SMS Python (SM Tb 13) – austro-węgierski torpedowiec z końca XIX wieku i okresu I wojny światowej, jedna z czterech jednostek swojego typu. Okręt został zwodowany 11 kwietnia 1899 roku w brytyjskiej stoczni Yarrow w Londynie, a do służby w Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine wszedł 12 października tego roku. W 1910 roku nazwę jednostki zmieniono na oznaczenie numeryczne 13. W wyniku podziału floty po upadku Austro-Węgier jednostkę przyznano Francji, gdzie została złomowana w 1920 roku.
Projekt i budowa
SMS[a] „Python” był jednym z czterech przybrzeżnych torpedowców zamówionych w Wielkiej Brytanii, których projekt bazował na zbudowanym w 1896 roku w stoczni Yarrow torpedowcu „Viper” (Tb 17)[1].
Okręt zbudowany został w stoczni Yarrow w Londynie[2][3]. Stępkę torpedowca położono w 1898 roku[2], został zwodowany 11 kwietnia 1899 roku[2][3], a do służby w Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine przyjęto go 12 października 1899 roku[2].
Dane taktyczno-techniczne
Okręt był niewielkim, przybrzeżnym torpedowcem[2]. Długość na konstrukcyjnej linii wodnej wynosiła 46,6 metra (45,9 metra między pionami), szerokość 4,6 metra i zanurzenie 2,3 metra[2]. Wyporność standardowa wynosiła 115 ton, zaś pełna 135 ton[2][4][b]. Okręt napędzany był przez maszynę parową potrójnego rozprężania o projektowanej mocy 1800 KM (maksymalnej 2000 KM), do której parę dostarczały dwa kotły Yarrow[2][1]. Jednośrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 24 węzły[2]. Jednostka zabierała zapas 30 ton węgla[1].
Okręt wyposażony był w trzy pojedyncze wyrzutnie torped kalibru 450 mm umieszczone na pokładzie[2][3]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiły dwa pojedyncze działka pokładowe kal. 47 mm L/33 Hotchkiss[1][2].
Załoga okrętu składała się z 21 oficerów, podoficerów i marynarzy[2][3].
Służba
W 1910 roku na podstawie zarządzenia o normalizacji nazw „Python” utracił swą nazwę, zastąpioną numerem 13[1]. Z powodu rozpadu monarchii habsburskiej 1 listopada 1918 roku na jednostce opuszczono po raz ostatni banderę KuKK[5]. W wyniku przeprowadzonego w styczniu 1920 roku podziału floty austro-węgierskiej okręt został przyznany Francji[3][6]. Jednostka została złomowana w 1920 roku[2].
Uwagi
- ↑ SMS – Seiner Majestät Schiff – Okręt Jego Mości.
- ↑ Według Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905 i Navypedii wyporność wynosiła 132 tony[1][3].
Przypisy
Bibliografia
- Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: Conway Maritime Press, 1979. ISBN 978-0-85177-133-5. (ang.).
- Ivan Gogin: PYTHON torpedo boats (1898-1900). Navypedia. [dostęp 2017-10-10]. (ang.).
- Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
- René Greger: Austro-Hungarian Warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1976. ISBN 0-7110-0623-7. (ang.).
- Robert Rochowicz. Losy okrętów floty Austro-Węgier po 30 października 1918 roku. „Morza, Statki i Okręty”. Nr 4-5/2003 (41), 2003. ISSN 1426-529X.