PROFILPELAJAR.COM

Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” S.A.
Państwo	Polska
Siedziba	Żychlin
Adres	99-320 Żychlin, ul. Narutowicza 72
Data założenia	23 września 1921
Forma prawna	Spółka akcyjna
Nr KRS	0000043228
	Położenie na mapie Żychlina Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” S.A.
	Położenie na mapie Polski Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” S.A.
	Położenie na mapie województwa łódzkiego Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” S.A.
	Położenie na mapie powiatu kutnowskiego Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” S.A.
	Położenie na mapie gminy Żychlin Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” S.A.
	52°14′18″N 19°37′27″E/52,238333 19,624167
	Strona internetowa

Zakład Maszyn Elektrycznych „EMIT” (Elektryczne Maszyny I Transformatory) – przedsiębiorstwo produkujące trójfazowe maszyny elektryczne, mające siedzibę w Żychlinie, jest najstarszym w Polsce i jednym z większych zakładów o tym profilu produkcji.

Historia

Zakład został utworzony 23 września 1921 pod nazwą Polskie Zakłady Elektryczne Brown Boveri SA przez inż. Zygmunta Okoniewskiego na terenie dawnej cukrowni „Walentynów”^[1]^[2]. W 1923 r. rozpoczęto seryjną produkcję maszyn trójfazowych, a także pierwszych w Polsce silników tramwajowych^[3]^[4]. W 1926 Okoniewski podobny zakład utworzył w Cieszynie^[5]^[6], w 1928 fabryka powiększyła się o halę transformatorów^[7]. W latach 1931–1933 zakład wstrzymał produkcję z powodu kryzysu^[3]^[4].

Od 1 marca 1933 zakład działał pod nazwą Zakłady Elektromechaniczne Rohn-Zieliński SA-licencja Brown Boveri^[7]. Głównymi osiągnięciami firmy przed II wojną światową było dostarczenie silnika do polskiego okrętu podwodnego oraz transformatorów do linii Mościce - Starachowice (część pierwszej w Polsce linii wysokiego napięcia Rożnów-Warszawa) oraz do elektrowni w Rożnowie^[8]^[3]^[4]. W 1937-1938 dobudowana została przy zakładzie narzędziownia^[7].

Podczas wojny zakład podlegał firmie Brown Boveri z siedzibą w Mannheim^[4].

Po wojnie fabrykę upaństwowiono^[9] i przemianowano na Zakłady Wytwórcze Maszyn Elektrycznych i Transformatorów M-1^[1]. 15 marca 1945 rozpoczęły one produkcję, a z początkiem 1951 r. zakład otrzymał patrona Wilhelma Piecka. W latach 1948–1951 rozbudowano zakład o halę maszyn prądu przemiennego. Do połowy lat 50. XX wieku firma, wraz z Elektrobudową, produkowała największe transformatory w kraju. Zakład rozbudowano ponownie o halę maszyn prądu stałego (1961-1964)^[7]. 24 kwietnia 1967 nazwa została zmieniona na Zakłady Wytwórcze Maszyn Elektrycznych i Transformatorów EMIT im. W. Piecka^[2]. W tym samym roku część produkcji transformatorów i kadry technicznej przeniesiono do nowej fabryki transformatorów ELTA w Łodzi^[1].

W 1975 r. przedsiębiorstwo pod względem wielkości zajmowało 2 miejsce (po Petrochemii Płock) w województwie płockim: 1107 mln zł sprzedaży, zatrudnienie 2607 pracowników^[10]. 10 grudnia 1975 zakład odwiedził Erich Honecker^[2].

Od 1991 r. przedsiębiorstwo działa jako spółka akcyjna^[4]. W 1997 r. przedsiębiorstwo uzyskało certyfikat systemu zapewnienia jakości ISO 9001^[3].

Na początku XXI wieku nastąpił podział przedsiębiorstwa na Zakład Maszyn Elektrycznych EMIT S.A. (Grupa Cantoni), EV Żychlińskie Transformatory (obecnie Fabryka Transformatorów w Żychlinie) i Zakład Narzędziowy „NARMOD” Sp. z o.o.^[3]^[4]^[11]^[12]

Przedsiębiorstwo posiada ośrodek wczasowy w Rowach (od 1975)^[2]^[13]. Wcześniej posiadało również ośrodek wypoczynkowy w Zdworzu (od 1963)^[2], Zakładowy Dom Kultury (od 1964)^[2] oraz pracowniczą spółdzielnię mieszkaniową^[14] wraz z Osiedlem Wyzwolenie (pot. Browery od nazwy fabryki Brown Boveri^[15], 1949)^[2].

Na terenie zakładu funkcjonuje jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej EMIT^[16].

Rada Miejska w Żychlinie nadając honorowe obywatelstwo gminy założycielowi fabryki stwierdziła^[5]:

Żychlin to Emit, a Emit to Żychlin.

