Ryniofity, ryniofyty (Rhyniophyta) – gromada roślin kopalnych, pierwotnych, pionierskich roślin lądowych. Pojawiły się na ziemi w pierwszej połowie ery paleozoicznej - w sylurze. Zapoczątkowały wszystkie linie rozwojowe prowadzące do współcześnie żyjących gatunków roślin lądowych. Ryniofity wymarły pod koniec dewonu, 370 mln lat temu.
W okresie dewonu żyły ryniofity dorastające do pół metra wysokości. Ich skamieniałości odkryto w dolnodewońskich martwicach krzemionkowych (stanowisko paleontologiczne Rhynie Chert), występujących pod szkocką miejscowością Rhynie (Aberdeenshire). Od nazwy tej miejscowości nazwano całą grupę.
Charakterystyka
- Łodyga
- Osiągająca od kilkunastu do kilkudziesięciu cm wysokości, wzniesiona, naga, zakończona pojedynczymi zarodniami (sporofit), widlasto rozgałęziająca się, z zaczątkami prymitywnych wiązek przewodzących. W miejscu, w którym odnaleziono ryniofity, odkryto rośliny będące zarówno sporofitami jak i gametofitami, co może oznaczać równoznaczność obydwu pokoleń w cyklu rozwojowym ryniofitów.
- Kłącze
- Płożące, ryniofity nie wykształciły korzeni.
- Budowa anatomiczna
- Ryniofity charakteryzowała prosta budowa wewnętrzna, ich ciało było pokryte epidermą, pod którą znajdowała się tkanka miękiszowa pełniąca funkcje asymilacyjne. Środkiem przebiegała cienka wiązka przewodząca.
Ewolucja ryniofitów
W ciągu 40 mln lat z ryniofitów utworzyły się wszystkie linie rozwojowe współczesnych roślin lądowych. Dały one początek grupom roślin o dominującym gametoficie - mszakom i glewikom, oraz o dominującym sporoficie, u których gametofit uległ niejednokrotnie znacznej redukcji i całkowitemu uzależnieniu od pokolenia bezpłciowego, ta gałąź rozwojowa doprowadziła z kolei do powstania współczesnych widłaków, skrzypów, paproci i roślin nasiennych.
Systematyka
Rodzaje ryniofitów:
Linki zewnętrzne
Identyfikatory zewnętrzne:
