Potencjał niszczenia ozonu
Potencjał niszczenia ozonu (ODP, od ang. Ozone Depletion Potential) – wskaźnik utworzony w celu ilościowej oceny wpływu poszczególnych substancji chemicznych na warstwę ozonową. Został odniesiony do freonu oznaczonego jako czynnik R11, którego skuteczność niszczenia molekuł ozonu przyjęto za wartość jednostkową (ODP=1).
Poszczególne wartości podanego wskaźnika dla wybranych substancji zubożających warstwę ozonową, zostały podane w Protokole montrealskim, w załączniku E normy PN – EN 378-1[1], a także w Monitorze Polskim z 2004 roku nr 4 poz. 65 (dane z Protokołu Montrealskiego)[2].
Potencjał niszczenia ozonu dla wyszczególnionych związków chemicznych
Załącznik A do Protokołu montrealskiego
Oznaczenie według PN-90/M-04611 (ISO 817:1974)
|
Wzór chemiczny
|
Substancja
|
Potencjał niszczenia ozonu
|
Grupa I[1][2]
|
R11
|
CFCl3
|
trichlorofluorometan (CFC-11)
|
1,0
|
R12
|
CF2Cl2
|
dichlorodifluorometan (CFC-12)
|
1,0
|
R113
|
C2F3Cl3
|
trichlorotrifluoroetan (CFC-113)
|
0,8
|
R114
|
C2F4Cl2
|
1,2-dichloro-1,1,2,2-tetrafluoroetan (CFC-114)
|
1,0
|
R115
|
C2F5Cl
|
1-chloro-1,1,2,2,2-pentafluoroetan (CFC-115)
|
0,6
|
Grupa II[1][2]
|
R12B1
|
CF2BrCl
|
bromochlorodifluorometan (Halon-1211)
|
3,0
|
R13B1
|
CF3Br
|
bromotrifluorometan (Halon-1301)
|
10,0
|
R114B2
|
C2F4Br2
|
dibromotetrafluoroetan (Halon-2402)
|
6,0
|
Załącznik B do Protokołu montrealskiego
Oznaczenie według PN-90/M-04611 (ISO 817:1974)
|
Wzór chemiczny
|
Substancja
|
Potencjał niszczenia ozonu
|
Grupa I[1][2]
|
R-13
|
CF3Cl
|
chlorotrifluorometan (CFC-13)
|
1,0
|
R-111
|
C2FCl5
|
pentachlorofluoroetan (CFC-111)
|
1,0
|
R-112
|
C2F2Cl4
|
tetrachloro-1,2-difluoroetan (CFC-112)
|
1,0
|
R-211
|
C3FCl7
|
heptachlorofluoropropan (CFC-211)
|
1,0
|
R-212
|
C3F2Cl6
|
heksachlorodifluoropropan (CFC-212)
|
1,0
|
R-213
|
C3F3Cl5
|
pentachlorotrifluoropropan (CFC-213)
|
1,0
|
R-214
|
C3F4Cl4
|
tetrachlorotetrafluoropropan (CFC-214)
|
1,0
|
R-215
|
C3F5Cl3
|
trichloropentafluoropropan (CFC-215)
|
1,0
|
R-216
|
C3F6Cl2
|
1,2-dichloro-1,11,2,2,3,3-heksafluoropropan (CFC-216)
|
1,0
|
R-217
|
C3F7Cl
|
1-chloro-1,1,2,2,3,3,3-heptafluoropropan (CFC-217)
|
1,0
|
Grupa II[1][2]
|
?
|
CCl4
|
tetrachlorometan
|
1,1
|
Grupa III[1][2]
|
?
