|
Tlenek rutenu(VIII)
Tlenek rutenu(VIII), RuO
4 – nieorganiczny związek chemiczny z grupy tlenków, w którym ruten występuje na VIII stopniu utlenienia.
Może zostać otrzymany poprzez działanie silnym utleniaczem (nadmanganianem potasu, nadchloranem potasu lub chlorem) na zakwaszony roztwór związku rutenu. Stosowany przy otrzymywaniu tlenku osmu(VIII) kwas azotowy jest w tym przypadku zbyt słaby[4]. Reakcja rutenu z nadmanganianem potasu w wodorotlenku potasu zachodzi w stosunku 1:20:2[3].
Tworzy żółte, iglaste kryształy w układzie jednoskośnym. Topi się w temperaturze 25,4 °C[2], odznacza się dużą lotnością, a jego cząsteczki mają kształt tetraedru. Podobnie jak tlenek osmu(VIII) ma silne właściwości utleniające, jest jednak od niego mniej stabilny. W stężonym i rozcieńczonym kwasie solnym prowadzi do utlenienia HCl, natomiast w środowisku zasadowym redukuje się do RuO2−
4[4] (właściwie: [RuO
3(OH)
2]2−
), który tworzy szereg soli, m.in. nadrutenian tetrapropyloamoniowy wykorzystywany jako selektywny utleniacz w syntezie organicznej i nadrutenian potasu K
2RuO
4[5].
Ogrzewany powyżej 100 °C rozkłada się wybuchowo do tlenku rutenu(VI) i tlenu. Podobnie zachowuje się w temperaturze pokojowej w kontakcie ze związkami organicznymi (np. etanolem, eterem dietylowym, benzenem i pirydyną, a także bibułą filtracyjną), dlatego nie może być stosowany z wieloma rozpuszczalnikami organicznymi[1][3][4]. Rozpuszcza się w wodzie, bromie, ciekłym dwutlenku siarki, tetrachlorku węgla (który jest najczęściej wykorzystywany jako rozpuszczalnik dla RuO4) oraz w innych rozpuszczalnikach zawierających chlor[3].
Tlenek rutenu(VIII) może być stosowany w roztworze CCl
4 jako katalizator niektórych reakcji, np. podczas utleniania disiarczków do sulfotlenków. Destylację tlenku rutenu(VIII) stosuje się podczas wydzielania rutenu z roztworów otrzymanych przez rozpuszczenie surowca zawierającego metale szlachetne[6].
Przypisy
- ↑ a b Platynowce, [w:] AdamA. Bielański AdamA., Podstawy chemii nieorganicznej, wyd. 6, t. 1–2, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2010, s. 982, ISBN 978-83-01-16283-2 .
- ↑ a b c d e Physical Constants of Inorganic Compounds, [w:] David R.D.R. Lide David R.D.R. (red.), CRC Handbook of Chemistry and Physics, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, s. 4-86, ISBN 978-1-4200-9084-0 (ang.).
- ↑ a b c d e Ruthenium tetroxide, [w:] Merck Index. An Encyclopedia of Chemicals, Drugs, and Biologicals, wyd. 13, Whitehouse Station: Merck & Company, 2001, ISBN 0-911910-13-1, OCLC 224225657 (ang.).
- ↑ a b c d Iron, Ruthenium and Osmium, [w:] Norman N.N.N. Greenwood Norman N.N.N., AlanA. Earnshaw AlanA., Chemistry of the Elements, wyd. 2, Oxford–Boston: Butterworth-Heinemann, 1997, s. 1080–1081, ISBN 0-7506-3365-4 (ang.).
- ↑ SylvianeS. Sabo-Etienne SylvianeS., MaryM. Grellier MaryM., Ruthenium: Inorganic & Coordination Chemistry, [w:] Encyclopedia of Inorganic Chemistry, R. BruceR.B. King (red.), wyd. 2, Chichester: Wiley, 2005, s. 3, ISBN 978-0-470-86078-6 (ang.).
- ↑ HermannH. Renner HermannH. i inni, Platinum Group Metals and Compounds, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, s. 28–29, 54, ISBN 978-3-527-30385-4 (ang.).
|
|
