Wroniawy – wieś w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie wolsztyńskim, w gminie Wolsztyn.
Historia
Wieś istnieje co najmniej od XIV wieku. W 1314 roku dokumenty łacińskie notują niejakiego Buckfalusa z Wronowa[3].
W 1580 miejscowość liczyła 6 łanów powierzchni, z czego sołtys posiadał 2,2 łana. Mieszkało w niej także 2 zagrodników oraz 2 komorników[3]. Wieś położona była wówczas w powiecie kościańskim województwa poznańskiego[4].
W XVIII wieku dobra wroniawskie leżały w Rzeczypospolitej Obojga Narodów i należały do rodu Gajewskich z Wolsztyna, którzy zakupili je w 1793 roku[3]. Po rozbiorach Polski miejscowość znalazła się w zaborze pruskim. W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość wzmiankowana jako Wroniawy należała do wsi większych w ówczesnym powiecie babimojskim rejencji poznańskiej[5].
W początku XIX wieku Antonina z Gajewskich (1790–1866) wniosła majątek ten jako swoje wiano wychodząc za mąż za Stanisława Platera polskiego historyka, geografa, tłumacza, pioniera polskiej i światowej statystyki, kartografa oraz encyklopedystę. Wroniawy należały wówczas do wolsztyńskiego okręgu policyjnego tego powiatu i stanowiły siedzibę majątku Wroniawy, który należał do Antoniny Platerowej z domu Gajewskiej[5][6] .
Według spisu urzędowego z 1837 roku Wroniawy liczyły 535 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 29 dymów (domostw)[5].
W XIX-wiecznym Słowniku geograficznym Królestwa Polskiego miejscowość wymieniona jest jako wieś leżąca w powiecie babimojskim. Dzieliła się na dwie części wiejską oraz dworską. Według słownika pod koniec XIX wieku część wiejska liczyła 68 domów, w których mieszkało 533 mieszkańców z czego 519 katolików i liczyła 330 hektarów powierzchni. Część dworska miała 20 domów z 287 mieszkańcami z czego 279 wyznania katolickiego. Miejscowość wraz z polami zajmowała 2118 hektarów i przynosiła dochód w wysokości 11 573 marek. We wsi znajdowała się miejscowa szkoła katolicka oraz gorzelnia o napędzie parowym. Słownik notuje nazwy części wsi oraz pól: Glinki, Pastewnik, Przewóz, Piaski, Góry, a także wzgórza Winnica i Białe Góry[3].
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa zielonogórskiego.
We Wroniawach znajduje się kościół pw. Miłosierdzia Bożego (działa od 1988 roku, poświęcony w 2010)[7], dom wczasowy, biblioteka oraz szkoła podstawowa.
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 151590
- ↑ Stan ludności na dzień 31 grudnia 2014 (Stan ludności Miasta i Gminy Wolsztyn wg miejscowości i płci). Urząd Miejski w Wolsztynie, 8 stycznia 2015. [dostęp 2015-02-11].
- ↑ a b c d Wroniawy, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 51 .
- ↑ Adolf Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, Wielkopolska t. I, Warszawa 1883, s. 75.
- ↑ a b c Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜stwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère), 1846, s. 187.
- ↑ Olszewicz 1999 ↓.
- ↑ Kościół pw. Miłosierdzia Bożego we Wroniawach.
Bibliografia
- Bolesław Olszewicz: „Materiały do słownika kartografów i geodetów polskich: archiwalia z dawnej Pracowni Historii Geografii i Kartografii Bolesława Olszewicza”, hasło „Plater Stanisław”. Warszawa: Retro-Art, 1999, s. 163. ISBN 978-83-908973-8-7.
Linki zewnętrzne
| Miasto |
|
|---|
| Wsie |
|
|---|
| Osady |
|
|---|
| Osady leśne |
|
|---|
| Części wsi |
|
|---|
| Przysiółek wsi |
|
|---|
Zniesione
osady leśne |
|
|---|
