Ulica Rydygiera, widok początkowego wąskiego odcinkaUlica Rydygiera, widok w kierunku północnym
Dzisiejsza ulica odtwarza w znacznym stopniu (na północ od skrzyżowania z dzisiejszą ulicą Drobnera) przebieg dawnej drogi[1] okalającej od strony zachodniej Matthias Feld (tzw. „Maciejowe Pole”) wzmiankowanej od roku 1467[2], zwanej Kuhgasse[b], tj. „Bydlęca” albo „Krowia”[c][d], bowiem to tędy pędzono stada bydła do jatek, znajdujących się w mieście[3]. Droga ta, wzdłuż której zabudowa następowała systematycznie od południa ku północy już od wieku XVI[2], widoczna jest m.in. na zachowanej do dziś w Archiwum Miejskim mapie z 1728 roku, na której obok niej (na wschód) nakreślony jest także przebieg strumienia płynącego do stawu, który wówczas znajdował się przy szpitalu Jedenastu Tysięcy Dziewic[1][4].
Kuhgasse była rozdwojona na swoim południowym odcinku (tj. przy obecnej ul. Drobnera), współcześnie jedno z tych odgałęzień (zachodnie) nosi nazwę ul. Śrutowej (do 1945 Schrotgasse), a drugie – ul. Rydygiera. Oba te odgałęzienia do dzisiaj są bardzo wąskie[2].
Krótko po rozpoczęciu rozbiórki fortyfikacji miejskich Wrocławia, obszar Matthias Feld (wraz z biegnącą obok Kuhgasse) włączony został w 1808 roku w granice administracyjne miasta. Wg Antkowiaka u ówczesnych mieszkańców nazwa ich ulicy wywoływała złe, wiejskie skojarzenia, w związku z czym od 1824 spowodowali zmianę nazwy na Mehlgasse (tj. „Mączną”)[3]. To właśnie z lat 20. XIX wieku pochodzi najstarsza z zachowanych do dziś kamienic przy tej ulicy, nr 25–27 (na fotografii po prawej)[2].
W 1892 roku przy ulicy Rydygiera nr 46–48, wg projektu K. Klimma i R. Plüddemanna, zbudowany został Szpital dla Służby, a w 1899 roku pod numerami 22–28, wg projektu J. Hauke, Szpital św. Jerzego[2]. Po roku 1945 pierwszy z tych budynków stał się siedzibą komisariatu milicji, potem policji, natomiast drugi zachował swą funkcję jako państwowy Specjalistyczny Szpital im. L. Rydygiera, który w tej formule działał do 2004 roku. Następnie boromeuszki powołały tu Ośrodek pw. św. Jerzego (nazwa w latach 2008–2013: Zakład Opiekuńczo-Leczniczy dla Dorosłych pw. św. Jerzego)[5][6].
Około 1933 roku nazwę Mehlgasse zmieniono na Gustav–Müller–Straße[e]. Podczas oblężenia Festung Breslau w 1945 roku przy ul. Rydygiera zlokalizowana była rusznikarnia oraz skład broni i amunicji, które zostały najprawdopodobniej rozpoznane przez radziecki wywiad, po czym zbombardowane przez lotnictwo. Skutkiem tych bombardowań były znaczne szkody, w gruzach legło około dwudziestu kamienic[7].
Po wojnie, od 1945 roku, patronem ulicy został Wincenty Witos; 11 grudnia 1951 ulicę przemianowano nadając jej nazwę Jana Ewangelisty Purkyniego; 23 listopada 1956 nazwę ulicy zmieniono raz jeszcze, na Ludwika Rydygiera, która obowiązuje do dziś[7].
Uwagi
↑Długość 554 m podana na stronach Zarządu Dróg i Utrzymania Miasta we Wrocławiu (ZDiUM)[9] mierzona jest pomiędzy ulicą Drobnera a południową jezdnią ulicy św. Wincentego. W serwisie Systemu Informacji Przestrzennej Wrocławia[10], a także w serwisie Google Maps[11] błędnie przypisano (stan na grudzień 2019) do tej ulicy również 50-metrowy odcinek na przedłużeniu ul. Rydygiera na północ (pomiędzy południową a północną jezdnią ul. św. Wincentego), który jest w rzeczywistości bezimienny.
↑W Encyklopedii Wrocławia wymienione są poza samą Kuhgasse nazwy Vorder Kuhgasse oraz Hinter Kuhgasse, tj. „Bydlęca Przednia” oraz „Bydlęca Tylnia”[2].
↑Antkowiak w swojej książce o ulicach Wrocławia wymienia nazwę „Krowia na Ołbinie”[3].
↑Również ulice Kiełbaśnicza (nazywana wówczas czasami Wurstgasse), Stare Jatki (Große Fleischbänke, tj. „Wielkie Ławy Mięsne”), Rzeźnicza (nazywana Fleischergasse, „Rzeźnicka”, albo Kuttlergasse) wzięły swoje nazwy od znajdującej się w tym rejonie od XIII wieku rzeźni miejskiej (zwanej Kuttlerhof)[8].
.jpg)
