PROFILPELAJAR.COM

Willa Müllerów
*Müllerova vila*
	; Willa Müllera w Pradze
Państwo	Czechy
Miejscowość	Praga
Typ budynku	willa
Styl architektoniczny	modernizm
Architekt	Adolf Loos
Inwestor	František Müller
Rozpoczęcie budowy	1928
Ukończenie budowy	1930
	Położenie na mapie Pragi Willa Müllerów
	Położenie na mapie Czech Willa Müllerów
	50°05′33,2″N 14°22′42,2″E/50,092556 14,378389
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Willa Müllera w Pradze (cz. Müllerova vila, zwana także Willą Loosa) – luksusowa willa w Pradze w Czechach, w dzielnicy Ořechovka. Stanowi przykład wczesnego modernizmu w realizacji domu jednorodzinnego.

Historia i architektura

Willę projektował architekt Adolf Loos przy współpracy Karla Lhoty, na zlecenie Franciszka Müllera (zamożnego właściciela firmy budowlanej Kapsa-Müller, który chciał się przeprowadzić z Pilzna do Pragi). Obiekt powstał w latach 1928–1930, czyli ważnym dla czeskiej architektury XX w. okresie, kiedy to Ludwig Mies van der Rohe stawiał w Brnie Willę Tugendhatów. W projekcie Loos położył nacisk nie tylko na funkcjonalne myślenie, ale i wdrożył swoją teorię „Raumplanu“ – przestrzeń domu nie była dzielona na jednakowe piętra, ale rozczłonkowana na przestrzenno-funkcjonalne „sześciany” – osie widokowe poszczególnych izb obiektu przecinały się na różnych płaszczyznach. Dom został wyposażony w taras rekreacyjny z prysznicem i kwietnikiem na dachu płaskim^[1].

Na zarzuty, że dom jest bardzo surowy, Loos (wróg wszelkiej ornamentyki), odpowiadał, że stawia go dla zamawiającego, a nie dla komentatorów. Funkcjonalność willi była zresztą bardzo dyskusyjna i wielokrotnie krytykowana. Na przykład parkowanie auta w garażu powodowało, że w całym domu czuć było odór spalin.^{[potrzebny przypis]} Sam Franciszek Müller (1890–1951) według niektórych źródeł prawdopodobnie udusił się podczas dokładania paliwa do kotła centralnego ogrzewania^[2].

Socjalizm i dzień dzisiejszy

Wraz z epoką socjalizmu dom został znacjonalizowany, a wdowie po Müllerze, Miladzie (1900−1969) przyznano tylko dwie izby, w tym jedną z usuniętym oświetleniem. W pozostałych osadzono różnego rodzaju państwowe organizacje, na przykład wydawnictwo pedagogiczne skupiające duże ilości osób, które dewastowały willę. Wdowie udało się jednak zgromadzić znaczną ilość oryginalnych sprzętów z wyposażenia willi. Te, których nie zmieściła we własnych pokojach, rozdała lub sprzedała znajomym, w związku z czym większość wyposażenia udało się uratować przed zniszczeniem lub kradzieżą. Po upadku komunizmu większość z nich wróciła do willi.

Po aksamitnej rewolucji willę od właścicieli odkupiło miasto Praga, celem jak najwierniejszej rekonstrukcji, której dokonano w 1998 w oparciu o materiały archiwalne^[3]. W zespole rekonstrukcyjnym pracowała m.in. Polka Maria Szadkowska, historyk architektury, która została następnie kustoszem obiektu^[4].

Dojazd

Dojazd zapewniają tramwaje praskie – linie 1, 2 i 18.

Zobacz też

Galeria

Widok od południowego wschodu
Widok od północnego zachodu
Detal południowo-zachodniej ściany

Przypisy

↑ Mariusz Szczygieł, Nie ma, Fundacja Instytutu Reportażu, Warszawa, 2018, ISBN 978-83-659-7031-2
↑ Mariusz Szczygieł, Nie ma, Fundacja Instytutu Reportażu, Warszawa, 2018, ISBN 978-83-659-7031-2
↑ Methods and Procedures for… - The City of Prague Museum [online], en.muzeumprahy.cz [dostęp 2020-01-03] [zarchiwizowane z adresu 2021-01-22] (ang.).
↑ MariuszM. Szczygieł MariuszM., Osobisty przewodnik po Pradze, wyd. pierwsze, Warszawa 2020, s. 320, ISBN 83-65970-43-0, OCLC 1176368601 [dostęp 2021-05-02] .