PROFILPELAJAR.COM

Zbigniew Adrjański
Imię i nazwisko urodzenia	Zbigniew Szczęsny Adrjański
Data i miejsce urodzenia	2 lutego 1932 ; Brześć
Data i miejsce śmierci	2 maja 2017 ; Kiełpin
Zawód, zajęcie	dziennikarz, literat
Alma Mater	Uniwersytet Warszawski
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Zbigniew Szczęsny Adrjański (ur. 2 lutego 1932 w Brześciu nad Bugiem, zm. 2 maja 2017 w Kiełpinie) – polski dziennikarz, literat, publicysta muzyczny, autor scenariuszy estradowych, widowisk i tekstów piosenek. Autor audycji radiowych i programów telewizyjnych, konferansjer i reżyser programów estradowych.

Życiorys

Urodził się na Polesiu, gdzie spędził dzieciństwo i lata wojenne. Po wojnie ukończył Państwowe Gimnazjum i Liceum Humanistyczne im. Bolesława Chrobrego w Sopocie. Studiował języki i literatury słowiańskie na Wydziale Filologicznym UW (1950–1955) uzyskując tytuł magistra.

Debiutował jako dziennikarz w redakcji „Po prostu” współpracując z działem studenckim tego czasopisma. W 1955 został kierownikiem działu kulturalnego i członkiem kolegium tygodnika „Nowa Wieś”. Był jednym ze współtwórców nowej formuły tego czasopisma, które przekształciło się w ilustrowany magazyn dla młodzieży wiejskiej. Redagował tam strony kulturalne, dodatek literacki, kolumny folklorystycznego „Jarmarku Sensacji” oraz inne materiały. Współtworzył liczne wydawnictwa klubowe tygodnika „Nowa Wieś”, pisał reportaże, felietony i artykuły na temat wsi polskiej. W 1961 r. opublikował spisane przez siebie wspomnienia artysty cyrkowego, klowna Edwarda Manca.

Jednocześnie współpracował z Polskim Radiem (Redakcja Wiejska, Naczelna Redakcja Muzyczna, Program III PR) jako dziennikarz, reporter, autor audycji i magazynów. Był pomysłodawcą Radiowych Giełd Piosenki, które prowadził jako prezenter i konferansjer w latach 1963–1973. Redagował audycje muzyczne „Zwierzenia Prezentera”, „Spotkania przy fortepianie” (z twórcami polskich piosenek). Dla Redakcji Literackiej Programu III nagrywał tzw. powieść improwizowaną „Głosem Lwa” (współautorzy: Lew Kaltenberg, Juliusz Głowacki, Walentyna Toczyska). Był również współpracownikiem i prezenterem telewizyjnego magazynu kulturalnego „Niedzielna Biesiada”.

W latach 1973–1976 redaktor naczelny programów rozrywkowych TVP. Dyrektor naczelny i artystyczny Zjednoczonych Przedsiębiorstw Rozrywkowych (1982–1985). Dyrektor naczelny i artystyczny Stołecznego Biura Imprez Artystycznych (1985–1988). Nie zaprzestał również działalności dziennikarskiej pisząc do wielu czasopism kulturalnych, magazynów ilustrowanych i miesięczników specjalistycznych.

Stale współpracował z „Gazetą Muzyczną”, Radiem Lider, Naszą Rodziną i wydawnictwem klubowym „Synkopa”.

Członek Komisji Kultury Zarządu Głównego ZMS^[1], SPD (1955–1982), ZAiKS-u (od 1958, w latach 1979–1984 sekretarz Rady Stowarzyszenia), ZAKR-u (od 1962, wiceprezes 1972–1981), członek honorowy i założyciel Polskiego Stowarzyszenia Estradowego (prezes 1989–1991), ZASP (od 1997)

Zmarł 2 maja 2017 roku w Kiełpinie^[2]. Został pochowany w nowej części kiełpińskiego cmentarza przy ul. Cienistej.

Był mężem aktorki i piosenkarki Lucyny Arskiej^[3].

