Ulica Jana III Sobieskiego w Tarnowskich Górach

ulica Jana III Sobieskiego
Śródmieście-Centrum
Ilustracja
ul. Jana III Sobieskiego – widok w kierunku wschodnim (2022)
Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Miejscowość

Tarnowskie Góry

Długość

600 m

Przebieg
0 m Rondo ppłk. pil. inż. Karola Gustawa Ranoszka:
← ul. marsz. Piłsudskiego →
↑ ul. Nakielska
↙ ul. Henryka Sienkiewicza
70 m pl. Towarzystwa Przyjaciół Dzieci
210 m ul. Poprzeczna
260 m (2,5 t) ul. Strzelecka
350 m ul. Elizy Orzeszkowej
350 m ul. ks. Józefa Wajdy
400 m ul. Joachima Lelewela
450 m ul. Wąska
600 m ul. Opolska
Położenie na mapie Tarnowskich Gór
Mapa konturowa Tarnowskich Gór, blisko górnej krawiędzi znajduje się punkt z opisem „ulica Jana III Sobieskiego”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Jana III Sobieskiego”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „ulica Jana III Sobieskiego”
Położenie na mapie powiatu tarnogórskiego
Mapa konturowa powiatu tarnogórskiego, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „ulica Jana III Sobieskiego”
50,446074°N 18,857445°E/50,446074 18,857445
Multimedia w Wikimedia Commons

Ulica Jana III Sobieskiego w Tarnowskich Górach – jedna z głównych ulic Tarnowskich Gór. Znajduje się w dzielnicy Śródmieście-Centrum, do 31 grudnia 2017 stanowiła część drogi powiatowej klasy G nr 3280S powiatu tarnogórskiego[1][2].

Położenie

Ulica rozpoczyna swój bieg na Rondzie ppłk. pil. inż. Karola Gustawa Ranoszka, a następnie biegnie w kierunku zachodnim aż do skrzyżowania z ulicą Opolską (przy dawnej miejskiej Bramie Lublinieckiej), gdzie kończy swój bieg[3]. Oddziela Blaszynę od historycznego centrum Tarnowskich Gór.

Nazwa

Ulica początkowo nosiła nazwę Flutgrabenstraße nawiązującą do skanalizowanego cieku (Flutgraben) na Blaszynie, w miejscu którego się znajdowała[4]. Od drugiej połowy XIX wieku do roku 1925 oraz w latach 1939–1945 nazywała się Markgrafenstraße (pol. tłum.: ulica Margrabiego), natomiast współczesna, obowiązująca od 1945 roku nazwa upamiętniająca polskiego króla Jana III Sobieskiego – postać ważną w historii Tarnowskich Gór, która w 1683 roku zatrzymała się w mieście w drodze na odsiecz Wiednia – obowiązywała również w czasach dwudziestolecia międzywojennego[5].

Historia

Założona na miejscu skanalizowanego cieku (Rowu Blaszyńskiego; niem. Blaschiner Graben lub Flutgraben) ulica została oddana do użytku w 1913 roku[6]. Na jej budowę miasto zaciągnęło pożyczkę w wysokości 160 tys. marek[7].

Mocą Uchwały nr XL/423/2017 Rady Miejskiej w Tarnowskich Górach z dnia 30 sierpnia 2017 r. w sprawie zaliczenia drogi do kategorii dróg gminnych, od 1 stycznia 2018 ulica Sobieskiego na całej swojej długości straciła status drogi powiatowej i stała się drogą gminną[2] nr 270 362 S[8].

Budynki

Siedziba Tarnogórskiego Centrum Kultury przy ul. Sobieskiego

Przy ulicy Jana III Sobieskiego mieści się szereg budynków użyteczności publicznej; często są to obiekty zabytkowe wpisane do Gminnej Ewidencji Zabytków[9]:

  • Publiczne Gimnazjum nr 1, ul. Sobieskiego 5 – dawna Męska Szkoła Ludowa (Knabenschule) wzniesiona w 1908,
  • kamienica z ok. 1890, ul. Sobieskiego 17,
  • kamienica z 1890, ul. Sobieskiego 20,
  • kamienica z 1901, ul. Sobieskiego 22.

