Rozbicie więzienia w Zamościu (1946)

Rozbicie więzienia w Zamościu
działania zbrojne podziemia antykomunistycznego w Polsce
Czas

8 maja 1946

Miejsce

Zamość

Terytorium

Polska

Przyczyna

potrzeba uwolnienia uwięzionych żołnierzy podziemia antykomunistycznego

Wynik

powodzenie akcji,
uwolnienie 301 więźniów

Strony konfliktu
Zrzeszenie Wolność i Niezawisłość Polska Ludowa
Dowódcy
por. Roman Szczur
Siły
18. partyzantów
Straty
1 zabity,
1 ranny 		3 zabitych[1]
Położenie na mapie Zamościa
Mapa konturowa Zamościa, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Położenie na mapie Polski w latach 1945–1951
Mapa konturowa Polski w latach 1945–1951, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, na dole nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „miejsce bitwy”
Ziemia50°43′44,2″N 23°14′54,3″E/50,728944 23,248417

Rozbicie więzienia w Zamościu – akcja antykomunistycznego podziemia niepodległościowego przeprowadzona w Zamościu 8 maja 1946 r.

Historia

W 1946 r. komunistyczne służby dokonały na terenie Zamojszczyzny aresztowania wielu członków podziemia antykomunistycznego. W pierwszej połowie kwietnia 1946 r. kpt. Marian Pilarski ps. „Jar”, komendant zamojskiego Obwodu Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, podjął decyzję o ich uwolnieniu. Na dowódcę akcji został wyznaczony por. Roman Szczur ps. „Urszula”, komendant Rejonu Stary Zamość krypt. „Jaśmin”[2].

Aresztowani byli przetrzymywani w więzieniu przy ul. Okrzei w Zamościu. Żołnierze podziemia przeprowadzili szczegółowe rozpoznanie terenu więzienia. Dzięki informacjom przekazanym przez strażników więziennych, Romana Sebastianiego i Jana Radziejowskigo, oraz byłych więźniów ustalono układ korytarzy i rozmieszczenia cel. Pozwoliło to na przygotowanie szczegółowego planu ataku. Atak został zaplanowany na 8 maja 1946 r., gdyż spodziewano się mniejszej obsady wśród personelu więziennego[3].

Atak przeprowadziło ok. 18. żołnierzy podziemia z placówek Udrycze, Wisłowiec i Sitaniec. Oddział został zgrupowany w podmiejskim tartaku, skąd wieczorem przedostał się na teren miasta. Do ataku przystąpiono ok. godziny 21:00. Po obezwładnieniu strażnika przy więziennej bramie oddział szturmowy przechwycił dwóch oficerów Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego (Jana i Józefa Kościków), którzy wracali z kolacji na terenie miasta. Oficerowie i strażnik zostali podprowadzeni pod bramę więzienna i wykorzystani do skłonienia strażnika do jej otwarcia. Następnie grupa uderzeniowa zaatakowała wartownię oraz kancelarię więzienną. W trakcie walki spośród atakujących zginął Edward Świst ps. „Miś”, a rany odniósł Stefan Policha ps. „Krasnopolski”. Zginął również jeden z funkcjonariuszy, schwytano naczelnika więzienia Wawrzyńca Siwca. Zdobycie tych pomieszczeń pozwoliło na przejęcie kluczy i otwarcie cel. Uwolniono 301 osób, w tej liczbie znaleźli się zarówno więźniowie polityczni jak i kryminalni oraz Volksdeutsche[4].

Po akcji żołnierze podziemia wykonali udany odwrót. Funkcjonariusze służby więziennej byli przekonani, że w ataku brało udział ok. 100. napastników. Jednym ze skutków ataku była zmiana procedur obowiązujących w więziennictwie[5].

Upamiętnienie

Akcja rozbicia więzienia została upamiętniona na tablicy zamontowanej na murze Zakładu Karnego, organizowane są również rocznicowe inscenizacje upamiętniające to wydarzenie[6].

