8 stycznia 1923 Sierżawy
6 kwietnia 2015 Warszawa
1945–1989
Gwardia LudowaArmia LudowaMilicja ObywatelskaMinisterstwo Bezpieczeństwa PublicznegoKomitet ds. Bezpieczeństwa PublicznegoSłużba Bezpieczeństwa
Władysław Pożoga (ur. 8 stycznia 1923 w Sierżawach gmina Tarczek[1], zm. 6 kwietnia 2015 w Warszawie) – generał dywizji Milicji Obywatelskiej, funkcjonariusz PRL-owskich organów bezpieczeństwa i wywiadu, m.in. I zastępca ministra spraw wewnętrznych (1983-1989), szef Służby Wywiadu i Kontrwywiadu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (Departament I i II MSW), członek Komitetu Centralnego PZPR, ambasador PRL/RP w Sofii (1989-1991).
Syn Stanisława i Marianny. W czasie II wojny światowej był członkiem Polskiej Partii Robotniczej oraz żołnierzem Gwardii Ludowej i Armii Ludowej. Po opuszczeniu Kielecczyzny, z powodu wydanego na niego wyroku śmierci przez oddział Narodowych Sił Zbrojnych dowodzony przez Stanisława Sikorskiego Jaremę, rozpoczął pracę w 1945 w nowo utworzonych organach bezpieczeństwa w Rzeszowie[2], gdzie w Wojewódzkim Urzędzie Bezpieczeństwa Publicznego (WUBP) w Sekcji 4 Wydziału I od 7 lipca 1945 pracował jako referent, od 18 października 1945 jako starszy referent, następnie w Sekcji III Wydziału IV jako starszy referent od 1 stycznia 1946. Następnie w Wydziale ds. Funkcjonariuszy WUBP w Rzeszowie działał jako młodszy referent od 15 marca 1946 i jako referent od 15 października 1946. W tym czasie był mocodawcą i wydającym polecenia Jerzemu Vaulinowi ps. „Mar”, który 24 października 1946 dokonał zabójstwa Antoniego Żubryda i jego żony Janiny[3][4][5].
Od 24 lutego 1947 był słuchaczem na kursie śledczym w Centralnej Szkole MBP w Łodzi. Od 1 grudnia 1948 był starszym referentem w Wydziale ds. Funkcjonariuszy WUBP w Rzeszowie (tzw. Wydział „F”), a od 1 stycznia 1950 kierownikiem Sekcji II tego wydziału i jednocześnie zastępcą naczelnika (był wówczas w stopniu porucznika). Przeniesiony do Bydgoszczy od 1 września 1951 był p.o. zastępcy naczelnika Wydziału ds. Funkcjonariuszy tamtejszego WUBP[6]. Od 1 listopada 1953 do 31 marca 1955 był naczelnikiem tego wydziału[7]. W tym okresie został awansowany do stopnia kapitana. Po likwidacji Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i powołaniu odrębnego MSW i Komitetu ds. Bezpieczeństwa Publicznego, od 1 kwietnia 1955 do 28 listopada 1956 był naczelnikiem sekretariatu w Wojewódzkim Urzędzie ds. Bezpieczeństwa Publicznego w Bydgoszczy[8]. Od 1 stycznia 1957 pracował w pionie Służby Bezpieczeństwa Komendy Wojewódzkiej Milicji Obywatelskiej (KWMO) w Bydgoszczy, wpierw jako sekretarz operacyjny Kierownictwa, następnie od 20 września 1957 jako zastępca naczelnika Wydziału II, od 1 kwietnia 1959 naczelnik Wydziału II. Od 10 czerwca 1961 pełnił analogiczną funkcję naczelnika Wydziału II w KWMO w Gdańsku, od 1 sierpnia 1968 pracował jako („drugi”) zastępca komendanta wojewódzkiego MO ds. SB w Gdańsku, a po awansie od 15 czerwca 1970 jako I zastępca komendanta pozostając na tym stanowisku niespełna trzy lata.
Na początku 1973 Pożoga został przeniesiony do centrali Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w Warszawie, gdzie od 15 lutego 1973 był zastępcą ówczesnego dyrektora departamentu II MSW (ds. kontrwywiadu), gen. bryg. Mikołaja Krupskiego, a od 10 maja 1973 dyrektorem departamentu II MSW. W międzyczasie, w październiku 1974 na mocy uchwały Rady Państwa PRL został awansowany do stopnia generała brygady MO. Akt nominacyjny wręczył mu w Belwederze przewodniczący Rady Państwa prof. Henryk Jabłoński[9]. Po kolejnych reorganizacjach MSW zajmował różne stanowiska, niektóre jednocześnie. Od kwietnia 1975 był p.o. Wojewódzkiego Pełnomocnika Ministra Spraw Wewnętrznych do spraw organizacji jednostek Milicji Obywatelskiej i Służby Bezpieczeństwa województwa krakowskiego. Od 22 września 1980 do 1989 pracował jako podsekretarz stanu (wiceminister) w MSW, od 1 grudnia 1981 do 1989 szef Służby Wywiadu i Kontrwywiadu MSW, a od 17 grudnia 1986 do 1989 I Zastępca Ministra Spraw Wewnętrznych, którym był gen. broni Czesław Kiszczak. W październiku 1983 awansowany do stopnia generała dywizji MO. Nominację wręczył w Belwederze przewodniczący Rady Państwa PRL Henryk Jabłoński.[10]. Od sierpnia 1989 tymczasowo sprawował obowiązki kierownika Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. 17 października 1989 odszedł ze stanowiska wiceministra MSW. Powodem było jego przejście do Ministerstwa Spraw Zagranicznych i mianowanie na stanowisko ambasadora PRL w Sofii w Bułgarii, skąd został odwołany w maju 1991.
W grudniu 1985 wszedł w skład Zespołu do przygotowania "Tez Zjazdowych" na X Zjazd PZPR, który odbył się w lipcu 1986[11]. Na X Zjeździe PZPR wszedł w skład Komitetu Centralnego PZPR (1986-1990), od 1986 był także członkiem Rady Redakcyjnej organu teoretycznego i politycznego KC PZPR Nowe Drogi[12].
W 1987 ukazała się książka pt. Siedem rozmów z generałem dywizji Władysławem Pożogą I zastępcą ministra spraw wewnętrznych, szefem wywiadu i kontrwywiadu autorstwa Henryka Piecucha[13].
Władysław Pożoga zmarł 6 kwietnia 2015, pochowany na cmentarzu Komunalnym Północnym w Warszawie(D-III 3/4 rząd 1 grób 30)[14][15].
Lokasi Pengunjung: 3.128.199.138