PROFILPELAJAR.COM

Sokolniki
	wieś
	; Pałac w Sokolnikach
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Powiat	wieruszowski
Gmina	Sokolniki
Liczba ludności (2011)	1487
Strefa numeracyjna	62
Kod pocztowy	98-420
Tablice rejestracyjne	EWE
SIMC	0208692
	Położenie na mapie gminy Sokolniki Sokolniki
	Położenie na mapie Polski Sokolniki
	Położenie na mapie województwa łódzkiego Sokolniki
	Położenie na mapie powiatu wieruszowskiego Sokolniki
	51°18′27″N 18°20′30″E/51,307500 18,341667
	Multimedia w Wikimedia Commons

Sokolniki – wieś (dawniej miasto) w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie wieruszowskim, w gminie Sokolniki.

Położenie

Przez miejscowość przebiega droga wojewódzka nr 482.

Części wsi

Integralne części wsi Sokolniki^[3]^[4]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
0208700	Miasteczko	część wsi

Historia

Miejscowość historycznie należy do ziemi wieluńskiej i pierwotnie związana była z Wielkopolską. Ma metrykę średniowieczną i istnieje co najmniej od XIV wieku. Wymieniona pierwszy raz w dokumencie zapisanym po łacinie w 1380 pod obecną nazwą „Sokolniki”^[5].

Miejscowość została odnotowana w historycznych dokumentach własnościowych, prawnych i podatkowych. Sokolniki były wtedy osadą służebną grodu w Rudzie (Wieluniu). W 1380 wieś leżała w dystrykcie wieluńskim. Arcybiskup nadał jej wtedy dziesięcinę płaconą w miodzie, która przeznaczona była na ufundowany przez Władysława Opolczyka szpital w Wieluniu, który potem nabyli paulini i zamienili na swój kościół. W 1393 król polski Władysław Jagiełło nadał paulinom wielkopolskim 2 donice miodu z należącej do wsi opustoszałej posiadłości, która dotąd dawała 12 donic, ponadto ustanowił opłatę po jednym wiardunku z każdego łanu w Sokolnikach. W 1454 Jan z Kalinowej odstąpił matce Nowojce m.in. wieś Sokolniki. 1511 miejscowość liczyła 7 łanów, a w 1518 11,5 łana^[5].

W 1520 wzniesiono kościół św. Mikołaja, którego patronem był król polski Zygmunt I Stary. Do parafii sokolnickiej należały dwie wsie. Pleban z Czastar twierdził, że parafia Sokolniki jest inkorporowana do jego parafii. We wsi pleban miał dwa łany. Byli też zagrodnicy oraz młynarz. W 1533 wytyczono granice między Sokolnikami i Pichlicami a Kątami i Walichnowami. W 1552 miejscowość była wsią królewską należącą do zamku wieluńskiego. Gospodarowało w niej wówczas 30 kmieci. We wsi stał młyn, a jeden łan miał sołtys. W tym roku również odnotowano w Sokolnikach zarazę. W 1564 miejscowość leżała w starostwie wieluńskim i było w niej 30 kmieci gospodarujących na 39,5 łana, którzy płacili po florenie oraz w naturze, a także pracowali dwa dni w tygodniu. 11 kmieci płaciło borowe po 6 groszy i 12 denarów. Pierwszy karczarz dawał 2 floreny i 12 groszy, głuszca oraz zająca, a drugi florena oraz zająca i cietrzewia. Od 25 owiec dawano 5 kamieni wełny. W miejscowości odnotowano także młyn^[5].

W końcu XVI wieku miejscowość była wsią królewską starostwa wieluńskiego, położoną w powiecie wieluńskim ziemi wieluńskiej województwa sieradzkiego Rzeczypospolitej Obojga Narodów^[6].

Rozwój miejscowości nastąpił w czasie panowania Augusta II Mocnego. Przez Sokolniki przebiegała droga z Warszawy do Drezna. W roku 1726 powstało tu miasto nazwane od drugiego imienia króla Frydrychsztat. W roku 1791 w czasie buntu mieszczan przyjęto wszystkich chłopów do stanu mieszczańskiego i powrócono do polskiej nazwy miejscowości. Sokolniki uzyskały lokację miejską w 1726 roku, zdegradowane przed 1820 rokiem^[7].

Od początku XIX wieku do chwili obecnej Sokolniki są wsią. Podczas okupacji w 1943 roku Niemcy zmienili nazwę wsi na Falkenhof.

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa kaliskiego.

Miejscowość jest siedzibą gminy Sokolniki.

Zabytki

Według rejestru zabytków Narodowego Instytutu Dziedzictwa^[8] na listę zabytków wpisane są obiekty:

zespół pałacowy, 1775, XIX w.:
- pałac, nr rej.: 982 z 30.12.1967,
- oficyna, nr rej.: 983 z 30.12.1967,
- park, nr rej.: 984 z 30.12.1967.

Starostowie sokolniccy

Zobacz też

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 126249
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1172 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
↑ ^a ^b ^c Rosin 1963 ↓.
↑ Województwo sieradzkie i województwo łęczyckie w drugiej połowie XVI wieku. Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1998, s. 65.
↑ Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 70–71.
↑ NID: Rejestr zabytków nieruchomych, województwo łódzkie. [dostęp 2010-11-24].
↑ Dominik hr. Potocki h. Pilawa (Złota) (ID: 4.37.450).