17 maja 1919 głównodowodzący Siłami Zbrojnymi w byłym zaborze pruskim, generał piechoty Józef Dowbor-Muśnicki mianował pułkownika Bolesława Jatelnickiego z byłego I Korpusu Polskiego w Rosji „naczelnikiem formującej się szkoły piechoty”[2].
Do 20 maja 1919 w Biedrusku przyjęto stu kandydatów. Trzy dni później dowództwo nad grupą kandydatów objął kapitan Stefan Kossecki i rozpoczął z nimi szkolenie. 13 czerwca 1919 dowództwo nad tą grupą przejął major Józef Meksz. W lipcu 1919 w Poznaniu rozpoczęto remont koszar przewidzianych na siedzibę szkoły. Koszary były położone przy „Nordring”, która 15 listopada 1919 została przemianowana na Wały Księcia Józefa. Koszary były co prawda zbudowane w 1914, lecz zostały wykończone prowizorycznie i przez całą wojnę nie były remontowane. Pod koniec czerwca 1919 koszary „Nordring” opuściła Szkoła Podoficerów Piechoty i Żandarmeria.
25 czerwca 1919 głównodowodzący Siłami Zbrojnymi w byłym zaborze pruskim zatwierdził „Etat tymczasowy szkoły oficerskiej piechoty”, który przewidywał 15 oficerów, 2 oficerów-urzędników (lekarz i oficer rachunkowy), 16 podoficerów i 167 szeregowców, w tym 120 „kadetów uczniów”, a ponadto 18 koni oraz 2 wozy konne osobowe i 6 gospodarczych.
12 lipca 1919 głównodowodzący Siłami Zbrojnymi w byłym zaborze pruskim zatwierdził trzy dokumenty normatywne określające zadania i organizację szkoły, warunki przyjęcia uczniów, program nauczania i sprawy finansowe (żołd), a mianowicie:
„Statut Szkoły Oficerskiej Piechoty w Poznaniu”,
„Program Szkoły Oficerskiej Piechoty w Poznaniu”,
„Pobory Szkoły Oficerskiej Piechoty w Poznaniu”[3].
Na podstawie rozkazu Ministra Spraw Wojskowych L. 4634/II W.M. z 14 listopada 1919 „Szkoła Oficerska w Poznaniu” została przemianowana na „Wielkopolską Szkołę Podchorążych Piechoty”, a jej skład zwiększony do trzech kompanii szkolnych i kadrowej kompanii karabinów maszynowych. Jednocześnie zostały zniesione dotychczasowe odznaki szkolne i odznaki „szarż szkolnych” z wyjątkiem odznak na naramiennikach - monogramu „SO”. Słuchacze szkoły zostali przemianowani z aspirantów na kadetów i nałożyli na patki kołnierzy odznaki obowiązujące w Szkole Podchorążych Piechoty w Warszawie - miecz z liśćmi dębu.
Msza polowa na Rynku w BydgoszczyMinister Spraw Wojsk. gen. Kazimierz Sosnkowski z grupą gości w oczekiwaniu na defiladę
7 lutego 1920 z rozkazu Ministra Spraw Wojskowych został otwarty trzeci kurs szkoły (klasa III) dla „wysłużonych podoficerów byłej armii niemieckiej”. Na kurs zostało przyjętych 76 kandydatów.
Na podstawie pisma Inspektora Szkół Wojskowych Piechoty z 19 lutego 1920 na czwarty kurs zostało przyjętych 116 kandydatów. Czas trwania kursu został określony na sześć miesięcy i był dłuższy o jeden miesiąc niż równoległy kurs (klasa 25) Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie. Program szkolenia został rozszerzony celem „uzupełnienia braków z języka polskiego, gdyż większość kandydatów - pochodzących z byłego zaboru pruskiego, słabo władała językiem ojczystym”. Po raz pierwszy w historii szkoły grupa słuchaczy pochodzących z byłego zaboru rosyjskiego i austriackiego stanowiła około 30% kadetów. „Reprezentowane więc były wszystkie dzielnice, co jednak nie wywołało nigdy nieporozumienia i tarć na tle szowinizmu dzielnicowego, chociaż z drugiej strony życia prawdziwie koleżeńskiego nie było! Żyto grupkami lub pojedynczo, na co złożyło się wiele przyczyn, przede wszystkim zaś różnica w wykształceniu”.
