Ten artykuł dotyczy oka. Zobacz też: opona twarda (potocznie twardówka).
Schemat budowy oka ludzkiego z zaznaczoną twardówką (Sclera)
Twardówka, białkówka (łac.sclera) – w anatomii kręgowców najbardziej zewnętrzna, biała warstwa gałki ocznej, nadająca jej kształt i pełniąca funkcje ochronne. Otacza oko od strony oczodołu, w przedniej części gałki ocznej przechodzi w rogówkę[1][2]. U ssaków zbudowana jest z tkanki łącznej włóknistej; u pozostałych kręgowców zawiera również elementy chrząstki i tkanki kostnej[2].
U człowieka, w części tylnej, w miejscu gdzie twardówka przechodzi w pochewkę nerwu wzrokowego, grubość jej jest największa i wynosi 1,3 mm. W części przedniej jest najcieńsza i jej grubość równa się 0,3 mm. Jest słabo unaczyniona i mało czuła[3].
istota właściwa twardówki (substantia propria sclerae)
blaszka brunatna twardówki (lamina fusca sclerae)
blaszka nadtwardówkowa (lamina episcleralis).
Ponadto w twardówce można wyróżnić następujące struktury: kanał twardówki (lamina sclerae), blaszkę sitową twardówki (lamina cribrosa sclerae), zatokę żylną twardówki (kanał Schlemma) (sinus venosus sclerae)[3].
Przypisy
↑Marta Śmiałowska: twardówka. W: Encyklopedia biologiczna. Czesław Jura, Halina Krzanowska (red). T. XI: Tk–Wr. Kraków: Agencja Publicystyczno-Wydawnicza Opres, 2000, s. 112. ISBN 83-85909-55-9.
↑ abAndrzejA.JasińskiAndrzejA., Narząd wzroku. Ogólna budowa oczu, [w:] HenrykH.Szarski (red.), Anatomia porównawcza kręgowców. Część druga, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987, s. 445–446, ISBN 83-01-02274-4.
↑ abcAdamA.BochenekAdamA., MichałM.ReicherMichałM., Anatomia człowieka. Tom V. Układ nerwowy obwodowy. Układ nerwowy autonomiczny. Powłoka wspólna. Narządy zmysłów, wyd. VI, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018, s. 512–515, ISBN 978-83-200-3258-1.
