Ulica Panewnicka w czasach niemieckich (do 1922 roku i w czasie II wojny światowej) nosiła nazwę Klosterstraße[2]. W latach 1831–1840 na rogu dzisiejszych ulic Panewnickiej i Łąkowej wzniesiono szkołę podstawową, czynną do lat trzydziestych XX wieku[3]. Po północnej stronie drogi w dwudziestoleciu międzywojennym Dyrekcja Kolei Państwowych wzniosła osiedle dla jej pracowników i emerytowanych kolejarzy[4].
We wrześniu 1939 roku Niemcy dokonali mordu w lasach panewnickich na harcerzach i powstańcach. Po wojnie ekshumowano ich zwłoki i przewieziono na cmentarz przy ulicy Panewnickiej. W 1961 roku odsłonięto tam pomnik na wspólnej mogile dla uczczenia pamięci pomordowanych. Od 1950 roku pod numerem 63 swoją siedzibę posiada prowincja Zgromadzenia Sióstr Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej[5]. Dnia 22 marca 1981 roku erygowano parafię św. Antoniego z Padwy z siedzibą w klasztorze filialnym franciszkanów przy ul. Panewnickiej 463[6].
Rejon ulicy Piotrowickiej i ulicy Panewnickiej to dawne, silnie przekształcone skrzyżowanie z lokalnymi ośrodkami usługowymi[7]. Pomiędzy ul. Panewnicką, ul. Bałtycką i ul. Partyzantów w Wymysłowie w latach 1979–1983 wybudowano osiedle mieszkaniowe, składające się z trzypiętrowych budynków[8]. Uchwałą Rady Miasta Katowic z dnia 26 kwietnia 2010 roku plac, położony u zbiegu ul. Piotrowickiej i ul. Panewnickiej, otrzymał nazwę skwer Bolesława Szabelskiego[9]; rondo, będące skrzyżowaniem ul. Panewnickiej i ul. Owsianej, uchwałą Rady Miasta Katowice z dnia 22 lutego 2009 roku otrzymało nazwę rondo ojca Euzebiusza Huchrackiego[10]; plac, leżący przed klasztorem franciszkanów, uchwałą Rady Miasta Katowice z dnia 26 lipca 2010 roku otrzymał nazwę plac Klasztorny[11].
Według badań Urzędu Miasta Katowice z 2007 roku na osiedlu pomiędzy ul. Zielonogórską, ul. Panewnicką i ul. Piotrowicką udział powierzchni zabudowanej w powierzchni terenu wynosi 20%, wskaźnik intensywności zabudowy (netto) – 0,80 WIZ, średnia ważona liczby kondygnacji – 4[7]. Ulica jest drogą klasy zbiorczej; biegnie pod nią magistrala wodociągowa Ø 500 mm i sieć wodociągowa Ø 150 mm oraz kanał zbiorczy odprowadzający ścieki Ø 600 mm i gazociąg niskiego ciśnienia Ø 300 mm[14].
Przy ulicy Panewnickiej znajdują się następujące historyczne obiekty:
budynek VII Liceum Ogólnokształcącego im. Harcerzy Obrońców Katowic (ul. Panewnicka 13); wzniesiony w latach 1936–1938, przebudowany w latach pięćdziesiątych XX wieku[16]; objęty ochroną konserwatorską[16], ochronie podlegają: skala i forma historyczna, dach płaski, cechy stylowe i detale architektoniczne: ryzality, poziome oraz pionowe pasy okien, przeszklony narożnik, historyczna kolorystyka, kształt, wielkość i rozmieszczenie otworów okiennych i drzwiowych i podziały stolarki[14]; w budynku znajduje się tablica pamiątkowa, poświęcona harcerkom i harcerzom śląskim, poległym i zamęczonym w latach 1939–1945; tablice nagrobne harcerzy i powstańców śląskich zamordowanych w Katowicach w 1939 przeniesiono z mogiły na panewnickim cmentarzu[17];
blok mieszkalny (ul. Panewnicka 14), wybudowany w latach pięćdziesiątych XX wieku w stylu socrealizmu[16];
kamienica mieszkalna w ogrodzie (ul. Panewnicka 22), wzniesiona w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[16];
fragment zespołu zabudowy kolonii urzędniczej (ul. Panewnicka 23, 25, 27); ochronie podlegają: skala wraz z formą historyczną, cechy stylowe i detale architektoniczne, kształt, wielkość, rozmieszczenie otworów okiennych i drzwiowych, ich podziały oraz płaski dach[14][16]:
dom mieszkalny (ul. Panewnicka 23), wzniesiony w latach czterdziestych XX wieku,
willa w ogrodzie (ul. Panewnicka 27), wzniesiona w latach trzydziestych XX wieku, w stylu funkcjonalizmu;
kamienica mieszkalna w ogrodzie (ul. Panewnicka 24), wzniesiona w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[16];
kamienica mieszkalna w ogrodzie (ul. Panewnicka 28), wzniesiona w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[16];
willa mieszkalna w ogrodzie (ul. Panewnicka 29), wzniesiona w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[16];
