Tadeusz Zieliński[1] (ur. 4 kwietnia 1897 w Lublinie, zm. 1971 w Radomiu) – pułkownik Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
W chwili wybuchu Wielkiej Wojny w 1914 był uczniem szkoły handlowej w Radomiu[2] . Wraz ze starszym bratem Włodzimierzem wstąpił do Legionów Polskich, gdzie służył w 1 pułku ułanów pod dowództwem Władysława Beliny-Prażmowskiego. Po kryzysie przysięgowym, 17 lipca 1917 został internowany w obozie jenieckim w Szczypiornie, skąd w grudniu wraz z resztą legionistów został przeniesiony do obozu w Łomży[2] , gdzie przebywał do marca 1918.
Po uwolnieniu z niewoli i odzyskaniu przez Polskę niepodległości Zieliński wstąpił do 11 pułku ułanów legionowych pułkownika (później generała) Mariusza Zaruskiego, w którym został dowódcą plutonu. Wraz ze swoją jednostką przeszedł cały szlak bojowy w czasie wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku[2] .
Wraz z bratem Włodzimierzem zasadzili Drzewo Wolności (rosnące do dziś) przed budynkiem Resursy Obywatelskiej w Radomiu.
Po podpisaniu traktatu pokojowego i demobilizacji pozostał w Wojsku Polskim[3]. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 282. lokatą w korpusie oficerów jazdy (od 1924 roku – kawalerii), a jego oddziałem macierzystym był 9 pułk strzelców konnych[4]. W następnych latach kontynuował służbę w 9 psk we Włodawie[5][6]. Później został przeniesiony do 4 pułku strzelców konnych w Płocku. 12 kwietnia 1927 roku został mianowany rotmistrzem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1927 roku i 27. lokatą w korpusie oficerów kawalerii[7]. W maju 1927 roku został przeniesiony do kadry oficerów kawalerii z równoczesnym przydziałem do Inspektoratu Armii w Toruniu na stanowisko oficera ordynansowego[8][9]. W lipcu 1929 roku został przeniesiony na stanowisko oficera ordynansowego inspektora armii w Warszawie, gen. dyw. Aleksandra Osińskiego[10][11]. W październiku 1931 roku został przeniesiony z Generalnego Inspektoratu Sił Zbrojnych do Korpusu Ochrony Pogranicza[12][13]. Został wyznaczony na stanowisko dowódcy szwadronu kawalerii KOP „Druja”. Z dniem 31 maja 1935 roku został przeniesiony do rezerwy z równoczesnym przeniesieniem w rezerwie do 2 pułku szwoleżerów rokitniańskich[14].
Awansowany do stopnia majora kawalerii, przez pewien czas był oddelegowany do służby w Straży Granicznej w randze inspektora[2] .
Uczestnik kampanii wrześniowej. Następnie przedostał się do Francji i Wielkiej Brytanii, gdzie wstąpił do Polskich Sił Zbrojnych[2] . Po wojnie pozostał w Anglii. W 1959 wrócił do Polski, zamieszkał w Radomiu. Jako ekspert ds. wojskowych pracował w Muzeum Miejskim.
Zmarł w 1971 roku w Radomiu, tam został pochowany w grobie rodzinnym na cmentarzu przy ul. Limanowskiego (kwatera 1b/25/6 grób 3822).
Rodzina
Był synem Kazimierza i Heleny z Barczewskich (1872–1949), bratem: Tomasza (najstarszy z rodzeństwa, uczestnik konspiracji antycarskiej, zamordowany przez ochranę), Tadeusza, Stefana (zamordowany w obozie hitlerowskim Auschwitz), Lusi, Zofii Szczeklik, Anny Sokołowskiej primo voto Niedźwieckiej i Wandy Broniewskiej (zm. 1989). Syn Rafał, inżynier budowlany, zm. w 2010. Szwagrem Tadeusza Zielińskiego był major WP Marian Bełcikowski. Grób rodzinny Zielińskich na cmentarzu rzymskokatolickim w Radomiu ul. Limanowskiego 72 (kwatera 1b/25/6 grób 3822)[15].
Ordery i odznaczenia
Przypisy
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 1824. W ewidencji Wojska Polskiego figurował jako Tadeusz III Zieliński, w celu odróżnienia od czterech innych oficerów noszących to samo imię i nazwisko: Tadeusz I Zieliński (1891– ?), Tadeusz II Zieliński (1893–1940) i Tadeusz IV Zieliński (1898–1971).
- ↑ a b c d e Żołnierze Niepodległości ↓.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 255, 972.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 171.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 670, 684.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 594, 607.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927 roku, s. 122.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 23 maja 1927 roku, s. 147.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 332, 351.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 6 lipca 1929 roku, s. 200.
- ↑ Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 63, 83.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 23 października 1931, s. 344.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 151, 910.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935, s. 84.
- ↑ GeoCmentarz [online], 37.28.154.108 [dostęp 2021-09-26] .
- ↑ Soniński 1928 ↓, s. 36.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 332.
- ↑ a b Rocznik oficerów kawalerii 1930 ↓, s. 63.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 636 „w uznaniu zasług, położonych w poszczególnych działach pracy dla wojska”.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. Nr 19 z 12 grudnia 1929 r., s. 365.
Bibliografia