Zbigniew Czajkowski w latach hitlerowskiej okupacji zaangażował się w tajne nauczanie młodzieży i brał czynny udział w Zbrojnym Ruchu Oporu[2]. W końcowym etapie walki uczestniczył w kilku zgrupowaniach bojowych Powstania Warszawskiego. Po powstaniu dostał się do niewoli niemieckiej, przechodząc przez kilka obozów jenieckich. W kwietniu 1945 przedostał się do Szwajcarii, gdzie przebywał przez kilka miesięcy jako internowany wojskowy. Po powrocie do Polski zamieszkał we Wrocławiu i tam w latach 1946-1951 odbył studia wyższe na Wydziale Medycyny WeterynaryjnejUniwersytetu Wrocławskiego[3]. Będąc studentem, rozpoczął pracę jako asystent[4] profesora Mieczysława Ceny. Zajął się zoohigieną, której poświęcił pozostałą część życia. W 1951 otrzymał dyplom lekarza weterynarii, a rok później – stopień naukowy doktora (1952)[5] na podstawie dysertacji Ilościowe badania nad zawartością dwutlenku węgla, amoniaku i siarkowodoru w powietrzu pomieszczeń zwierzęcych[6], która była pierwszą tego rodzaju pracą w Polsce wykonaną wpomieszczeniach zwierzęcych[2].
Opublikował jako autor i współautor ponad 100 prac naukowych o charakterze podstawowym lubpraktycznym. Jest autorem dwóch wydań podręcznika zoohigieny[13] i współautorem monografii[14]. Zajmowałsię zoohigieniczną oceną środowiska hodowlanego ze szczególnym uwzględnieniem budynków inwentarskich, wpływem warunków utrzymywania na zdrowie i produkcyjność zwierząt gospodarskich, badaniami nad transportem i aklimatyzacją zwierząt hodowlanych i użytkowych oraz fizjologicznymi podstawami treningu zwierząt.
Wypromował 8 doktorów, kilkudziesięciu magistrów inżynierów, był recenzentem wielu prac doktorskich, habilitacyjnych oraz opinii w sprawie nadania tytułów profesorskich.
↑ abZbigniew Czajkowski – lokalizacja grobu na Cmentarzu Centralnym w Szczecinie (dostęp 30.12.2024)
↑ abcdAkademia Rolnicza w Szczecinie w latach 1954-1979 (red. Marian Kubasiewicz). Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Szczecinie. Szczecin 1979, s. 241, 315-317
↑ abEncyklopedia Szczecina. Suplement do wydania jubileuszowego z 2015 roku. Red. Tadeusz Białecki. Szczecińskie Towarzystwo Kultury, 2019, s. 58-59. ISBN 978-83-942725-8-6
↑Dzieje Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.Wydanie II rozszerzone pod redakcją Andrzeja Koteckiego, Tadeusza Szulca, Jakuba Tyszkiewicza. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław 2011, s. 224. ISBN 978–83–7717–058–8 (dostęp 29.10.2023)
↑Dzieje Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Wydanie II rozszerzone pod redakcją Andrzeja Koteckiego, Tadeusza Szulca, Jakuba Tyszkiewicza. Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław 2011, s. 222. ISBN 978–83–7717–058–8 (dostęp 29.10.2023)