Publikacje książkowe

Din-Don (Edward Manc), Wspomnienia klowna (spisał Zbigniew Adrjański), Czytelnik 1961
Śpiewnik Zakrzewia, Iskry 1962
Od Zielonego Balonika do Owcy, WAIF 1970
Słownik autorów i kompozytorów, Agencja Autorska 1975
Pieśni sercu bliskie, Iskry 1976
Śpiewnik Iskier na różne okazje, Iskry 1976
Polska piosenka i estrada, Agencja Autorska 1976
Słownik biograficzny autorów i kompozytorów polskiej piosenki, Agencja Autorska 1979
Złota księga pieśni polskich, Bellona 1997 (wyd. ósme 2002)
Kalejdoskop estradowy, Bellona 1999
Wspomnienia z Polesia oraz inne dziwne opowieści, Sowadruk 2006
O batiuszce, co ptakiem latał, Instytut Lwowski 2008, ISBN 978-83-922465-6-5
Pochody donikąd, Wydawnictwo Novae Res 2010, ISBN 978-83-61194-22-4

Widowiska i scenariusze

Warszawska piosenka (Estrada Lublin)
Piszę do Ciebie (Estrada Rzeszów)
Krajobrazy (SBJA)
Pod polskim niebem (Pagart)
Warszawskie dzieci (SBJA)
Na Mazowszu (Estrada Wojewódzka w Warszawie)
Pieśni sercu bliskie (Stołeczna Estrada)
Piosenki z mansardy i poddasza (Estrada Wrocław)
Din-Don (ZPR-y)
Ech, jabłoczko (Teatr Muzyczny w Gdyni)
Ballady i niuanse (ZPR-y)
Cała Warszawa zobaczyć musi to! (SPJA)

Piosenki

Dla wielu znanych polskich kompozytorów i wykonawców pisał piosenki pod pseudonimem Zb. Szczęsny lub w spółkach autorskich – J. Podkomorzy, M. Bellan. Wiele z tych piosenek jest przebojami:

„Płonąca stodoła”
„Jeszcze sen”
„Duży błąd”
„Gdzie to jest”
„Dyskotekowy bal”
„Co ty wiesz o miłości”
„Romans przy ognisku”
„Listy z dawnych lat”
„Luboczka”
„Tatrzańska zimowa baśń”
„Ballada o dziewczynie ze stacji benzynowej”
„Boogie boa”
„Ja nie chcę marzyć”
„Kto uwierzyłby w śnieg”
„Lunatycy”
„Pejzaż z wiatrakami”
„Stary cyrk”
„Żurawi klucz”

Tłumaczył teksty romansów cygańskich dla Lucyny Arskiej.

Odznaczenia i nagrody

1969 Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej”
1974 Srebrny Krzyż Zasługi
1979 Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
2000 Złote Pióro Fundacji Art-Woy

Dyplom Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za Złotą księgę pieśni polskich

2004 Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
2014 Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”^[4]

Przypisy

↑ Kto jest kim w Polsce 1984. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Interpress, 1984, s. 14. ISBN 83-223-2073-6.
↑ Zbigniew Adrjański. rejestry-notarialne.pl. [dostęp 2021-11-15].
↑ Zbigniew Adrjański – Kalejdoskop estradowy 1944–1989 (Dom Wydawniczy Bellona, Warszawa, 2002; ISBN 83-11-09191-9; str. 38)
↑ Lista laureatów medalu Zasłużony Kulturze – Gloria Artis. www.gov.pl. [dostęp 2017-01-25].

Bibliografia

Leksykon Polskiego Dziennikarstwa, DW Elipsa (2000)
Wszystkie edycje Who is who w Polsce, Wydawnictwo Interpress od 1982
Ryszard Wolański, Leksykon Polskiej Muzyki Rozrywkowej, Warszawa 1995, Agencja Wydawnicza MOREX, ISBN 83-86848-05-7, hasło: „Jarosław Abramow-Newerly”, s. 2, 3.
Słownik Pseudonimów Pisarzy Polskich, Ossolineum (1996)
Kalejdoskop estradowy, Bellona 2002
Encyklopedia Actus Purus (Kto jest kim w Polsce 2004), Polska Narodowa Oficyna Wydawnicza
Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989, str. 23 ISBN 83-223-2491-X