Rezerwat przyrody Zwierzyniec (województwo dolnośląskie)

Zwierzyniec
rezerwat leśny
Typ

fitocenotyczny[1][2]

Podtyp

zbiorowisk leśnych[1][2]

Państwo

 Polska

Województwo

 dolnośląskie

Położenie

gmina Oława

Mezoregion

Pradolina Wrocławska

Data utworzenia

14 lutego 1958

Akt prawny

M.P. z 1958 r. nr 10, poz. 63

Powierzchnia

8,55 ha

Położenie na mapie gminy wiejskiej Oława
Mapa konturowa gminy wiejskiej Oława, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zwierzyniec”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po lewej na dole znajduje się punkt z opisem „Zwierzyniec”
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego
Mapa konturowa województwa dolnośląskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Zwierzyniec”
Położenie na mapie powiatu oławskiego
Mapa konturowa powiatu oławskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zwierzyniec”
Ziemia50°56′45″N 17°19′42″E/50,945833 17,328333

Rezerwat przyrody „Zwierzyniec” – rezerwat leśny położony na terenie powiatu oławskiego, w gminie Oława (województwo dolnośląskie)[1][2][3].

Obszar chroniony utworzony został w 1958 r. w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych lasu o charakterze naturalnym z udziałem dębu oraz z domieszką innych gatunków liściastych, porastającego teren zalewiskowy rzeki Odry[1]. Rezerwat położony jest w granicach dwóch obszarów Natura 2000: ostoi siedliskowej „Grądy w Dolinie Odry” i ostoi ptasiej „Grądy Odrzańskie”[4].

Rezerwat położony jest na terasie zalewowej, na przeciwległym względem zabudowy miasta Oławy brzegu Odry. Obszar chroniony o powierzchni 8,55 ha (akt powołujący podawał 7,73 ha) obejmuje dwa osobne płaty drzewostanu stanowiące część większego kompleksu leśnego – Lasu Ryczyńskiego[5]. Dominującym w rezerwacie zbiorowiskiem roślinnym jest łęg jesionowo-wiązowy. Czynnikiem zniekształcającym skład i strukturę tego siedliska przyrodniczego jest brak okresowego zalewania wodami Odry (rezerwat oddziela od rzeki wał przeciwpowodziowy)[5].

Lista flory naczyniowej rezerwatu liczy 190 taksonów, w tym 2 podlegające ochronie gatunkowej: śnieżyczka przebiśnieg i czosnek niedźwiedzi. Występuje tu też szereg rzadkich, choć nie chronionych roślin, m.in. dziurawiec kosmaty, złoć mała, żywokost bulwiasty. Osobliwością florystyczną rezerwatu jest obecność 2 gatunków górskich: trędownika omszonego i przetacznika górskiego[5].

Fauna kręgowa rezerwatu badana była systematycznie pod koniec XX w. W zgrupowaniu kręgowców stwierdzono wówczas kilka gatunków rzadszych, m.in. traszkę zwyczajną, żabę moczarową, muchołówkę białoszyją, dzięcioła zielonosiwego i dzięcioła średniego. Niemniej wartość konserwatorska rezerwatu dotyczy przede wszystkim owadów. Dzięki obecności starych drzew i martwego drewna rezerwat jest ostoją chrząszczy saproksylicznych i biegaczowatych. Chronione gatunki tych owadów stwierdzone na terenie rezerwatu to: pachnica dębowa, kwietnica okazała, kozioróg dębosz, ciołek matowy, dębosz żukowaty, biegacz skórzasty, biegacz Ulrichiego, tęcznik mniejszy i tęcznik liszkarz. Ponadto na terenie rezerwatu występuje kilka gatunków chrząszczy reliktowych dla lasów pierwotnych: Oxylaemus cylindricus, Tenebrio opacus, Pycnomerus terebrans, Lacon quercus[5].

Rezerwat leży na gruntach Skarbu Państwa w zarządzie Nadleśnictwa Oława[2][6]. Nadzór sprawuje Regionalny Konserwator Przyrody we Wrocławiu[1][2].

Teren chroniony nie został bezpośrednio udostępniony do zwiedzania, jednak wzdłuż granic rezerwatu biegnie czerwony szlak turystyczny z Oławy do Jelcza-Laskowic, oraz leśno-archeologiczna ścieżka dydaktyczna Zwierzyniec – Kanigóra – Grodziska Ryczyńskie[5].

Przypisy

  1. ↑ a b c d e Rezerwat przyrody Zwierzyniec. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2019-07-08].
  2. ↑ a b c d e Zarządzenie Nr 14 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska we Wrocławiu z dnia 28 stycznia 2011 r. w sprawie rezerwatu przyrody „Zwierzyniec”. [w:] Dz. Urz. Województwa Dolnośląskiego Nr 28, poz. 358 [on-line]. 2011-02-07. [dostęp 2019-07-08].
  3. ↑ Grzegorz Rąkowski, Małgorzata Walczak, Małgorzata Smogorzewska, Rezerwaty przyrody w Polsce Południowej : monografia, Warszawa: Dział Wydawnictw Instytutu Ochrony Środowiska, 2007, ISBN 978-83-60312-75-9, OCLC 749690872.
  4. ↑ Na podstawie interaktywnej mapy na stronie Geoserwisu GDOŚ
  5. ↑ a b c d e Halina Liberacka i inni, Rezerwaty przyrody województwa dolnośląskiego, Wrocław: Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, 2017, ISBN 978-83-64233-26-5.
  6. ↑ Rezerwaty przyrody. Nadleśnictwo Oława – Lasy Państwowe. [dostęp 2019-07-08].
Rezerwaty przyrody w województwie dolnośląskim
faunistyczne
florystyczne
krajobrazowe
leśne
przyrody nieożywionej
torfowiskowe
wodne