Szydłowo – wieś w Polsce położona w województwie mazowieckim, w powiecie mławskim, w gminie Szydłowo[5][6]. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w 2011 roku wieś zamieszkiwało 731 osób[2].
Miejscowość jest siedzibą gminy Szydłowo oraz rzymskokatolickiej parafii pw. św. Marii Magdaleny i św. Kazimierza[7].
Do 1954 roku siedziba wiejskiej gminy Dębsk. W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie ciechanowskim.
Na terenie wsi zostały odkryte ślady osady z początku okresu kultury łużyckiej tj. ok. roku 1200 p.n.e.
Podczas wojny polsko-bolszewickiej, w sierpniu 1920 r., uciekający Sowieci z 3 Korpusu Kawalerii, Kawkoru Gaja Bżyszkiana, dokonali w rejonie Szydłowa zbrodni na polskich jeńcach. Wziętych do niewoli 7 oficerów i 92 szeregowych, dla oszczędności naboi, zasiekli saperkami i szablami[8].
Dopuścili się też gwałtów na ludności cywilnej[9]
W trakcie późniejszej polskiej kontrofensywy, pod Chorzelami żołnierze zbrodniczej formacji zostali okrążeni i grupa ich trafiła do niewoli. Stamtąd 200 bolszewików przewieziono do Szydłowa. W meldunku sytuacyjnym 24 sierpnia o północy szef sztabu Sikorskiego, ppłk. Romuald Wolikowski, donosił: „W odwecie za 92 szeregowych i 7 oficerów pomordowanych w okrutny sposób przez 3. korpus kaw. sow. rozstrzelano w dniu dzisiejszym na miejscu egzekucji własnych żołnierzy, 200 wziętych do niewoli Kozaków z 3. korp. kawalerii sowieckiej. Polacy dogonili zbrodniczą jednostkę pod Chorzelami, doprowadzili na miejsce zbrodni i tu przeprowadzili dochodzenie. Zwolniony został jeden z Kozaków, który pod Szydłowem ułatwił ucieczkę polskiemu oficerowi. Pozostałych skazano na śmierć”[8].
W 1945 r. w Szydłowie wzniesiono pomnik poświęcony poległym żołnierzom radzieckim. Inskrypcja zaczynała się słowami: "Żołnierzom sowieckim poległym w walce z państwem burżuazyjnym o nasze wyzwolenie". Władze co roku składały przy nim kwiaty. W latach 70. tekst zmieniono na: "Żołnierzom radzieckim poległym w tragicznych walkach z 1920 roku". W okresie "Solidarności" bezskutecznie postulowano o usunięcie pomnika.
Pod koniec lat 90. i na początku XXI wieku na pomniku regularnie malowano znaki Polski Walczącej, daty 17 września i inne hasła, skreślano też wyraz "tragicznych". Doprowadziło to do zmiany wygląd i inskrypcji[9].
Na miejscowym cmentarzu znajduje się symboliczny grób polskich żołnierzy poległych w walkach pod Szydłowem w 1920. Spoczywa tam także francuski oficer płk. Thierry[9].
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 136383
- ↑ a b Wieś Szydłowo w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-10-11] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
- ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2019-09-27].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1260 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
- ↑ a b GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Opis parafii na stronie diecezji. [dostęp 2016-04-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-11-11)].
- ↑ a b Bohdan Urbankowski: Istota zwycięstwa Piłsudskiego. Wola pokonania wszelkich przeszkód. Niezalezna.pl, 15 sierpnia 2013.
- ↑ a b c Maciej Jakubowski: Szydłowo k. Mławy - Miejsce rozstrzelania jeńców bolszewickich z rozkazu gen. Sikorskiego. dobroni.pl, 1 kwietnia 2011.
Linki zewnętrzne
| Wsie |
|
|---|
| Części wsi |
- Draby
- Działy
- Garlino-Komunino
- Garlino-Racibory
- Giednia-Kolonia
- Sławogóra-Kolonia
- Stara Giednia
- Szydłówek-Kolonia
|
|---|
| Przysiółki wsi |
|
|---|
_COA.png)