Przypisy

  1. ↑ Poleszak 2020 ↓, s. 142.
  2. ↑ Rozbicie więzienia w Zamościu – 8 maja 1946 r.. Głos Pomorza. [dostęp 2022-10-30]. (pol.).
  3. ↑ Rozbicie więzienia w Zamościu – 8 maja 1946 r.. Głos Wielkopolski. [dostęp 2022-10-30]. (pol.).
  4. ↑ Rozbicie więzienia w Zamościu – 8 maja 1946 r.. Gazeta Krakowska. [dostęp 2022-10-30]. (pol.).
  5. ↑ Odbicie więźniów z komunistycznego więzienia w Zamościu. Zobaczcie zdjęcia z inscenizacji historycznej wydarzeń sprzed 74 lat. Zamość nasze miasto. [dostęp 2022-10-30]. (pol.).
  6. ↑ Odbicie więźniów z politycznego więzienia przy Okrzei w Zamościu. Zaproszenie na uroczystości upamiętniające wydarzenia z 1946 r.. Zamość nasze miasto. [dostęp 2022-10-30]. (pol.).

Bibliografia

Polskie podziemie antykomunistyczne 1944–1956
Organizacje w Polsce
Organizacje na ziemiach wcielonych do ZSRR
Oddziały zbrojne
Akcje zbrojne



Read other articles:

List of works by Giovanni Bellini

Giovanni Bellini (c. 1430 – 26 November 1516)[1] was a Venetian Renaissance painter, probably the best known of the Bellini family of Venetian painters. His father was Jacopo Bellini, his brother was Gentile Bellini (who was more highly regarded than Giovanni during his lifetime, although the reverse is true today), and his brother-in-law was Andrea Mantegna. He was considered to have revolutionized Venetian painting, moving it towards a more sensuous and colouristic style. Through...

 

Provinsi Sirakusa

Provincia di Siracusa Negara  Italia Wilayah / Region Sicily Ibu kota Syracuse Area 2,109 km2 Population (2001) 396,175 Kepadatan 188 inhab./km2 Comuni 21 Nomor kendaraan SR Kode pos 96100, 96010-96019 Kode area telepon 0931, 095 ISTAT 089 Presiden Bruno Marziano Peta yang menunjukan lokasi provinsi Syracuse di Italia Siracusa (bahasa Italia: Provincia di Siracusa) adalah sebuah provinsi di daerah otonomi Sisilia di Italia. Ibu kotanya berada di kota Siracusa. Luasnya adalah 2.109 ...

 

KOXE

31°43′07″N 98°58′46″W / 31.7187°N 98.9794°W / 31.7187; -98.9794 Radio station in Brownwood, TexasKOXEBrownwood, TexasFrequency101.3 MHzBrandingKOXE 101.3 fmProgrammingFormatCountryOwnershipOwnerBrown County Broadcasting Co.Sister stationsKBWDHistoryFirst air dateMay 17, 1975Technical informationFacility ID7320ClassC1ERP100,000 wattsHAAT176 metersLinksWebcastListen liveWebsitewww.koxe.com KOXE is a radio station airing a country music format licensed to Brow...

Academy Awards ke-3

Academy Awards ke-3Tanggal5 November 1930TempatHotel AmbassadorLos Angeles, CaliforniaPembawa acaraConrad NagelSorotanFilm TerbaikAll Quiet on the Western FrontPenghargaan terbanyakAll Quiet on the Western Front dan The Big House (2)Nominasi terbanyakThe Love Parade (6) ← ke-2 Academy Awards ke-4 → Academy Awards ke-3 dianugerahi kepada film-film yang diselesaikan dan tayang rilis antara 1 Agustus 1929, dan 31 Juli 1930, oleh Academy of Motion Picture Arts and Sciences....

