć proceder, rodzinom zmarłych wysyłano między innymi fałszywe akta zgonu lub podawano błędne daty pogrzebów. Oprócz ludzi umysłowo chorych, niepełnosprawnych mordowano także jeńców wojennych (m.in.[1] polskich), robotników przemysłowych oraz przeciwników politycznych. Obok systematycznego eliminowania ludzi przez personel szpitala, przyczyną zgonów była także wyczerpująca praca i głód. Proces eksterminacji prowadzony był do 28 stycznia 1945 roku, na krótko przed wejściem Armii Czerwonej do Międzyrzecza.

Narodowości ofiar

W szpitalu mordowano przede wszystkim Niemców, ale także wśród ofiar byli Polacy, Rosjanie, Francuzi, Czesi, Włosi, Holendrzy, Belgowie, Ukraińcy, Litwini.

Liczba ofiar

Rok Liczba ofiar
1942 700
1943 2 240
1944 3 811
1945 190
Razem 6 991

Liczba prawie 7 tysięcy zabitych wynika z zachowanych ksiąg zgonów[2]. Jednak nie zawsze prowadzono takie rejestry. Powołana po II wojnie światowej Okręgowa Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich w Zielonej Górze na podstawie badań zakończonych w 1966 roku stwierdziła, że łączna liczba zamordowanych w Obrzycach przekroczyła 10 tysięcy[3].

Miejsca pamięci

Na terenie szpitala, w głównym budynku administracyjnym znajduje się Izba Pamięci. Oprócz niej powstały także dwa pomniki. Jeden w formie głazu postawiono w 1966 roku. Drugi w formie krzyża znajduje się na terenie cmentarza, w miejscu jednego z masowych grobów.

Przypisy

  1. ↑ A. Chmielewski, Koniec niemieckiego Międzyrzecza - wspomnienia ostatniego autochtona, [w:] Ziemia Międzyrzecka w przeszłości, pod. red. B. Mykietów, M. Tureczek, Międzyrzecz 2010, s. 88.
  2. ↑ W. Dramowicz, Obrzyce , dzieje szpitala, Międzyrzecz 2004, s. 57.
  3. ↑ Ibidem, s. 49.

Read other articles:

Tamils

Dravidian ethnolinguistic group Tamilsதமிழர் (Tamiḻar)Tamil bride and groom performing the ritual of metti anidalTotal population77 million Native speakers, worldwideRegions with significant populations India69,026,881 (2011)[1] Sri Lanka3,135,770 (2012)[2] Malaysia1,800,000[3] United States238,699+[4] Canada237,890 (2021)[5][note 1] Singapore198,449 (2020)[6][7][note 2]OtherSee...

 

Hum-hum

Hum-hum Littorinidae Hum-hum eropa Littorina littoreaTaksonomiKerajaanAnimaliaFilumMolluscaKelasGastropodaOrdoLittorinimorphaSuperfamiliLittorinoideaFamiliLittorinidae Children, 1834 Diversitas Two freshwater species and numerous marine species. Subfamilies Littorininae Children, 1834 Lacuninae Gray, 1857 Laevilitorininae Reid, 1989 lbs Littorinidae adalah keluarga taksonomi lebih dari 200 spesies siput laut, moluska gastropoda laut dalam klade Littorinimorpha, umumnya dikenal sebagai hum-hum...

 

Teluk Meksiko

Teluk Meksiko dengan 3D Cantarell Teluk Meksiko (Inggris: Gulf of Mexicocode: en is deprecated ; Spanyol: Golfo de Méxicocode: es is deprecated ) adalah bagian dari Laut Karibia yang dibatasi oleh Meksiko di sebelah barat dan selatan serta Amerika Serikat di sebelah utara dan barat. New Orleans dan Houston merupakan kota pelabuhan utama di teluk ini. Di Amerika Serikat, negara bagian yang melintasi teluk ini adalah Florida, Alabama, Mississippi, Louisiana, dan Texas serta di Meksiko, negara ...

Пляска Солнца

Пляска Солнца у северных шошонов, 1925 г. Пля́ска Со́лнца, Та́нец Со́лнца (англ. Sun Dance) — самая важная религиозная церемония части североамериканских индейцев, в первую очередь индейцев Великих равнин. Называется также церемонией Medicine Lodge. Для приведении ритуала отдельн�...

 

Osaka Bay

Bay in Western Japan Osaka BaySatellite photo of northern Osaka BayOsaka BayLocation in JapanShow map of Osaka PrefectureOsaka BayOsaka Bay (Japan)Show map of JapanCoordinates34°30′N 135°18′E / 34.500°N 135.300°E / 34.500; 135.300Ocean/sea sourcesPacific OceanBasin countriesJapan This article does not cite any sources. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources:...

 

Genetic engineering

Manipulation of an organism's genome For a non-technical introduction to the topic of genetics, see Introduction to genetics. For the song by Orchestral Manoeuvres in the Dark, see Genetic Engineering (song). For the Montreal hardcore band, see Genetic Control. Part of a series onGenetic engineering   Genetically modified organisms Bacteria Viruses Animals Mammals Fish Insects Plants Maize/corn Rice Soybean Potato History and regulation History Regulation Substantial equivalence Cartagen...

Prodrive

ProdriveJenisPrivateIndustriMotorsportAdvanced TechnologyDidirikan1984KantorpusatBanbury, EnglandTokohkunciDavid Richards (founder and chairman)Produkrace and rally car programmes, car design, advanced technologySitus webProdrive.com Prodrive adalah sebuah perusahaan Inggris yang berbasis di Banbury, Oxfordshire. Perusahaan ini merancang, membangun, dan membalap mobil untuk perusahaan dan tim seperti Aston Martin, Bahrain Raid Xtreme, dan Tim X44. Divisi teknologi canggihnya menerapkan pendek...

 

Ираклеониты

Ираклеониты — ученики гностика Ираклеона (II век). Упоминаются как особая секта Епифанием и Августином; при крещении и миропомазании они соблюдали обряд помазания елеем и при этом произносили воззвания на арамейском языке, которые должны были освободить душу от власт�...

 

Somatostatin receptor 5

Protein-coding gene in the species Homo sapiens SSTR5IdentifiersAliasesSSTR5, SS-5-R, Somatostatin receptor 5External IDsMGI: 894282 HomoloGene: 20287 GeneCards: SSTR5 Gene location (Human)Chr.Chromosome 16 (human)[1]Band16p13.3Start1,072,747 bp[1]End1,081,454 bp[1]Gene location (Mouse)Chr.Chromosome 17 (mouse)[2]Band17 A3.3|17 12.62 cMStart25,708,849 bp[2]End25,716,262 bp[2]RNA expression patternBgeeHumanMouse (ortholog)Top expressed inant...

赛夫丁阿都拉

尊敬的拿督赛夫丁阿都拉Saifuddin bin Abdullah国会议员馬來西亞国会下议院英迪拉马哥打现任就任日期2018年7月16日 (2018-07-16)前任法兹阿都拉曼（希盟公正党）多数票10,950（2018） 马来西亚外交部长任期2021年8月30日—2022年11月24日君主最高元首苏丹阿都拉首相依斯迈沙比里副职卡玛鲁丁查化（国盟土团党）前任希山慕丁（国阵巫统）继任赞比里（国阵巫统）任期2018年7月2�...

 

List of West Virginia Senate districts

West Virginia's Senate districts since 2021 Current composition of the West Virginia Senate as of May 2024   2 Democrats   2 Republicans   1 Democrat and 1 Republican The U.S. state of West Virginia currently has seventeen state senate districts, each represented by two members of the West Virginia Senate. Current districts and senators Each district sends two senators to Charleston. Black lines on the map indicate state and district boundaries, and gray lines i...

 

الشحاذ (رواية)

الشحاذمعلومات عامةالعنوان الشحاذ (بالعربية) شكل من الأعمال الإبداعية رواية النوع الفني رواية قصيرة المُؤَلِّف نجيب محفوظ الناشر رندم هاوس بلد المنشأ مصر لغة العمل أو لغة الاسم العربية تاريخ النشر 1965 تعديل - تعديل مصدري - تعديل ويكي بيانات الشحاذ هي رواية للأديب العالمي نج�...

