Stożkówka wiosenna (Conocybe aporos Kits van Wav.) – gatunek grzybów z rodziny gnojankowatych (Bolbitiaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Conocybe, Bolbitiaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Synonimy[2]:
- Pholiotina aporos (Kits van Wav.) Clémençon 1976
- Pholiotina aporos (Kits van Wav.) Clémençon 1976 var. aporos
- Pholiotina aporos var. moseriana Hauskn. 2009
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3].
Morfologia
- Kapelusz
Średnica 1,5–3 cm. Powierzchnia o barwie od ochrowej przez cynamonową do intensywnie czerwonobrązowej. W stanie wilgotnym brzeg żłobkowany. Jest higrofaniczny; podczas suchej pogody blednie, poczynając od środka[4].
- Blaszki
Wolne, początkowo bladoochrowe, potem rdzawobrązowe[4].
- Trzon
Wysokość 2–6 cm, grubość do 2 mm, cylindryczny. Powierzchnia jaśniejsza od kapelusza, pokryta białawymi włókienkami. Pierścień skórkowaty, żłobkowany[4].
- Miąższ
O zapachu podobnym do pelargonii[4].
- Cechy mikroskopowe;
Wysyp zarodników żółtopomarańczowy. Zarodniki o rozmiarach (7–)8–10 × 4,5–5,5 μm, bez pory rostkowej[4]. Cystydy na ostrzach blaszek nitkowate, tej samej szerokości co blaszki[5].
Występowanie i siedlisko
Stożkówka wiosenna jest szeroko rozprzestrzeniona w Ameryce Północnej i w Europie Północnej, występuje także na Nowej Zelandii[6]. W Polsce rozprzestrzenienie i częstość występowania nie są znane. W piśmiennictwie naukowym do 2003 r. podano około 10 stanowisk[3]. Bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[7].
Saprotrof. Rośnie w lasach, wśród mchów i traw, czasami także na spróchniałych pniakach. W Polsce pojawia się głównie od maja do czerwca[3].
Gatunki podobne
Bardzo podobna morfologicznie jest stożkówka wąskorozwierkowa (Conocybe arrheni). Pojawia się jesienią i odróżnia się budową mikroskopową[4].
Przypisy
Identyfikatory zewnętrzne (
takson):
