Stanisław Koziar

Stanisław Koziar
Ilustracja
kapitan piechoty kapitan piechoty
Data i miejsce urodzenia

19 września 1897
Lwów

Data śmierci

nie wcześniej niż 1942

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie

Jednostki

2 Batalion Strzelców Karpackich

Stanowiska

dowódca kompanii

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa
wojna polsko-ukraińska
wojna polsko-bolszewicka
II wojna światowa
kampania wrześniowa

Faksymile
Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941) Medal Wojska (trzykrotnie) Srebrny Krzyż Zasługi (II RP) Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921 Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
Multimedia w Wikimedia Commons

Stanisław Koziar (ur. 19 września 1897 we Lwowie) – kapitan piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Życiorys

Urodził się 19 września 1897 we Lwowie, w rodzinie Stanisława i Henryki z domu Buczko[1]. 15 lipca 1915, po ukończeniu dwóch kursów c. k. Seminarium Nauczycielskiego Męskiego we Lwowie, został wcielony do cesarskiej i królewskiej Armii[2]. W jej szeregach pozostawał do 30 października 1918[3]. W międzyczasie (1918) ukończył trzeci i czwarty kurs lwowskiego seminarium[4]. W listopadzie 1918 wziął udział w obronie Lwowa, a później walczył na wojnie z Ukraińcami w Małopolsce Wschodniej, jako członek załogi Pociągu Pancernego Nr 3[5]. W październiku 1919 został przeniesiony do Pociągu Pancernego Nr 22 „Groźny”[5]. 14 stycznia 1920 jako podoficer rezerwy byłej armii austro-węgierskiej służący w załodze Pociągu Pancernego Nr 22 „Groźny” został mianowany podporucznikiem w piechocie z powołaniem do czynnej służby na czas mobilizacji[6].

Podpułkownik Wacław Fara, dowódca 14 pułku piechoty i odcinka „Olewsk” we „wniosku na odznaczenie orderem «Virtuti Militari»” napisał: „dnia 12 i 13 marca bolszewicki pociąg pancerny «Komunard» nr 56 podjeżdżając do Olewska, ostrzeliwał go. Postanowiono wysadzić ten pociąg. W tym celu 13 marca wieczorem wyszedł patrol z poc. panc. nr 22 «Groźny» pod dowództwem por. Werakso, składający się z ppor. Kuśmierka Tomasza, podpor. Koziara Stanisława, ppor. Schwarca Stanisława i czterech szeregowych[a]. Zadanie było trudne do wykonania, gdyż miejscowość była silnie patrolowana przez nieprzyjaciela, a ludność cywilna tej okolicy przychylna dla niego. Aby się nie zdradzić trzeba było z niezwykłą trudnością przekradać się moczarami i trzęsawiskami. Podporucznik Koziar Stanisław z niezwykłą odwagą i poświęceniem wykonywał wszelkie rozkazy por. Werakso i dużo wkładał swojej inicjatywy. Przy zakładaniu min na torze kolejowym nie zważając na niebezpieczeństwo sam jeden prowadził wywiady i badał sytuację, czym znacznie przyczynił się do skutecznej i niebezpiecznej pracy w zakładaniu min. W noc 13 na 14 marca, gdy robota była przerywana podejrzanymi szmerami, ppor. Koziar nie chcąc zmniejszać pomocników przy pracy kilka razy, sam jeden robił skuteczne wywiady, przynoszące wiadomości wielkiej wagi. W czasie wysadzenia pociągu pancernego przez ppor. Kuśmierka, ppor. Koziar z 2 żołnierzami pod gradem kul i odłamków pocisków, narażając swe życie bronił cofającego się ppor. Kuśmierka poza linię nieprzyjacielską”[7].

Po zakończeniu działań wojennych pozostał w wojsku jako oficer zawodowy i kontynuował służbę w załodze Pociągu Pancernego Nr 22 „Groźny”[5]. Od 1 czerwca 1921 jego oddziałem macierzystym był 48 pułk piechoty[8]. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem od 1 czerwca 1919 i 1596. lokatą w korpusie oficerów piechoty[9]. W 1923 został przydzielony do macierzystego pułku w Stanisławowie na stanowisko dowódcy kompanii karabinów maszynowych[5][10][11]. 12 kwietnia 1927 prezydent RP nadał mu stopień kapitana z dniem 1 stycznia 1927 i 93. lokatą w korpusie oficerów piechoty[12]. W listopadzie 1927 został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza na stanowisko dowódcy kompanii[5][13][14] granicznej „Porzecze”[15]. W lutym 1930 został przesunięty na stanowisko dowódcy kompanii granicznej „Marcinkańce”. W marcu 1932 został przeniesiony do 33 pułku piechoty w Łomży na stanowisko dowódcy kompanii karabinów maszynowych[16][17][18][19][20]. W marcu 1939 w dalszym ciągu pełnił służbę w 33 pp na stanowisku dowódcy 1. kompanii[21].

Po kampanii wrześniowej 1939 został internowany na terytorium Królestwa Rumunii, gdzie dowodził polskimi żołnierzami zgromadzonymi w miejscowości Râmnic[22]. W latach 1940–1942 pełnił służbę w 2 batalionie strzelców karpackich na stanowisku dowódcy kompanii dowodzenia[23][22]. W lipcu 1947 pełnił służbę w Dowództwie Szkół Junaków[24].

Był żonaty, miał córkę Stanisławę Eugenię Romanę (ur. 26 marca 1926) i syna Wiesława Witolda Henryka (ur. 5 grudnia 1928)[4].

Ordery i odznaczenia

5 listopada 1935 Komitet Krzyża i Medalu Niepodległości odrzucił wniosek o nadanie mu tego odznaczenia „z powodu braku pracy niepodległościowej”[15].

Uwagi

  1. ↑ W składzie patrolu byli kaprale Ludwik Paśko i Michał Grabski oraz starsi szeregowcy Romuald Werakso i Franciszek Wołowski. Zobacz opis działania patrolu we wniosku na odznaczenie ppor. Jana Werakso Orderem Virtuti Militari.

Przypisy

  1. ↑ Kolekcja ↓, s. 1, 4.
  2. ↑ Kolekcja ↓, s. 2, 3, 4.
  3. ↑ Kolekcja ↓, s. 3, 4.
  4. ↑ a b Kolekcja ↓, s. 2.
  5. ↑ a b c d e Kolekcja ↓, s. 4.
  6. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 31 stycznia 1920, s. 29.
  7. ↑ Kolekcja ↓, s. 6.
  8. ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 157.
  9. ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 99.
  10. ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 260, 435.
  11. ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 240, 378.
  12. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927, s. 122.
  13. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 25 z 31 października 1927, s. 330.
  14. ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 140, 221.
  15. ↑ a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-05-23]..
  16. ↑ Kolekcja ↓, s. 2, 4.
  17. ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 6 z 23 marca 1932, s. 255.
  18. ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. XIII, XXI, 62, 563.
  19. ↑ Lista starszeństwa 1933 ↓, s. 62.
  20. ↑ Lista starszeństwa 1935 ↓, s. 59.
  21. ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 587.
  22. ↑ a b Pawlak 2019 ↓, s. 190.
  23. ↑ Gliwicz 1963 ↓, s. 241.
  24. ↑ a b Legitymacja oficerska nr 795. Archiwum allegro. [dostęp 2024-11-29]..
  25. ↑ Kolekcja ↓, s. 1.
  26. ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-05-23]..
  27. ↑ a b c Kolekcja ↓, s. 3.
  28. ↑ a b Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 35.

Bibliografia