Służba cywilna

Nie mylić z: Służba Cywilna Narodu.

Służba cywilna – wyodrębniony zespół profesjonalnych urzędników zatrudnionych w organach administracji publicznej, mających gwarancje stałości stosunku pracy, niezależnie od wyniku wyborów[1].

Służba cywilna w Polsce

Według Konstytucji RP służba cywilna działa w celu zapewnienia zawodowego, rzetelnego, bezstronnego i politycznie neutralnego wykonywania zadań państwa w urzędach administracji rządowej. Zwierzchnikiem korpusu służby cywilnej jest Prezes Rady Ministrów[2]. Podstawą prawną działania służby cywilnej w Polsce jest ustawa o służbie cywilnej z 2008[3].

W skład korpusu służby cywilnej wchodzą urzędnicy szczebla centralnego, jak również przedstawiciele rządowej administracji terenowej – niezespolonej i zespolonej.

Korpus służby cywilnej tworzą pracownicy zatrudnieni na stanowiskach urzędniczych w:

  • Kancelarii Prezesa Rady Ministrów,
  • urzędach ministrów i przewodniczących komitetów wchodzących w skład Rady Ministrów oraz urzędach centralnych organów administracji rządowej,
  • urzędach wojewódzkich oraz innych urzędach stanowiących aparat pomocniczy terenowych organów administracji rządowej podległych ministrom lub centralnym organom administracji rządowej,
  • Krajowej Informacji Skarbowej i izbach administracji skarbowej;
  • komendach, inspektoratach i innych jednostkach organizacyjnych stanowiących aparat pomocniczy kierowników zespolonych służb, inspekcji i straży wojewódzkich oraz kierowników powiatowych służb, inspekcji i straży, chyba że odrębne ustawy stanowią inaczej,
  • Centralnym Biurze Śledczym Policji,
  • Biurze Spraw Wewnętrznych Policji,
  • Biurze Spraw Wewnętrznych Straży Granicznej,
  • Biurze Nasiennictwa Leśnego,
  • jednostkach budżetowych obsługujących państwowe fundusze celowe, których dysponentami są organy administracji rządowej.

Korpus służby cywilnej tworzą także powiatowi i graniczni lekarze weterynarii oraz ich zastępcy. W skład służby cywilnej nie wchodzą pracownicy samorządu terytorialnego.

Korpus służby cywilnej dzieli się na pracowników (osoby zatrudnione na umowie o pracę) i urzędników (mianowanych przez Szefa Służby Cywilnej). Pojęcie członka korpusu służby cywilnej oznacza pracowników, urzędników oraz osoby zatrudnione na wyższych stanowiskach w służbie cywilnej[4].

Członek korpusu służby cywilnej nie może kierować się interesem jednostkowym lub grupowym. Nie wolno mu publicznie manifestować poglądów politycznych, uczestniczyć w strajku lub akcji protestacyjnej zakłócającej normalne funkcjonowanie urzędu. Ponadto nie może on łączyć zatrudnienia z mandatem radnego[5]. Urzędnik mianowany nie może tworzyć ani uczestniczyć w partiach politycznych. Członek korpusu zajmujący wyższe stanowisko nie może pełnić funkcji w związkach zawodowych[6].

W styczniu 2016 weszła w życie nowelizacja ustawy o służbie cywilnej, m.in. znosząca konkursy na wyższe stanowiska (jest ich ok. 1600) na rzecz powoływania na te stanowiska[7].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Iwona Wieczorek, Jarosław Szymanek: Słownik pojęć w administracji publicznej. Łódź: Narodowy Instytut Samorządu Terytorialnego, 2018, s. 199–200. ISBN 978-83-947833-4-1.
  2. ↑ Art. 153 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. z 1997 r. nr 78, poz. 483 ze zm.).
  3. ↑ Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (Dz.U. z 2024 r. poz. 409).
  4. ↑ Art. 3 u. o s.c.
  5. ↑ Art. 78 ust. 1–4 u. o s.c.
  6. ↑ Art. 78 ust. 5 i 6 u. o s.c.
  7. ↑ Zmiany dotyczące służby cywilnej weszły w życie. wp.pl, 23 stycznia 2016. [dostęp 2018-08-15].

Bibliografia

  • W. Drobny, M. Mazuryk, P. Zuzankiewicz: ABC służby cywilnej. Wolters Kluwer Polska, 2010.

Linki zewnętrzne

Information related to Służba cywilna