 

Charity Shield FA 1961

Charity Shield FA 1961TurnamenCharity Shield FA Tottenham Hotspur FA Select XI 3 2 Tanggal12 Agustus 1961StadionWhite Hart Lane, London← 1960 1962 → Charity Shield FA 1961 adalah pertandingan sepak bola antara Tottenham Hotspur dan FA Select XI yang diselenggarakan pada 12 Agustus 1961 di White Hart Lane, London. Pertandingan ini merupakan pertandingan ke-39 dari penyelenggaraan Charity Shield FA. Pertandingan ini dimenangkan oleh Tottenham Hotspur dengan skor 3–2.[1] Pe...

 

Tsuruga District, Fukui

This article is about the district. For the city, see Tsuruga, Fukui. This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Tsuruga District, Fukui – news · newspapers · boo...

Pengisap madu

Burung penghisap madu Acanthorhynchus tenuirostris Klasifikasi ilmiah Domain: Eukaryota Kerajaan: Animalia Filum: Chordata Kelas: Aves Ordo: Passeriformes Subordo: Passeri Superfamili: Meliphagoidea Famili: MeliphagidaeVigors, 1825 Genera[4] Acanthagenys Acanthorhynchus Anthochaera Anthornis Ashbyia Bolemoreus Caligavis Certhionyx[1] Conopophila Cissomela Entomyzon Epthianura Foulehaio Gavicalis Glycichaera Glycifohia Glyciphila Grantiella Guadalcanaria Gymnomyza Lichenostomu...

 

Suso Cecchi D'Amico

Suso Cecchi D'Amico nel 1980 Suso Cecchi D'Amico, pseudonimo di Giovanna Cecchi (Roma, 21 luglio 1914 – Roma, 31 luglio 2010), è stata una sceneggiatrice italiana. Indice 1 Biografia 1.1 Formazione e primi lavori 1.2 Le prime sceneggiature cinematografiche 1.3 Fellini, Flaiano, Zavattini, Age e Scarpelli 1.4 Camerini e Blasetti 1.5 Luchino Visconti 1.6 Michelangelo Antonioni, Francesco Rosi, Luigi Comencini 1.7 Morte 2 Filmografia 2.1 Cinema 2.2 Televisione 3 Programmi radio RAI 4 Opere le...

 

Ein starkes Team: Dunkle Schatten

Episode 32 der Reihe Ein starkes Team Titel Dunkle Schatten Produktionsland Deutschland Originalsprache Deutsch Länge 90 Minuten Altersfreigabe FSK 12 Produktions­unternehmen UFA Regie Peter Fratzscher Drehbuch Boris Gullotta Leo P. Ard, Birgit Grosz Produktion Norbert Sauer Musik Robert Schulte-Hemming Jens Langbein Kamera Wolf Siegelmann Schnitt Vera Theden Premiere 18. März 2006 auf ZDF Besetzung Maja Maranow: Verena Berthold Florian Martens: Otto Garber Kai Lentrodt: Ben...

CDK-activating kinase

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: CDK-activating kinase – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (July 2007) (Learn how and when to remove this template message) Cyclin binding alone causes partial activation of Cdks, but complete activation also requires activating phosphorylation by CAK....

 

Craven Cottage

Cet article est une ébauche concernant un stade de football. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Craven CottageGénéralitésAdresse LondresConstruction et ouvertureOuverture 10 octobre 1896Architecte Archibald LeitchUtilisationClubs résidents FulhamPropriétaire Fulham FCAdministration Fulham FCÉquipementSurface Pelouse naturelleCapacité 25 700Affluence record 49 335 spectateurs (Fulham - M...

 

MOPITT

Canadian scientific instrument aboard NASA's Terra satellite MOPITT 2000 global carbon monoxide. MOPITT (Measurements of Pollution in the Troposphere) is an ongoing astronomical instrument aboard NASA's Terra satellite that measures global tropospheric carbon monoxide levels. It is part of NASA's Earth Observing System (EOS), and combined with the other payload remote sensors on the Terra satellite, the spacecraft monitors the Earth's environment and climate changes. Following its constructio...

Языки Исландии

Основная статья: Исландский язык Государственным языком Исландии является исландский язык, число носителей которого составляет порядка 306 тысяч (93,2 % населения). Примечательно, что статус официального был за ним закреплён только в 2011 году (Act No 61/2011)[1]. Кроме того, в 2...

