Historia Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Olsztynie
Początki administracji wojskowej na Warmii i Mazurach sięgają 1945 roku. Podstawą jej tworzenia był Rozkaz Szefa Sztabu Generalnego WP z dnia 21 sierpnia 1945. Wtedy to, na obszarze dawnych Prus Wschodnich, zostało sformowanych siedem Rejonowych Komend Uzupełnień w takich ośrodkach jak: Kętrzyn, Lidzbark Warmiński, Morąg, Olecko, Olsztyn, Ostróda i Pisz. Sześć lat później, Zarządzeniem Ministra Obrony Narodowej z dnia 17 grudnia 1951 roku, powołano Wojskową Komendę Wojewódzką w Olsztynie, obejmującą zasięgiem swojego działania województwo olsztyńskie i białostockie. Datę tę należy traktować jako początek narodzin obecnie funkcjonującego Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Olsztynie. Nazwa "Wojewódzki Sztab Wojskowy", pojawiła się 31 stycznia 1963 roku i była konsekwencją Rozkazu Ministra Obrony Narodowej z dnia 20 listopada 1962 roku oraz Zarządzenia Szefa Sztabu Generalnego WP Nr 0143/Org. z dnia 21 listopada 1962 roku. Do 31 stycznia 1963 r. sformowano Wojewódzkie Sztaby Wojskowe dla województw: lubelskiego, białostockiego, kieleckiego, olsztyńskiego i rzeszowskiego. Po przeformowaniu, Zarządzeniem Szefa Sztabu Generalnego WP z dnia 23 czerwca 1995 roku, Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Wojewódzki Sztab Wojskowy- Regionalny Sztab Wojskowy, z dniem 1 lipca 1996 r., jego zasięg terytorialny uległ rozszerzeniu i objął województwa: ciechanowskie, elbląskie, olsztyńskie i ostrołęckie.
Ramowy zakres działania określał, iż nowo powstający WSzW-RSzW spełniać będzie funkcje terytorialnego organu dowodzenia, odpowiedzialnego za koordynację przygotowań jednostek wojskowych, organów i instytucji uczestniczących w konflikcie zbrojnym w obronie obszaru regionu (województwa).
Pierwszą siedzibą Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Olsztynie był budynek Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej przy ul. Mikołaja Kopernika 48.
Kolejno siedzibami WSzW były:
1967–1993 - Urząd Wojewódzki przy al. J.Piłsudskiego 7/9;
1993–2001 - budynek Nr 1 w kompleksie koszarowym przy ul. Artyleryjskiej 1;
2001–2019 - budynek Nr 1 w kompleksie wojskowym przy ul. Jagiellońskiej 53;
2019 - budynek Nr 7 w kompleksie wojskowym przy ul. Saperskiej 1.
od 2019 budynek przy al. Warszawskiej 96
W związku z reformą podziału administracyjnego kraju, która weszła w dniu 1 stycznia 1999 r., z początkiem 1999 roku powrócono do nazwy Wojewódzki Sztab Wojskowy w Olsztynie. Realizuje on zadania określone w ustawach i przepisach wykonawczych na obszarze województwa warmińsko-mazurskiego.
Wojskowa Komenda Uzupełnień w Olsztynie – administruje na terenie powiatów: miasto na prawach powiatu i ziemski olsztyński, szczycieński, nidzicki. Komendantem jest ppłk Mariusz Sztorc.
Zadania Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Olsztynie
Nadzorowanie procesu uzupełniania potrzeb mobilizacyjnych jednostek wojskowych stanem osobowym i świadczeniami, powierzonych mu do takiego zabezpieczenia w toku mobilizacyjnego rozwinięcia.
Wykonywanie zadań organu wyższego stopnia w stosunku do podległych wojskowych komendantów uzupełnień.
Współdziałanie z wojewodą w zakresie planowania i koordynacji udziału wydzielonych jednostek Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w akcjach ratowniczych, przeciwdziałaniu i usuwaniu skutków katastrof i klęsk żywiołowych oraz w planowaniu przedsięwzięć z zakresu ochrony ludności województwa.
Promocja służby wojskowej oraz koordynowanie czynności realizowanych w ramach pozyskiwania kandydatów do wszystkich form służby wojskowej, a także gromadzenia zasobów osobowych do Narodowych Sił Rezerwowych.
Planowanie wykorzystywania sił układu pozamilitarnego na potrzeby obronne poprzez koordynowanie planów wykorzystania potencjału pozamilitarnych ogniw obronnych województwa do wsparcia i zabezpieczenia działań bojowych Sił Zbrojnych, uczestnictwo w realizacji przygotowań obronnych na terenie województwa oraz uczestniczenie w organizacji i prowadzeniu ćwiczeń kompleksowych z udziałem jednostek wojskowych Sił Zbrojnych RP i układem pozamilitarnym.
Uczestniczenie w planowaniu przestrzennego zagospodarowania, ze względu na potrzeby obronności i bezpieczeństwa państwa, w tym głównie opiniowanie projektów planów przestrzennego zagospodarowania oraz wniosków i innych dokumentów z zakresu przeznaczenia terenów, w obszarze odpowiedzialności wojewódzkiego sztabu wojskowego, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, a także w razie potrzeby zgłaszania protestów w tych sprawach.
Utrzymywanie współpracy z innymi organami i podmiotami w sprawach związanych z obronnością państwa, w tym z jednostkami wojskowymi, terenowymi organami administracji publicznej, organizacjami społecznymi i kombatanckimi, żołnierzami rezerwy i przedsiębiorcami, sprzyjającej wspieraniu wojska w realizacji jego zadań.
Współdziałanie z układem pozamilitarnym w zakresie operacyjnego wykorzystania terenu, a także systematycznie gromadzenie, analizowanie i uaktualnianie danych o zasobach materiałowych i infrastrukturze administrowanego terenu możliwej do wykorzystania na potrzeby wojsk własnych i sojuszniczych. Realizacja przedsięwzięć wynikających z funkcji "państwa gospodarza".
Prowadzenie postępowań wyjaśniających w sprawach odszkodowań dla żołnierzy z tytułu wypadków lub chorób pozostających w związku ze służbą wojskową.
Prowadzenie poradnictwa zawodowego i pośrednictwa pracy dla żołnierzy przeniesionych do rezerwy, zamieszkałych na administrowanym terenie.
Współpraca z jednostkami wojskowymi, organami administracji publicznej i samorządowej, organizacjami społecznymi i kombatanckimi oraz żołnierzami rezerwy w zakresie realizacji przedsięwzięć sprzyjających wzrostowi autorytetu wojska i utrzymywania więzi ze społeczeństwem.
Koordynacja pomocy weteranom, weteranom poszkodowanym, poszkodowanym żołnierzom i pracownikom wojska, ich rodzinom i rodzinom zmarłych żołnierzy i pracowników wojska.
Szefowie Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego w Olsztynie[3]
płk Kazimierz Poźniak (do 1963 roku)
gen. bryg. Jan Czarnecki (1963–1971)
płk dypl. Bolesław Staniszewski (1971–1977)
płk dypl. Henryk Święcicki (1977–1980 i 1981–1986)