Dodatkowo na rogu ul. Sobieskiego i ul. ks. Józefa Wajdy (ul. Wajdy 8) znajduje się budynek dawnego lazaretu górniczego z XIX wieku wpisany 18 września 1992 do rejestru zabytków (nr rej. A/1499/92)[10].

Przy ulicy Sobieskiego znajduje się także budynek Tarnogórskiego Centrum Kultury (dawniej Dom Kultury Kolejarza - całkowicie przebudowany i powiększony gmach Domu Ludowego, pierwotnej siedziby loży masońskiej Silberfels).

Ponadto na rogu ulicy Sobieskiego i ulicy Piłsudskiego znajduje się poczta, a na rogu Sobieskiego i Henryka Sienkiewicza – skwer Plac Towarzystwa Przyjaciół Dzieci z placem zabaw.

Mieszkalnictwo

Według danych Urzędu Stanu Cywilnego na dzień 31 grudnia 2022 roku przy ulicy Sobieskiego zameldowanych na pobyt stały było 437 osób[11].

Ciekawostki

  • 13 lipca 2016[12] i 30 lipca 2017[13] na ulicy Sobieskiego znajdowała się baza logistyczna 2. etapu wyścigu kolarskiego Tour de Pologne.

Przypisy

  1. ↑ BIP – Zarząd Dróg Powiatowych w Tarnowskich Górach: Aktualny wykaz dróg powiatowych. 2020-09-09. [dostęp 2020-09-24]. (pol.).
  2. ↑ a b Rada Miejska w Tarnowskich Górach: Uchwała nr XL/423/2017 Rady Miejskiej w Tarnowskich Górach z dnia 30 sierpnia 2017 r. w sprawie zaliczenia drogi do kategorii dróg gminnych. Dziennik Urzędowy Województwa Śląskiego, 2017-09-06. [dostęp 2018-01-20]. (pol.).
  3. ↑ Ulica Jana III Sobieskiego w Tarnowskich Górach na mapie Polski Targeo.
  4. ↑ Przemysław Nadolski, Miasto pod panowaniem pruskim i w obrębie II Rzeszy Niemieckiej (1763-1918), [w:] Jan Drabina (red.), Historia Tarnowskich Gór, Tarnowskie Góry: Muzeum w Tarnowskich Górach, 2000, s. 244, ISBN 83-911508-3-6.
  5. ↑ Dawne nazewnictwo ulic Tarnowskich Gór (niemieckie i polskie międzywojenne). tg1921.webpark.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-11-28)]..
  6. ↑ Przemysław Nadolski, Miasto pod panowaniem pruskim i w obrębie II Rzeszy Niemieckiej (1763-1918), [w:] Jan Drabina (red.), Historia Tarnowskich Gór, Tarnowskie Góry: Muzeum w Tarnowskich Górach, 2000, s. 240, ISBN 83-911508-3-6.
  7. ↑ Przemysław Nadolski, Miasto pod panowaniem pruskim i w obrębie II Rzeszy Niemieckiej (1763-1918), [w:] Jan Drabina (red.), Historia Tarnowskich Gór, Tarnowskie Góry: Muzeum w Tarnowskich Górach, 2000, s. 220, ISBN 83-911508-3-6.
  8. ↑ Wykaz dróg w administracji MZUiM; Biuletyn Informacji Publicznej UM w Tarnowskich Górach.
  9. ↑ BIP – Urząd Miejski w Tarnowskich Górach: Gminna Ewidencja Zabytków. 2013-09-06. [dostęp 2015-09-22]. (pol.).
  10. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych w województwie śląskim. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2020-12-31]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  11. ↑ BIP – Urząd Miejski w Tarnowskich Górach: Ludność miasta Tarnowskie Góry według stanu na dzień 31.12.2022 r.. 2023-01-11. [dostęp 2023-01-25]. (pol.).
  12. ↑ Tour de Pologne – ograniczenia w ruchu drogowym. Serwis informacyjny Urzędu Miejskiego w Tarnowskich Górach. tarnowskiegory.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-07-31)]..
  13. ↑ Urząd Miejski w Tarnowskich Górach: Tour de Pologne znowu w Mieście Gwarków!. 2017-07-30. [dostęp 2018-03-29]. (pol.).