historyczna zabudowa mieszkaniowo-usługowa (ul. Panewnicka 30, 32, 34, 36, 38, 38a, 40); ochronie podlegają: skala wraz z formą historyczną, cechy stylowe i detale architektoniczne, płaski dach; kształt, wielkość oraz rozmieszczenie otworów okiennych i drzwiowych, ich podziały, zachowana prosta forma ogrodzeń oraz starodrzew[14]:
kamienica mieszkalna (ul. Panewnicka 30), wzniesiona w latach trzydziestych XX wieku, w stylu funkcjonalizmu,
willa w ogrodzie (ul. Panewnicka 34), wzniesiona w latach trzydziestych XX wieku, w stylu funkcjonalizmu,
kamienica w ogrodzie (ul. Panewnicka 36/38), wzniesiona w latach trzydziestych XX wieku, w stylu funkcjonalizmu,
willa w ogrodzie (ul. Panewnicka 38a), wzniesiona w latach trzydziestych XX wieku, w stylu funkcjonalizmu,
kamienica – dawna restauracja i pensjonat (ul. Panewnicka 40), wzniesiona w latach trzydziestych XX wieku;
willa mieszkalna w ogrodzie (ul. Panewnicka 31), wzniesiona w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[16];
willa mieszkalna w ogrodzie (ul. Panewnicka 35), wzniesiona w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[16];
kamienica mieszkalna w ogrodzie (ul. Panewnicka 39), wzniesiona w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[16];
kamienica mieszkalna w ogrodzie (ul. Panewnicka 41), wzniesiona w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[16];
domy mieszkalne pracowników kolei (ul. Panewnicka 48/50, 60), wybudowane w latach trzydziestych XX wieku w stylu modernizmu[16];
budynki mieszkalne (ul. Panewnicka 52/54), wzniesione w latach trzydziestych XX wieku[16];
domy mieszkalne pracowników kolei (ul. Panewnicka 56/58), wybudowane w latach trzydziestych XX wieku w stylu modernizmu[16];
kamienica mieszkalna w ogrodzie (ul. Panewnicka 62), wzniesiona w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[16];
klasztor SS Służebniczek (ul. Panewnicka 63), wzniesiony w dwudziestoleciu międzywojennym w stylu funkcjonalizmu/modernizmu[16];
dawny ratusz gminy – obecnie poczta (ul. Panewnicka 75), wzniesiony w pierwszej ćwierci XX wieku w stylu modernizmu/historyzmu[16];
zespół kościoła i klasztoru ojców franciszkanów (ul. Panewnicka 76)[18]; wpisany do rejestru zabytków dnia 19 lutego 1973 (nr rej.: 1202/73); zbudowany w latach 1905–1908 według planów brata Mansuetusa Fromma OFM, w stylu neoromańskim[19]; w skład zespołu wchodzą:
kamienica mieszkalna w ogrodzie (ul. Panewnicka 105), wybudowana w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[16];
kamienica mieszkalna w ogrodzie (ul. Panewnicka 124b), wybudowana w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[16];
kamienica mieszkalna w ogrodzie (ul. Panewnicka 126), wybudowana w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[16];
kamienica mieszkalna (ul. Panewnicka 142), wzniesiona na przełomie XIX i XX wieku w stylu historyzmu, później przebudowana[16];
budynek szkoły (ul. Panewnicka 172), wzniesiony w pierwszej ćwierci XX wieku w stylu modernizmu, rozbudowany w drugiej połowie XX wieku[16]; obecnie swoją siedzibę pod numerem 172 ma Szkoła Podstawowa nr 9 im. Jana Brzechwy;
zagroda wiejska (ul. Panewnicka 254), wybudowana w 1853, przebudowana w 1922[16];
krzyż na postumencie (ul. Panewnicka 260), wzniesiony na początku XX wieku[16];
kapliczka murowana (ul. Panewnicka 274a), wybudowana na początku XX wieku[16];
↑Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna „Artur”, 1996, s. 195. ISBN 83-905115-0-9.
↑Andrzej Złoty: Ligota, Murcki... i inne szkice historyczne. Katowice: Bractwo Gospodarcze Związku Górnośląskiego, 2008, s. 38. ISBN 978-83-7593-014-6.
↑Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna „Artur”, 1996, s. 198. ISBN 83-905115-0-9.
↑Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna „Artur”, 1996, s. 202. ISBN 83-905115-0-9.
↑Bonawentura Krzemień, Norbert Kubica: Katalog Prowincji Wniebowzięcia NMP Zakonu Braci Mniejszych w Polsce. Katowice: Prowincja Wniebowzięcia NMP Zakonu Braci Mniejszych (Franciszkanów) w Katowicach Panewnikach, 2006, s. 31-32. ISBN 83-901128-9-2.
.jpg)
