Władysław Olędzki
|
Rawicz
|
Data i miejsce urodzenia
|
2 czerwca 1892 Warszawa
|
Data i miejsce śmierci
|
grudzień 1944 Skierniewice
|
Odznaczenia
|
|
Władysław Erazm Olędzki h. Rawicz ps. Papa (ur. 2 czerwca 1892 w Warszawie, zm. w grudniu 1944[1] w Skierniewicach[2]) – nauczyciel, harcmistrz.
Życiorys
Urodził się 2 czerwca 1892 w Warszawie. Był synem Konstantego, urzędnika kolejowego i Marii z Klimowiczów. W 1910 ukończył szkołę techniczną w Warszawie. W 1912 założył na Ursynowie k. Warszawy I Ursynowską Drużynę Harcerzy im. J. U. Niemcewicza. Pracę nauczyciela wychowania fizycznego rozpoczął w 1916 w szkole realnej i równocześnie w gimnazjum męskim.
W latach 1920–1929 był nauczycielem wychowania fizycznego w Ursynowie k. Warszawy, w latach 1926–1932 w Gimnazjum Giżyckiego w Warszawie, a w latach 1932–1937 w Państwowym Gimnazjum im. Stefana Batorego również w Warszawie. Od września 1937 pracował w Kuratorium Okręgu Szkolnego m.st. Warszawy na stanowisku naczelnika wydziału Wychowania Fizycznego. W okresie pracy w Ursynowie ukończył Centralny Instytut Wychowania Fizycznego.
Z ruchem młodzieżowym Władysław Olędzki zetknął się wcześnie. Początkowo działał w „Junactwie” jako drużynowy I Drużyny Junackiej im. ks. Józefa Poniatowskiego w Warszawie, później jako członek komendy, a od 1916 jako komendant Okręgu Lubelskiego[3].
W tym też czasie należał do POW. Następnie we wszystkich kolejno szkołach, w których uczył był równocześnie drużynowym drużyn harcerzy. W latach 1933–1935 był komendantem Warszawskiej Chorągwi Harcerzy. Brał udział w licznych zlotach krajowych i zagranicznych:
We wrześniu 1939 ewakuowany wraz z kuratorium znalazł się w Wilnie. Pracował tam w Wileńskiej Komendzie Chorągwi Szarych Szeregów pod kryptonimem „Brama”. Został aresztowany w styczniu 1941. Uciekł z transportu w czerwcu i przedostał się do Warszawy. Tu pracował nadal w Szarych Szeregach, pełniąc m.in. w latach 1943–1944 w Głównej Kwaterze („Pasiece”) funkcję kierownika Zastępu Wizytatorów tzw. „Polski Centralnej”, obejmującej chorągwie: warszawską („Ul Wisła”), mazowiecką („Ul Puszcza”), radomską („Ul Rady”) i lubelską („Ul Zboże”). Pracował też w tajnym nauczaniu, zorganizowanym przez tajne Gimnazjum i Liceum im. S. Batorego dla Grup Szturmowych Szarych Szeregów w Warszawie.
W czasie powstania warszawskiego hm. Olędzki pełnił obowiązki Komendanta Warszawskiej Chorągwi Harcerzy w związku z odcięciem od śródmieścia Warszawy ówczesnego komendanta Chorągwi hm. Stefana Mirowskiego. Aresztowany przez Gestapo na terenie Skierniewic w listopadzie 1944 został tam rozstrzelany w grudniu[4].
Władysław Olędzki posiadał stopień harcmistrza. W związku z jedenastokrotnym uratowaniem życia tonącym, został wyróżniony Harcerskim Medalem za Ratowanie Życia.
Posiadał uzdolnienia i zamiłowania malarskie. Z licznych jego prac (akwaforty, akwarele, drzeworyty) większość zaginęła. Nieliczne znajdują się w posiadaniu rodziny.
Był współautorem dwóch prac wydanych drukiem:
16 stycznia 1916 ożenił się z Ireną z hr. Mohlów, z którą miał syna Zbigniewa Stefana (1917–1944)[5] i córkę Stanisławę Sławomirę.
Ordery i odznaczenia
Przypisy
Bibliografia
- Błażejewski W., Historia Harcerstwa Polskiego, Harcerskie Biuro Wydawnicze, Warszawa 1935, s. 114, 246 i 304.
- Kamiński A., Zośka i Parasol, Iskry, Warszawa 1970, s. 112.
- Broniewski S., Całym Życiem - Szare Szeregi w relacji naczelnika, PWN, Warszawa 1983, s. 270, 286, 343.