Przymierze Społeczne

Przymierze Społecznekoalicja wyborcza zawiązana w 1998, biorąca udział w wyborach samorządowych.

Historia

Koalicja powstała oficjalnie 27 czerwca 1998, przed planowanymi na jesień wyborami samorządowymi[1]. W jej skład weszły Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Pracy oraz Krajowa Partia Emerytów i Rencistów. Z jej list startowali także przedstawiciele innych formacji, jak Przymierze Samoobrona i Stronnictwo Demokratyczne[2]. W swoim manifeście Przymierze Społeczne deklarowało: Nic się w Polsce nie zmieni, jeśli kolejnym odmianom postsolidarnościowego i postkomunistycznego liberalizmu nie przeciwstawimy przymierza ludzi pracy[2]. Lider Unii Pracy Marek Pol wskazywał, że koalicja stawia sobie za cel reprezentowanie m.in. tych Polaków, którym się nie powiodło w trakcie transformacji[2]. Ówczesne sondaże dawały koalicji 8% poparcia[2].

Według statystyk z 1998 na Przymierze Społeczne oddano o 450 tys. mniej głosów niż w wyborach z 1997 na PSL, UP i KPEiR łącznie[3]. W prasie podkreślano, że na zawarciu koalicji skorzystało głównie PSL, podczas gdy dla Unii Pracy udział w bloku wyborczym oznaczał klęskę[3]. Koalicja uzyskała łącznie 4583 mandaty radnych na ogólną liczbę 63 765[4]. Wywalczono 89 mandatów radnych sejmików województw z ogólnej liczby 855[5][6]. Przymierze uzyskało mandaty we wszystkich sejmikach; zdobyli je głównie przedstawiciele PSL. Do sejmiku województwa zachodniopomorskiego z listy PS wybrany został Andrzej Lepper[7]. W wyborach do sejmików koalicja zajęła trzecie miejsce za AWS i SLD (a nieznacznie przed UW) z wynikiem łącznym 12,04% głosów. Najwyższe poparcie, powyżej 20%, PS zanotowało w województwach lubelskim i świętokrzyskim[2].

Po wyborach PS zadeklarowało równy dystans wobec AWS i SLD, twierdząc, że nie zadecyduje odgórnie o tym, kto będzie jego koalicyjnym partnerem w samorządzie[8]. W większości sejmików Przymierze weszło jednak w koalicję z SLD[2]. Koalicja, choć uzyskała umiarkowany sukces, była krytykowana przez polityków PSL z narodowo-radykalnego skrzydła[2]. Rozczarowanie wyraziła Unia Pracy, która opowiedziała się przeciwko pogłębianiu współpracy z PSL[2].

W wyborach w 2001 roku oba ugrupowania wystartowały z różnych list[2].

Przypisy

  1. Samorządowa koalicja PSL, UP i KPEiR. archiwum.rp.pl, 29 czerwca 1998. [dostęp 2022-02-10].
  2. a b c d e f g h i Michał Syska: „Razem możemy więcej”. krytykapolityczna.pl, 5 sierpnia 2019. [dostęp 2022-02-10].
  3. a b Janina Paradowska: Ciasto czteropartyjne. polityka.pl, 19 grudnia 1998. [dostęp 2022-02-10].
  4. Józef Ryszard Szaflik, Dzieje partii i stronnictw chłopskich w Europie. W podzielonej Europie, Akademia Humanistyczna im. Aleksandra Gieysztora, Pułtusk 2007, s. 505
  5. Dziś, nr 1, 2007, s. 147
  6. Halina Lisicka (red.), System polityczny Rzeczypospolitej Polskiej. Praca zbiorowa, Biuro Doradztwa Ekologicznego, Warszawa 2001, s. 55
  7. Maciej Łuczak, współpraca Ryszard Kamiński, Jacek Szczęsny: Prawo Leppera. wprost.pl, 16 maja 1999. [dostęp 2022-02-10].
  8. Równy dystans do AWS i SLD. archiwum.rp.pl, 31 października 1998. [dostęp 2022-02-10].