Zatrudnienie
Źródło: Chlubne kalendarium w: Powiatowe Życie Kutna nr 10/310 z 26 maja 2011

Produkty

Silniki i transformatory EMIT są lub były wykorzystywane w takich maszynach jak:

okręt podwodny:
- ORP Sęp – silnik^[2]
tramwaj:
- 118N Puma – silnik STDa 250-4A o mocy 95 kW
- Tatra RT6 MF 06 AC – silnik STDa 280-4 o mocy 104 kW
trolejbusy:
- Solaris Trollino 12 – silnik asynchroniczny STDa 280-6B/175 o mocy 175 kW
- Solaris Trollino 15 – silnik asynchroniczny STDa 280-6B/175 o mocy 175 kW
- MAZ 203^[17] – silnik asynchroniczny STDa 280-6B/175 o mocy 175 kW
lokomotywa:
- Newag Dragon – silnik^[18]
elektryczne zespoły trakcyjne:
- Newag 19WE – silnik asynchroniczny SXT315-L4C^[19]
- EN57AKM – silnik prądu przemiennego LK450X6

Dyrektorzy i prezesi

1921 – Zygmunt Okoniewski
1922–1927 – inż. Stanisław Śliwiński
1927–1929 – inż. Jerzy Gosiewski
1929–1931 – inż. Stefan Rusz
1932 – inż. Zygmunt Okoniewski
1932–1938 – prof. Zygmunt Gogolewski
1939 – inż. Zygmunt Grabiński
1945–1946 – prof. Eugeniusz Jezierski
1946–1947 – inż. Karol Tomanek
1947–1949 – inż. Aleksander Ekert
1949–1952 – inż. Michał Olszewski
1953 – inż. Jan Guzik
1955 – inż. Zygmunt Kamiński
1956 – inż. Ryszard Adamski
1956–1962 – inż. Roman Popławski
1962–1964 – inż. Jan Kotynia
1964–1967 – inż. Józef Augustyniak
1967–1969 – inż. Tadeusz Rejn
1969–1972 – inż. Jerzy Zadorecki
1972–1973 – inż. Jerzy Kosma
1973–1990 – mgr Mieczysław Bloch
1990–1991 – inż. Bogdan Kołodziej
1991–1999 – mgr inż. Stanisław Piechocki
od 1999 – mgr inż. Włodzimierz Kęsicki^[20]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Opis polskich firm produkujących wagony silnikowe i ich wyposażenie po 1990 r.. W: Robert Kroma, Janusz Sosiński, Krzysztof Zintel: Normalnotorowe wagony silnikowe kolei polskich 1991–2013. Wyd. 1. Poznań: BWH Kolpress, 2014, s. 20–25, seria: Encyklopedia taboru. ISBN 978-83-933257-6-4. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Chlubne kalendarium w: Powiatowe Życie Kutna nr 10/310 z 26 maja 2011.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Historia EMIT. cantonigroup.com. [dostęp 2012-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-29)]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Historia zakładu. FTZ. [dostęp 2012-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-11-18)]. (pol.).
↑ ^a ^b Nadanie pośmiertne Honorowego Obywatelstwa Gminy Żychlin inż. Zygmuntowi Okoniewskiemu – uzasadnienie do Uchwały X/48/11 z 28 czerwca 2011 Rady Miejskiej w Żychlinie.
↑ Fabryka Maszyn Elektrycznych Celma w Cieszynie w: Historie niektórych fabryk. Fabryki maszyn elektrycznych i transformatorów, s. 398–405.
↑ ^a ^b ^c ^d Zakłady Emit w: Historie niektórych fabryk. Fabryki maszyn elektrycznych i transformatorów, s. 405–412.
↑ Zdjęcie prądnicy w: NAC.
↑ Monitor Polski z 9 kwietnia 1949 (A-21), s. 5, poz. 312.
↑ Płocka Rafineria i Petrochemia w latach 1959–2000, monografia, Płock 2010, s. 21, 83.
↑ O firmie. Narmod. [dostęp 2012-12-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-03-18)]. (pol.).
↑ Oferta inwestycyjna gminy Żychlin, Żychlin 2011.
↑ EMIT Ośrodek Wczasowy Zakładów Wytwórczych Maszyn Żychlin.
↑ Pracownicza Spółdzielnia Mieszkaniowa „Emit” w Żychlinie. bazy.ngo.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-06-16)]. (web.archive.org).
↑ Fabryka Maszyn Elektrycznych i Transformatorów (Żychlin) w: wikimapia.org.
↑ OCHOTNICZA STRAŻ POŻARNA ZAKŁADU MASZYN ELEKTRYCZNYCH „EMIT” S.A. W ŻYCHLINIE | Rejestr.io [online], rejestr.io [dostęp 2023-08-18] .
↑ MAZ 203T. www.lubus.info. [dostęp 2012-12-02].
↑ Trójfazowe silniki klatkowe do napędu pojazdów trakcyjnych. cantonigroup.com. [dostęp 2012-10-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-17)]. (pol.).
↑ Dokumentacja techniczno-ruchowa elektrycznego zespołu trakcyjnego typu 19WE. skm.warszawa.pl. [dostęp 2012-06-12].
↑ Dyrektorzy i prezesi kierujący zakładem w latach 1921–2000 w: Powiatowe Życie Kutna nr 10/310 z 26 maja 2011.