Robert Bitker

Robert Bitker
‏רוברט ביטקר‎
Data i miejsce urodzenia

1907
Imperium Rosyjskie

Data i miejsce śmierci

1977
Stany Zjednoczone

Przebieg służby
Formacja

Biała Armia
Irgun

Główne wojny i bitwy

Wojna domowa w Rosji
Arabskie powstanie w Palestynie (1936–1939)

Robert Bitker (hebr. ‏רוברט ביטקר‎, ur. 1907 w Imperium Rosyjskim, zm. 1977 w Stanach Zjednoczonych) – rosyjski Żyd, oficer Białej Armii, uczestnik wojny domowej w Rosji, członek i dowódca Bejtaru w Republice Chińskiej, a także dowódca Irgunu w 1937 roku.

Życiorys

Urodził się w Imperium Rosyjskim w 1907 roku w zasymilowanej rodzinie żydowskiej. Niewiele wiadomo na temat jego młodości. W trakcie wojny domowej w Rosji służył jako oficer w Białej Armii. W 1921 roku wyjechał z Władywostoku do Szanghaju[1].

Alon podaje, że służył tam w stopniu pułkownika jako dowódca batalionu ochotników z Europy, których zadaniem była ochrona ludności zamieszkującej enklawę pod wpływami brytyjskimi[2]. Natomiast według Bena-Jeruchama na początku lat 30. wstąpił do Bejtaru i dowodził jego brygadą na obszarze administrowanym przez Brytyjczyków[1]. Podczas pobytu w Chinach został z czasem mianowany dowódcą Bejtaru w Chinach[2].

W 1937 roku dokonał aliji do Palestyny[2]. W tym samym roku doszło rozłamu w Haganie Bet – ze względu na brak zgody Ze’ewa Żabotyńskiego na połączenie się Hagany Bet z Haganą Awraham Tehomi z grupą popierających go bojowników postanowili powrócić do Hagany[3]. Organizacja musiała zostać zorganizowana na nowo. Oficjalnie zaczęto używać nazwy Irgun Cewai Leumi. Żabotyński zgodził się z rekomendacją nowego sztabu, aby dowódcą został Bitker[4]. Wybór ten wynikał z tego, iż był on osoba nową w Palestynie i nie był zaangażowany w żadne spory personalne pomiędzy dowódcami[2]. Nie zyskał sobie jednak przychylności podwładnych. Nie znał języka hebrajskiego (jego tłumaczem był Awraham Stern[5]) i nie rozumiał lokalnej mentalności. Postrzegany był jako osoba dziwna i śmieszna, ponieważ był wysokim mężczyzną z nadwagą, noszącym białe garnitury[2]. Z racji na strój i posturę przezywano go Montblanc[6]. Lubił zajmować się także handlem i często przesiadywał w kawiarni „Bimbadi”, od której nazwy zyskał przydomek Abu Bimbadi[6]. Dodatkowo nie posiadał cech przywódcy operacyjnego. Dość szybko od objęcia stanowiska scedował część uprawnień i zadań na niższe szczeble. Znacznie lepiej radził sobie z planowaniem strategicznym[1].

Podczas jego kadencji doszło do kontrowersyjnej operacji zdobycia funduszy na potrzeby Irgunu. 12 września 1937 roku trzech członków Ecelu napadło na kuriera Banku Ha-Poa’lim w Tel Awiwie i ukradło ok. 5400 funtów palestyńskich. W wyniku obławy zostali oni złapani i skazani. Operacja ta negatywnie wpłynęła na obraz organizacji, co sprawiło, że Bitker został wezwany do Warszawy na przesłuchanie w związku ze zdarzeniem. Okazało się, że wydał zgodę na napad bez wiedzy sztabu Irgunu. W związku z tym wymuszono na nim rezygnację z funkcji dowódcy Ecelu, a jego funkcję przejął Mosze Rozenberg[2].

Wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie mieszkał do swojej śmierci w 1977 roku[2].

Przypisy

  1. ↑ a b c Ben-Jerucham 1975 ↓, s. 647.
  2. ↑ a b c d e f g Alon 2015 ↓.
  3. ↑ The Etzel and the Policy of Restraint [online], Instytut Żabotyńskiego [dostęp 2024-12-10].
  4. ↑ Ben-Jerucham 1975 ↓, s. 646–647.
  5. ↑ Ben-Jerucham 1975 ↓, s. 647, przyp. 1345.
  6. ↑ a b Lapidot 2014 ↓, s. 106.

Bibliografia