|
C2H3Cl3
|
1,1,1-trichloroetan
|
0,1
|
Załącznik C do Protokołu montrealskiego
Oznaczenie według PN-90/M-04611 (ISO 817:1974)
|
Gupa związków
|
Substancja
|
Liczba izomerów
|
Potencjał niszczenia ozonu*
|
Grupa I[1][2]
|
R-21
|
CHFCl2
|
dichlorofluorometan (HCFC-21)**
|
1
|
0,04
|
R-22
|
CHF2Cl
|
chlorodifluorometan (HCFC-22)**
|
1
|
0,055
|
R-31
|
CH2FCl
|
chlorofluorometan (HCFC-31)
|
1
|
0,02
|
R-121
|
C2HFCl4
|
1,1,2,2-tetrachloro-1-fluoroetan (HCFC-121)
|
2
|
0,01-0,04
|
R-122
|
C2HF2Cl3
|
1,1,2-trichloro-2,2-difluoroetan (HCFC-122)
|
3
|
0,02-0,08
|
R-123
|
C2HF3Cl2
|
2,2-dichloro-1,1,1-trifluoroetan (HCFC-123)
|
3
|
0,02-0,06
|
R-123
|
CHCl2CF3
|
(HCFC-123)**
|
–
|
0,02
|
R-124
|
C2HF4Cl
|
chlorotetrafluoroetan (HCFC-124)
|
2
|
0,02-0,04
|
R-124
|
CHFClCF3
|
(HCFC-124)**
|
–
|
0,022
|
R-131
|
C2H2FCl3
|
1,1,2-trichloro-2-fluoroetan (HCFC-131)
|
3
|
0,007-0,05
|
R-132
|
C2H2F2Cl2
|
dichlorodifluoroetan (HCFC-132)
|
4
|
0,008-0,05
|
R-133
|
C2H2F3Cl
|
1-chloro-1,2,2-trifluoroetan (HCFC-133)
|
3
|
0,02-0,06
|
R-141
|
C2H3FCl2
|
1,2-dichloro-1-fluoroetan (HCFC-141)
|
3
|
0,005-0,07
|
R-141b
|
CH3CFCl2
|
1,1-dichloro-1-fluoroetan (HCFC-141b)**
|
–
|
0,11
|
R-142
|
C2H3F2Cl
|
chlorodifluoroetan (HCFC-142)
|
3
|
0,008-0,07
|
R-142b
|
CH3CF2Cl
|
1-chloro-1,1-difluoroetan (HCFC-142b)**
|
–
|
0,065
|
R-151
|
C2H4FCl
|
chlorofluoroetan (HCFC-151)
|
2
|
0,003-0,005
|
R-221
|
C3HFCl6
|
heksachlorofluoropropan (HCFC-221)
|
5
|
0,015-0,07
|
R-222
|
C3HF2Cl5
|
pentachlorodifluoropropan (HCFC-222)
|
9
|
0,01-0,09
|
R-223
|
C3HF3Cl4
|
tetrachlorotrifluoropropan (HCFC-223)
|
12
|
0,01-0,08
|
R-224
|
C3HF4Cl3
|
trichlorotetrafluoropropan (HCFC-224)
|
12
|
0,01-0,09
|
R-225
|
C3HF5Cl2
|
dichloropentafluoropropan (HCFC-225)
|
9
|
0,02-0,07
|
R-225ca
|
CF3CF2CHCl2
|
3,3-dichloro-1,1,1,2,2-pentafluoropropan (HCFC-225ca)**
|
–
|
0,025
|
R-225cb
|
CF2ClCF2CHClF
|
1,3-dichloro-1,1,2,2,3-pentafluoropropan (HCFC-225cb)**
|
–
|
0,033
|
R-226
|
C3HF6Cl
|
chloroheksafluoropropan (HCFC-226)
|
5
|
0,02-0,10
|
R-231
|
C3H2FCl5
|
pentachlorofluoropropan (HCFC-231)
|
9
|
0,05-0,09
|
R-232
|
C3H2F2Cl4
|
tetrachlorodifluoropropan (HCFC-232)
|
16
|
0,008-0,010
|
R-233
|
C3H2F3Cl3
|
trichlorotrifluoropropan (HCFC-233)
|
18
|
0,007-0,23
|
R-234
|
C3H2F4Cl2
|
dichlorotetrafluoropropan (HCFC-234)
|
16
|
0,01-0,28
|
R-235
|
C3H2F5Cl
|
chloropentafluoropropan (HCFC-235)
|
9
|
0,03-0,52
|
R-241
|
C3H3FCl4
|
tetrachlorofluoropropan (HCFC-241)
|
12
|
0,004-0,09
|
R-242
|
C3H3F2Cl3
|
trichlorodifluoropropan (HCFC-242)
|
18
|
0,005-0,13
|
R-243
|
C3H3F3Cl2
|
dichlorotrifluoropropan (HCFC-243)
|
18
|
0,007-0,12
|
R-244
|
C3H3F4Cl
|
chlorotetrafluoropropan (HCFC-244)
|
12
|
0,009-0,14
|
R-251
|
C3H4FCl3
|
trichlorofluoropropan (HCFC-251)
|
12
|
0,001-0,01
|
R-252
|
C3H4F2Cl2
|
dichlorodifluoropropan(HCFC-252)
|
16
|
0,005-0,04
|
R-253
|
C3H4F3Cl
|
chlorotrifluoropropan (HCFC-253)
|
12
|
0,003-0,03
|
R-261
|
C3H5FCl2
|
dichlorofluoropropan (HCFC-261)
|
9
|
0,002-0,02
|
R-262
|
C3H5F2Cl
|
chlorodifluoropropan (HCFC-262)
|
9
|
0,002-0,02
|
R-271
|
C3H6FCl
|
chlorofluoropropan (HCFC-271)
|
5
|
0,001-0,03
|
Grupa II[1][2]
|
?