 

约翰斯顿环礁

此條目可参照英語維基百科相應條目来扩充。 (2021年5月6日)若您熟悉来源语言和主题，请协助参考外语维基百科扩充条目。请勿直接提交机械翻译，也不要翻译不可靠、低品质内容。依版权协议，译文需在编辑摘要注明来源，或于讨论页顶部标记{{Translated page}}标签。 约翰斯顿环礁Kalama Atoll 美國本土外小島嶼 Johnston Atoll 旗幟颂歌：《星條旗》The Star-Spangled Banner約翰斯頓環礁�...

 

Replje

Place in Lower Carniola, SloveniaRepljeRepljeLocation in SloveniaCoordinates: 45°52′38.05″N 14°55′0.37″E / 45.8772361°N 14.9167694°E / 45.8772361; 14.9167694Country SloveniaTraditional regionLower CarniolaStatistical regionSoutheast SloveniaMunicipalityTrebnjeArea • Total1.19 km2 (0.46 sq mi)Elevation347.9 m (1,141.4 ft)Population (2002) • Total25[1] Replje (pronounced [ˈɾeːpljɛ], in ...

西遊記大結局之仙履奇緣

本條目存在以下問題，請協助改善本條目或在討論頁針對議題發表看法。 此條目需要編修，以確保文法、用詞、语气、格式、標點等使用恰当。 (2013年8月6日)請按照校對指引，幫助编辑這個條目。（幫助、討論） 此條目剧情、虛構用語或人物介紹过长过细，需清理无关故事主轴的细节、用語和角色介紹。 (2020年10月6日)劇情、用語和人物介紹都只是用於了解故事主軸，輔助�...

 

Gustave Crauck

French sculptor (1827–1905) Vauban by Crauck, Cour Napoléon of the Palais du Louvre Gustave Adolphe Désiré Crauck (or Crauk; 16 July 1827 – 17 November 1905) was a French sculptor with a long distinguished career. He was born and died at Valenciennes, where a special museum for his works was erected in his honor.[1] Educated at the École des Beaux-Arts, Crauck took the Prix de Rome in 1851. Little known to the world at large during his long life, he ranks among the best mo...

 

Lady Camden

British drag performer Lady CamdenLady Camden at RuPaul's DragCon LA, 2023BornRex Wheeler (1990-08-09) 9 August 1990 (age 33)[1]Camden Town, London, EnglandNationalityBritishOccupationDrag queenTelevisionRuPaul's Drag Race (season 14)Websiteladycamden.com Rex Wheeler (born 9 August 1990),[1] known by the stage name Lady Camden, is a British drag queen based in the United States who competed on season 14 of RuPaul's Drag Race, placing as the runner-up.[2] Early lif...

2017 Bethune–Cookman Wildcats football team

American college football season 2017 Bethune–Cookman Wildcats footballConferenceMid-Eastern Athletic ConferenceRecord7–4 (6–2 MEAC)Head coachTerry Sims (3rd season)Offensive coordinatorAllen SuberDefensive coordinatorCharles JonesHome stadiumMunicipal StadiumSeasons← 20162018 → 2017 Mid-Eastern Athletic Conference football standings vte Conf Overall Team   W   L     W   L   No. 7 North Carolina A&T $   8 &...

 

Renang pada Olimpiade Musim Panas 1952

Renang pada Olimpiade Musim Panas 1952LokasiStadion Renang HelsinkiHelsinkiTanggal26 Juli–2 Agustus 1952Jumlah disiplin11Peserta319 dari 48 negara← 19481956 → Renang pada Olimpiade Musim Panas 1952 adalah pelaksanaan cabang olahraga renang pada penyelenggaraan Olimpiade Musim Panas 1952. Kompetisi pada cabang olahraga ini berlangsung di Stadion Renang Helsinki, Helsinki. Edisi ini menandingkan 11 nomor. 319 atlet dari 48 negara bertanding dalam edisi ini...