Ursus wenzensis
Stach, 1959
Okres istnienia: pliocen PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q 5.333/2.58 ↓ 5.333/2.58
czaszka Ursus wenzensis - (widok z dołu)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	drapieżne
Rodzina	niedźwiedziowate
Rodzaj	niedźwiedź
Gatunek	Ursus wenzensis
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Ursus wenzensis – wymarły gatunek ssaka z rodziny niedźwiedziowatych (Ursidae), zamieszkującego na terenie Polski w pliocenie^[1][2][3].

Kopalne ślady występowania gatunku wypreparował z brekcji kostnej zebranej w rezerwacie przyrody Węże^[4][5] polski zoolog Jan Stach. Formalny opis U. wenzensis zamieścił w czasopiśmie „Acta Geologica Polonica” w 1959 roku^[1]. W 1969 roku zoolog i paleozoolog Zbigniew Ryziewicz dokonał porównania rozwoju żuchw i uzębienia gatunków Ursus wenzensis Stach z czaszkami niedźwiedzia brunatnego (U. arctos L.), niedźwiedzia polarnego (U. (Thalarctos) maritimus Phipps) i U. etruscus Cuvier. Na podstawie badań przedstawił wnioski, że najwcześniejszymi przedstawicielami plioceńskich niedźwiedzi rodzaju Ursus były U. boeckhi Schlosser i U. ruscinensis Deperet. Ich prawdopodobnym praprzodkiem był Ursavus brevirhinus Hofmann. Potomkiem gatunku U. boeckhi był U. wenzensis^[3].

Uzębienie U. wenzensis jest podobne do uzębienia niedźwiedzia malajskiego (Helarctos malayanus Raffles). Szczebel ewolucyjny U. wenzensis jest porównywalny ze szczeblem ewolucyjnym U. etruscus czy U. arvernensis, ale ich ewolucja podążała w różnych kierunkach rozwojowych^[3].

W zbiorach muzealnych znajduje się niewiele wypreparowanych okazów kośćca U. wenzensis. Czaszka holotypu, którym był osobnik młody, oraz czaszka osobnika dorosłego są w posiadaniu Zakładu Zoologii Systematycznej PAN. Okazy kośćca U. wenzensis znajdują się także w zbiorach Muzeum Ziemi PAN w Warszawie^[3].