Galp Energia

Portuguese petroleum company Galp Energia, SGPS, S.A.Company typeSociedade AnónimaTraded asEuronext Lisbon: GALPISINPTGAL0AM0009IndustryPetroleum industryPredecessorPetrogalGás de PortugalTransgásFoundedApril 22, 1999 (1999-04-22)HeadquartersLisbon, PortugalKey peoplePaula Amorim (Chairman),Filipe Silva (CEO)ProductsOil and gas exploration and production, natural gas transportation and distribution, oil refining, electricity generationServicesFuel stationsNatural gas he...

 

Guató language

Language GuatóNative toBrazil, BoliviaRegionMato Grosso do Sul state: Paraguay River banks and up São Lourenço River, along Bolivian border;[1] also Santa Cruz Department (Bolivia): Uberaba Lake[2]Ethnicity370 Guató people (2006)[1]Native speakers5 (2012)[1]Language familylanguage isolateLanguage codesISO 639-3gtaGlottologguat1253ELPGuatóThis article contains IPA phonetic symbols. Without proper rendering support, you may see question marks, boxe...

 

Seventeenth Amendment to the United States Constitution

1913 amendment establishing the direct election of senators The Seventeenth Amendment in the National Archives This article is part of a series on theConstitutionof the United States Preamble and Articles Preamble I II III IV V VI VII Amendments to the Constitution I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI XXII XXIII XXIV XXV XXVI XXVII Unratified Amendments: Congressional Apportionment Titles of Nobility Corwin Child Labor Equal Rights D.C. Voting Rights His...

Hockey Club Lugano

Hockey Club LuganoHC LuganoHockey su ghiaccio Bianconeri, Lügan Segni distintiviUniformi di gara Casa Trasferta Colori socialiBianco e Nero InnoForza Lugano Forza Dati societariCittà Lugano Paese Svizzera Confederazione IIHF Federazione LSHG Campionato National League Fondazione1941 Presidente Vicky Mantegazza General manager Marco Werder Direttore sportivo Hnat Domenichelli Allenatore Luca Gianinazzi[1] Capitano Calvin Thürkauf Impianto di giocoCornèr Arena(7.200 posti) Sito...

 

Baptiste Mischler

French middle-distance runner Baptiste MischlerBaptiste Mischler in 2018Personal informationBorn (1997-11-23) 23 November 1997 (age 26)Haguenau, FranceEducationINSA StrasbourgHeight1.83 m (6 ft 0 in)[1]Weight62 kg (137 lb)SportSportAthleticsEvent(s)800 m, 1500 mClubUnitas BrumathCoached bySteinmetz Hubert Baptiste Mischler (born 23 November 1997) is a French middle-distance runner.[2] He won the silver medal in the 1500 metres at the 2015 European...

 

Victor Bleasdale

United States Marine Corps general This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Victor Bleasdale – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (January 2018) (Learn how and when to remove this message) Victor France BleasdaleBorn(1895-12-02)December 2, 1895Norsewood, New ZealandDiedFebruary 10, 1984(1984-...

Kwijau

For the language, see Kuijau language. Ethnic group Kwijau peopleKuijau / KwijauA Kwijau family party in Keningau, Sabah, Malaysia during the colonial era.Total population23,000Regions with significant populationsBorneo: Malaysia12,000[1] Indonesia11,000[2]LanguagesKwijau, Malaysian in the form of Sabah Malay (those who reside in Sabah) and also Indonesian (those who are living in Kalimantan)ReligionAnimism, Christianity (predominantly), IslamRelated ethnic groupsKa...

 

St. Gothard

Gotthard Passbahasa Italia: Passo del San Gottardobahasa Jerman: GotthardpassWilayah St. Gotthard dari baratLokasi di Swiss (lihat peta rinci)Ketinggian2.106 m (6.909 ft)Dilalui olehJalan Nasional 2LokasiKanton Ticino, Swiss(dekat Kanton Uri)PegununganAlpen LepontineKoordinat46°33′22.5″N 8°34′04″E / 46.556250°N 8.56778°E / 46.556250; 8.56778Peta topoSwiss Federal Office of Topography swisstopo St. Gothard adalah lintasan di pegunungan Alpen, Swiss.&...