Stanisław Józef Szaliński

podpułkownik piechoty
Data i miejsce urodzenia	23 kwietnia 1896 Anielewo
Data i miejsce śmierci	27 września 1951 Londyn
Przebieg służby
Lata służby	1915–1947
Siły zbrojne	Armia Cesarstwa Niemieckiego Armia Wielkopolska Wojsko Polskie Polskie Siły Zbrojne
Jednostki	3 Batalion Grenadierów
Stanowiska	dowódca batalionu
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa powstanie wielkopolskie wojna polsko-bolszewicka II wojna światowa
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons

Stanisław Józef Szaliński (ur. 23 kwietnia 1896 w Anielewie, zm. 27 września 1951 w Londynie) – podpułkownik piechoty Polskich Sił Zbrojnych, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Urodził się 23 kwietnia 1896 w Anielewie, w rodzinie Brunona i Natalii ze Żdżarskich^[1]. Po ukończeniu 6 klas gimnazjum w Gnieźnie w latach 1912–1915 odbywał praktykę w majątkach ziemskich Czapskich na Pomorzu. Od 1915 był żołnierzem armii niemieckiej. Służył w 44 Pułku Piechoty w Jarocinie, 335 Pułku Piechoty na froncie francuskim i rosyjskim, 49 Pułku Piechoty jako dowódca plutonu (zastępca oficera) pod Verdun. W 1916 odbył kurs aspirantów oficerskich w Biedrusku. Pod koniec 1918 w Gnieźnie stał na czele Polskiej Organizacji Wojskowej. Uczestnik powstania wielkopolskiego podczas którego organizował i dowodził kompanią gnieźnieńską^[2]. Brał udział w bitwie pod Szubinem. Otrzymał awans na stopień podporucznika. Od marca 1919 dowodził kompanią ckm w 4 pułku strzelców wielkopolskich. W 1921 został odznaczony Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari^[3][2]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 1845. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był 58 pułk piechoty^[4][5][6]. Do 1923 wykonywał w pułku obowiązki dowódcy batalionu, a później krótko był oficerem materiałowym. W 1925 został wysłany na kurs wywiadowczy, a po jego ukończeniu został referentem w Oddziale II Sztabu Generalnego, a w 1928 kierownikiem referatu^[7]. 18 lutego 1928 prezydent RP nadał mu z dniem 1 stycznia 1928 stopień majora w korpusie oficerów piechoty i 197. lokatą^[8][9]. W latach 1930–1939 pełnił obowiązki zastępcy szefa Wydziału IIB Oddziału II Sztabu Głównego^[10], a we wrześniu 1939 Sztabu Naczelnego Wodza^[2].

18 września 1939 po przekroczeniu granicy został internowany w Rumunii, skąd uciekł i przedostał się do Francji. Tam przeniesiony do Rezerwy Ośrodka Wyszkolenia Oficerskiego. Po kampanii francuskiej 1940 ewakuowany do Wielkiej Brytanii. Od 1940 pełnił obowiązki dowódcy kompanii ckm 7 Batalionu Kadrowego Strzelców znajdującego się w składzie 3 Brygady Kadrowej Strzelców stacjonującej w Szkocji^[2]. Od stycznia 1942 przebywał na kursach oraz wykonywał obowiązki dowódcy batalionu szkolnego w Obozie Wyszkolenia Szturmowego w Centrum Wyszkolenia Piechoty. 27 maja 1945 został awansowany na stopień podpułkownika, a od stycznia 1946 do kwietnia 1947 był dowódcą 3 Batalionu Grenadierów w 4 Dywizji Piechoty stacjonującej w Szkocji. W grudniu 1947 został przeniesiony do rezerwy. Ukończył kurs konserwacji zabytków. Prowadził z dwoma wspólnikami sklep z antykami. Zmarł na zawał serca w Londynie^[2].

Jego żoną była Helena z Zielińskich, z którą miał córkę Halinę Marię (ur. 15 maja 1927)^[11][2].

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 4626^[1][2]
• Krzyż Niepodległości – 20 lipca 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^[12]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 16 marca 1934 „za zasługi na polu bezpieczeństwa wojska”^[13]
• Krzyż Walecznych dwukrotnie^[14][15]
• Złoty Krzyż Zasługi – 10 listopada 1928 „w uznaniu zasług położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”^[16][17]
• Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921^[14]
• Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości^[14]
• Kawaler Orderu Legii Honorowej^[2]

• Szaliński Stanisław Józef. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.58-4917 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-01-18].
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Jerzy Łapiński: Zarys historji wojennej 58-go pułku piechoty. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
• Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.