VI Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kochanowskiego w Radomiu – szkoła ponadpodstawowa założona w 1912, wchodząca w skład Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 6, nazywana "kuźnią olimpijczyków"[1]. Dyrektorem szkoły jest mgr Anna Kołodziejska. Zastępcami dyrektora są: mgr Łucja Banaszkiewicz oraz mgr Agnieszka Król.
Historia szkoły
Dwudziestolecie międzywojenne
Korzenie Liceum sięgają 1912, wtedy to Jan Wojciechowicz założył 4-letnie Męskie Progimnazjum Filologiczne.
Radom znajdował się wówczas pod zaborem rosyjskim w związku z czym wykładowcami byli na ogół Rosjanie, choć nie brakowało również Polaków (Stanisław Egiejman, Leokadia Sluchanska-Krzymowska, ks. Bronisław Ekiert). Poza j. polskim, geografią i historią językiem wykładowym był język rosyjski. W 1913 szkoła otrzymała prawa rządowe. W 1914 życie szkoły skomplikowało się z powodu absencji nauczycieli rosyjskich związanej z wybuchem I wojny światowej, jednak dzięki zatrudnieniu miejscowych nauczycieli szkoła funkcjonowała dalej pomimo licznych przerw spowodowanych działaniami wojennymi.
W 1916 kierownikiem 6-klasowego wówczas progimnazjum został Stanisław Egiejman (uważany za właściwego twórcę i organizatora szkoły). W latach 1918/1919 liczbę klas zwiększono do 8. Po wojnie polsko-bolszewickiej szkoła powróciła do normalnego życia. Działalność rozpoczęły wówczas pierwsze koła naukowe: literackie, klasyczne, miłośników filologii klasycznej, fizyczne, krajoznawcze i sportowe. Zaczęły działać również organizacje uczniowskie. Istniejąca od 1920 „Filarecja” w 1935 została przekształcona w Samorząd Uczniowski. Zorganizowano również „Czerwony Krzyż” oraz „Ligę Morską”. Ważnym wydarzeniem były uroczystości 400-lecia urodzin Jana Kochanowskiego, organizowane dla całego miasta. Wygłoszono referat o twórczości patrona, deklamowano jego wiersze, wystawiono sztukę „Odprawa posłów greckich”.
Codzienne życie i sposób bycia uczniów kształtował „Regulamin szkolny”. Zobowiązywał do dyscypliny w szkole i w domu, godnego zachowania się, kultury osobistej i rzetelnej pracy. Pod kierunkiem dyrektorów Józefa Dąbrowskiego (1932–1936), a później Mieczysława Chojny (1936–1939) dokonano zmian, które doprowadziły do przekształcenia w roku 1937/38 ośmioklasowego gimnazjum w czteroletnie gimnazjum (mała matura) i dwuletnie liceum (duża matura). Wówczas szkoła otrzymała nazwę Gimnazjum i Liceum im. Jana Kochanowskiego w Radomiu. Gimnazjum i Liceum im. Jana Kochanowskiego było bardzo dobrze i nowocześnie zorganizowaną placówką.
Zarządzeniem Ministra Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego z 1937 zostało utworzone „II Państwowe Liceum i Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego w Radomiu” (państwowa szkoła średnią ogólnokształcąca, złożoną z czteroletniego gimnazjum i dwuletniego liceum), po wejściu w życie tzw. reformy jędrzejewiczowskiej szkoła miała charakter męski, a wydział liceum ogólnokształcącego był prowadzony w typie humanistycznym[2]. Pod koniec lat 30. szkoła funkcjonowała pod adresem ulicy 1 Maja 60[2].
II wojna światowa
Niebawem nadszedł czas sprawdzenia nie tylko wiedzy nabytej w szkole, ale przede wszystkim patriotyzmu i wierności wartościom, które wpajano wychowankom. Jak wiadomo z przekazów ustnych i dokumentów „Kochanowszczacy” nie zawiedli. Walczyli o wolną Polskę na wszystkich frontach, wielu zapłaciło cenę najwyższą. Trwali murem przy „polskości”, czynili wszystko, aby ją ocalić przed totalitarna nawałnica z Zachodu i Wschodu. We wrześniu 1939 nie rozpoczęto lekcji – wojna przerwała naukę. Po początkowym okupacyjnym szoku zaczęto już w październiku organizować tajne nauczanie. Pierwszym organizatorem i dyrektorem był prof. Michał Małuja – wybitny nauczyciel historii. Po jego aresztowaniu i wywiezieniu do Oświęcimia, gdzie zginął – kierowanie tajnymi kompletami powierzono prof. Elżbiecie Galeckiej – polonistce. Stało się to w styczniu 1941 roku. Wojna zabrała wielu absolwentów, uczniów i nauczycieli. Także tych, którzy dzielnie walczyli na frontach wojennych we wrześniu 1939. Bardzo wielu „Kochanowszaczków” ofiarnie działało w konspiracji.
Lata powojenne
Budynek popijarski w Rynku 11, dawna siedziba szkoły
Natychmiast po opuszczeniu Radomia przez wojska niemieckie szkoła rozpoczęła działalność. Dyrektorem został Jan Ciach. Z zapałem i energią nauczyciele i uczniowie urządzali przydzielony lokal – parter budynku popijarskiego w Rynku 11.
W 1952 szkoła rozpoczęła swą olimpijską historię. Uczeń dyrektora Wawrzyńca Słomskiego – Antoni Tomaszewski zdobył I miejsce w Ogólnopolskiej Olimpiadzie Matematycznej. Dwa lata później sukces odnieśli dwaj uczniowie prof. Z. Jaworskiego – Peryt i Rogóż, którzy zostali nagrodzeni w Ogólnopolskiej Olimpiadzie Chemicznej. Od tej pory corocznie powiększano konto olimpijskie. Jest to ogromna zasługa dyrektora Stanisława Zapały (był dyrektorem w latach 1956–1972), który ściągnął do Kochanowskiego wybitnych pedagogów: Stanisława Banaszkiewicza, Zbigniewa Wronkę, Hannę Juszczak. Po 48 latach szkoła ma 843 finalistów, w tym 232 laureatów i 20 uczestników olimpiad międzynarodowych. We wrześniu 1956 Liceum Jana Kochanowskiego przeniosło się do budynku przy ul. Kilińskiego 25/27, gdzie mieści się do dzisiaj. Zaszczytem było przyjęcie Liceum do Szkół Stowarzyszonych UNESCO. Nastąpiło to 6 marca 1965 roku. Przynależność do tej organizacji zaowocowała szerokim wprowadzeniem do procesu wychowawczego problematyki międzynarodowej i wzmożenia nauki języków obcych.
Pierwszy sukces w olimpiadzie dał początek nurtowi, który istnieje do dziś i kształtował współczesne oblicze szkoły – „Kuźni Olimpijczyków”. Koronnymi dyscyplinami są od lat: chemia i fizyka. Doszły też osiągnięcia w innych olimpiadach, szczególnie w matematyce. W sumie uczniowie startowali w 20 rodzajach różnych olimpiadach przedmiotowych[stan na?]. W 1987 VI Liceum Ogólnokształcące znalazło się wśród członków założycieli Klubu Szkół Przodujących, a potem dołączyło do Towarzystwa Szkół Twórczych. Liceum jest zorganizowane zgodnie z obowiązującymi przepisami i możliwościami: 27 oddziały liczą 902 uczniów i 54 nauczycieli mających wyższe wykształcenie[stan na?]. W 1994 utworzono Liceum Bilingwalne z klasą wstępną „zerówka” i językiem wykładowym niemieckim. Zajęcia prowadzone są przez znakomitych profesorów z Polski oraz z Niemiec. Na zakończenie nauki oprócz matury uczniowie zdają również egzamin DSD II będący odpowiednikiem angielskiego Certificate in Advanced English (CAE). Certyfikat DSD II uprawnia do podjęcia studiów w Republice Federalnej Niemiec.
Przy szkole znajdowało się Publiczne Gimnazjum nr 23 im. Jana Kochanowskiego, w którym prowadzonych było 9 klas (po 3 na każdym poziomie nauczania) o profilu matematyczno-przyrodniczym oraz dwujęzyczna z rozszerzonym programem nauczania języka niemieckiego. Uczniowie klasy dwujęzycznej mają możliwość przystąpienia do egzaminu DSD I w ostatnim roku nauki w gimnazjum (poziom A2- B1).
Szkoła ma 843 finalistów, w tym 232 laureatów i 20 uczestników olimpiad międzynarodowych[stan na?].
Uroczyste jubileusze istnienia szkoły zorganizowano m.in. w 1992, 2012 i 2022 r.[3][4][5]