7 marca 1920 zostały ogłoszone wyniki egzaminów I kursu. Egzamin z wynikiem pozytywnym złożyło 96 aspirantów. Szkołę z pierwszą lokatą ukończył kadet Włodzimierz Lewandowski. 19 kwietnia 89. absolwentów zostało mianowanych z dniem 1 kwietnia 1920 podporucznikami piechoty[4].
5 lipca 1920, po złożeniu egzaminów, dowódca Okręgu Generalnego „Poznań” mianował 82 absolwentów klasy II podchorążymi. Pierwszą lokatę uzyskał kadet Stanisław Lamparski. 9 listopada 1920 Naczelny Wódz mianował z dniem 1 listopada 1920 podporucznikami piechoty 69 absolwentów II klasy[5].
11 lipca 1920 szkoła przeniosła się do Bydgoszczy, gdzie zajęła gmach Szkoły Wojennej. 18 lipca 1920 na Starym Rynku odbyła się uroczystość powitania szkoły w murach miasta. Na uroczystość złożyła się msza polowa odprawiona przez kapelana szkoły księdza Wacława Morkowskiego, a następnie defilada.
30 lipca 1920 rozpoczęły się egzaminy kadetów III klasy. Egzamin złożyło 54 słuchaczy. Prymusem kursu został kadet Stanisław Roszyk. 21 grudnia 1920 Naczelny Wódz mianował z dniem 1 sierpnia 1920 podporucznikami piechoty 44 absolwentów III klasy[6].
16 sierpnia 1920, w przełomowym momencie wojny z bolszewikami, batalion pod dowództwem kapitana Stefana Kosseckiego w składzie trzech kompanii (klasy IV-VI) zajął odcinek obrony na Wiśle. Klasa VI zajęła pozycje w Fordonie, natomiast klasa V w Solcu Kujawskim i rozpoczęły prace nad umocnieniem przedmościa. Klasa IV stanowiła odwód i razem z dowództwem batalionu rozlokowała się w Małych Kapuściskach. Dla dozorowania Wisły baon otrzymał statek, który został obsadzony przez słuchaczy pod dowództwem podporucznika Kowalczyka, uzbrojony w karabin maszynowy i ochrzszczony mianem „Kanonierka Szkoły”. Dla utrzymania łączności i zaopatrzenia pomiędzy Fordonem i Solcem szkoła otrzymała do dyspozycji lokomotywę z jednym wagonem, którą przezwano „Pancerką Szkoły”. Zwycięstwo odniesione w Bitwie Warszawskiej skutkowało zaniechaniem obrony linii Wisły. W dniu 20 sierpnia 1920 baon wrócił do koszar i kontynuował szkolenie.
15 września 1920 rozpoczęły się egzaminy klasy IV i trwały pięć dni. Egzamin z „wynikiem zadawalającym złożyło 94 kadetów”. Prymusem kursu został kadet Marian Czyżewski. 21 września 1920 absolwenci kursu zostali mianowani podchorążymi. 16 lutego 1921 Naczelny Wódz mianował z dniem 15 stycznia 1921 podporucznikami piechoty 79 absolwentów[7].
W dniach 14-19 października 1920 przeprowadzone zostały egzaminy klasy V. Egzaminy z wynikiem pozytywnym złożyło 123 elewów, w tym 10 po złożeniu powtórnego egzaminu z historii polskiej. Egzaminu nie zdało sześciu elewów[8]. 16 lutego 1921 Naczelny Wódz mianował z dniem 15 lutego 1921 podporucznikami piechoty 99 absolwentów[9].
