Skrajna Bednarzowa Ławka (niem. Breitkammscharte, słow. Predná Bednárova lávka, węg. Elülső-Bednarz-rés[2]) – przełęcz w Grani Hrubego w słowackiej części Tatr Wysokich. Oddziela Skrajną Bednarzową Turnię na południowym wschodzie i Zadnią Garajową Turnię na północnym zachodzie[3]. Według najnowszych pomiarów lidarowych ma wysokość 2295 m[1]. Dawniej podawano wysokość 2300 m[4] lub ok. 2280 m[5].
Jest to jedna z najwybitniejszych przełęczy w całej Grani Hrubego i oddziela od siebie Bednarzowe Turnie i Garajowe Turnie. Ma dwa siodełka (2295 i 2307 m) oddzielone turniczką, która wznosi się 17 m nad niższym, południowo-wschodnim siodłem[1]. Przy przejściu granią łatwo można ją obejść z dowolnej strony. Ku południowemu zachodowi na Wyżnią Garajową Rówień w Niewcyrce opada z przełęczy wielki żleb. Ma deniwelację około 400 m i jest największym z wszystkich żlebów opadających z Grani Hrubego do Niewcyrki. Dolna jego część to ogromne, średnio strome i zawalone piargami żlebisko o szerokości do 40 m. Na wysokości około 2140 m nagle zamienia się w wąski komin przegrodzony kilkoma progami. Obok niego w filar Skrajnej Bednarzowej Turni wcina się inny, pionowy komin o wysokości około 50 m[5].
Do Doliny Hlińskiej z dwóch siodełek Skrajnej Bednarzowej Ławki opadają dwa żleby oddzielone wybitnym żebrem, w dolnej części bardzo wąskim i urwistym. Obydwa żleby uchodzą do Bednarzowego Koryciska, a ich deniwelacja wynosi około 600 m. Obydwoma prowadzą drogi wspinaczkowe[5].
Pierwszego wejścia na Skrajną Bednarzową Ławkę dokonali Józef Bajer, Stanisław Konarski i Ignacy Król 4 sierpnia 1906 r. podczas przechodzenia Grani Hrubego, a dokładnie jej odcinka pomiędzy Teriańską Przełęczą Niżnią a Garajową Strażnicą[3].
Skrajna Bednarzowa Ławka to wysunięta najdalej na północny zachód z trzech Bednarzowych Ławek (pozostałe to Zadnia Bednarzowa Ławka i Pośrednia Bednarzowa Ławka), których nazwy, podobnie jak nazwy Bednarzowych Turni, upamiętniają Wojciecha Bednarza – przewodnika zasłużonego dla poznania masywu Hrubego Wierchu[6]. Nazwy utworzył Witold Henryk Paryski w 8. tomie przewodnika wspinaczkowego[5].
Taternictwo
Na siodło tej przełęczy, podobnie jak na inne obiekty w Grani Hrubego, nie prowadzą żadne oznakowane szlaki turystyczne. Obecnie dozwolone jest taternikom przejście granią i wspinaczka od strony Doliny Hlińskiej. Niewcyrka jest obszarem ochrony ścisłej TANAP-u z zakazem wstępu[5].
- Drogi wspinaczkowe
- Z Niewcyrki południowo-zachodnim żlebem; 0+, na krótkim odcinku V+ w skali tatrzańskiej, czas przejścia 2 godz.
- Z Doliny Hlińskiej prawym żlebem; IV, 5 godz.
- Północno-wschodnim żebrem; V, A0, 12 godz.
- Z Doliny Hlińskiej lewym żlebem; IV+, zimą lód o nachyleniu do 70 stopni
- Z Bednarzowej Zatoki skośnie przez ścianę[5].
Przypisy
- ↑ a b c Úrad geodézie, kartografie a katastra Slovenskej republiky, Produkty leteckého laserového skenovania [online] .
- ↑ Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [online] [dostęp 2021-02-11] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24] .
- ↑ a b Witold Henryk Paryski. Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część VIII. Młynicka Przełęcz – Krywań. Warszawa: Sport i Turystyka, 1956.
- ↑ Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, s. 138. ISBN 83-909352-2-8.
- ↑ a b c d e f Władysław Cywiński, Grań Hrubego. Przewodnik szczegółowy, tom 14, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2008, ISBN 978-83-7104-039-9.
- ↑ Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska, Bedeker tatrzański, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, ISBN 83-01-13184-5
.jpg)