16 marca 1921 rozpoczął się dziesięciomiesięczny kurs dla oficerów młodszych mianowanych za waleczność, a nie posiadających odpowiedniego cenzusu naukowego. Uczniowie tworzyli klasę XII (4/XII), której dowódcami byli kolejno kapitanowie: Marian Szulc, Włodzimierz Kruszelnicki i Stefan Radomski. 22 maja 1922 kurs ukończyło 46 oficerów[10].
14 kwietnia 1922 Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz mianował z dniem 1 marca 1922 29 absolwentów 13 klasy podporucznikami w korpusie oficerów piechoty[11].
Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz mianował absolwentów 13 klasy podporucznikami z dniem 1 marca 1922:
1 maja 1922 – 12 podchorążych w korpusie oficerów piechoty, pchor. Franciszka Baranowskiego podporucznikiem w korpusie oficerów wojsk aeronautycznych oraz podchorążych Czesława Basińskiego i Jerzego Umeckiego podporucznikami w korpusie oficerów marynarki[12],
16 maja 1922 – 9 podchorążych w korpusie oficerów piechoty[13],
18 maja 1922 – 3 podchorążych w korpusie oficerów piechoty[14],
8 czerwca 1922 – 3 podchorążych w korpusie oficerów piechoty[15],
20 lipca 1922 – 3 podchorążych w korpusie oficerów piechoty (Stefana Domaradzkiego z dniem 1 kwietnia 1922, Władysława Folgę z dniem 1 maja 1922 i Marcelego Koprowiaka z dniem 1 czerwca 1922)[16],
28 lipca 1922 – 2 podchorążych w korpusie oficerów piechoty i pchor. Franciszka Staśkiewicza w korpusie oficerów żandarmerii[17],
11 sierpnia 1922 – 3 podchorążych w korpusie oficerów piechoty[18],
Naczelnik Państwa i Naczelny Wódz mianował podporucznikami absolwentów 10 klasy:
25 sierpnia 1922 z dniem 1 sierpnia 1922: 30 absolwentów w korpusie oficerów piechoty i 2 absolwentów w korpusie oficerów łączności[19],
9 września 1922 z dniem 1 sierpnia 1922: 48 absolwentów w korpusie oficerów piechoty, 2 absolwentów w korpusie oficerów jazdy i jednego absolwenta w korpusie oficerów żandarmerii[20].
Szkoła kształciła ok. 240 słuchaczy. Kurs szkolenia trwał sześć miesięcy. Kształcili się w niej w większości podoficerowie formacji wielkopolskich, w przeważającej części z armii pruskiej. Czas nauki został skrócony do trzech miesięcy. Szkoła łącznie ze Szkołą Podchorążych Piechoty w Warszawie wykształciła w okresie listopad 1918 - listopad 1920 ponad 3500 oficerów piechoty.
13 listopada 1919 głównodowodzący Wojsk Polskich byłego zaboru pruskiego generał piechoty Józef Dowbor-Muśnicki„ogłosił i zatwierdził znak szkolny, przyjęty przez komisję konkursową dla Szkoły Oficerskiej w Poznaniu”. Odznaka ma kształt krzyża srebrnego o wymiarach 36x36 mm. Końce ramion krzyża są ozdobione srebrnymi kulkami. W środku wieniec srebrny z liści laurowych. Ramiona krzyża pokryte emalią ciemnogranatową, natomiast środek (wewnątrz wianka) emalią amarantową, na którą nałożony jest srebrny monogram „S. O.”. Na rewersie umieszczono nazwisko odznaczonego, numer odznaki i datę ukończenia szkoły. Prawo noszenia odznaki (znaku) przysługiwało aspirantom, którzy ukończyli szkołę oraz oficerom – wykładowcom i instruktorom, którzy pozostawali na etacie szkoły przez okres co najmniej jednego kursu[21]. Autorem projektu odznaki był aspirant Marceli Kujawski, absolwent II kursu[22][a].
Uwagi
↑Marceli Kujawski urodził się 3 stycznia 1900. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 sierpnia 1920, a porucznika ze starszeństwem z 1 stycznia 1921 w korpusie oficerów piechoty. W 1923 pełnił służbę w 1 Pułku Strzelców Podhalańskich. W kolejnych Rocznikach Oficerskich nie figuruje.