|
CHFBr2
|
dibromofluorometan
|
1
|
1,00
|
?
|
CHF2Br
|
bromodifluorometan, HBFC-22B1
|
1
|
0,74
|
?
|
CH2FBr
|
bromofluorometan
|
1
|
0,73
|
?
|
C2HFBr4
|
tetrabromofluoroetan
|
2
|
0,3-0,8
|
?
|
C2HF2Br3
|
tribromodifluoroetan
|
3
|
0,5-1,8
|
?
|
C2HF3Br2
|
dibromotrifluoroetan
|
3
|
0,4-1,6
|
?
|
C2HF4Br
|
bromotetrafluoroetan
|
2
|
0,7-1,2
|
?
|
C2H2FBr3
|
tribromofluoroetan
|
3
|
0,1-1,1
|
?
|
C2H2F2Br2
|
dibromodifluoroetan
|
4
|
0,2-1,5
|
?
|
C2H2F3Br
|
bromotrifluoroetan
|
3
|
0,7-1,6
|
?
|
C2H3FBr2
|
dibromofluoroetan
|
3
|
0,1-1,7
|
?
|
C2H3F2Br
|
bromodifluoroetan
|
3
|
0,2-1,1
|
?
|
C2H4FBr
|
bromofluoroetan
|
2
|
0,07-0,1
|
?
|
C3HFBr6
|
heksabromofluoropropan
|
5
|
0,3-1,5
|
?
|
C3HF2Br5
|
pentabromodifluoropropan
|
9
|
0,2-1,9
|
?
|
C3HF3Br4
|
tetrabromotrifluoropropan
|
12
|
0,3-1,8
|
?
|
C3HF4Br3
|
tribromotetrafluoropropan
|
12
|
0,5-2,2
|
?
|
C3HF5Br2
|
dibromopentafluoropropan
|
9
|
0,9-2,0
|
?
|
C3HF6Br
|
bromoheksafluoropropan
|
5
|
0,7-3,3
|
?
|
C3H2FBr5
|
pentabromofluoropropan
|
9
|
0,1-1,9
|
?
|
C3H2F2Br4
|
tetrabromodifluoropropan
|
16
|
0,2-2,1
|
?
|
C3H2F3Br3
|
tribromotrifluoropropan
|
18
|
0,2-5,6
|
?
|
C3H2F4Br2
|
dibromotetrafluoropropan
|
16
|
0,3-7,5
|
?
|
C3H2F5Br
|
bromopentafluoropropan
|
8
|
0,9-1,4
|
?
|
C3H3FBr4
|
tetrabromofluoropropan
|
12
|
0,08-1,9
|
?
|
C3H3F2Br3
|
tribromodifluoropropan
|
18
|
0,1-3,1
|
?
|
C3H3F3Br2
|
dibromotrifluoropropan
|
18
|
0,1-2,5
|
?
|
C3H3F4Br
|
bromotetrafluoropropan
|
12
|
0,3-4,4
|
?
|
C3H4FBr3
|
tribromofluoropropan
|
12
|
0,03-0,3
|
?
|
C3H4F2Br2
|
dibromodifluoropropan
|
16
|
0,1-1,0
|
?
|
C3H4F3Br
|
bromotrifluoropropan
|
12
|
0,07-0,8
|
?
|
C3H5FBr2
|
dibromofluoropropan
|
9
|
0,04-0,4
|
?
|
C3H5F2Br
|
bromodifluoropropan
|
9
|
0,07-0,8
|
?
|
C3H6FBr
|
bromofluoropropan
|
5
|
0,2-0,7
|
Załącznik D do Protokołu montrealskiego
Oznaczenie według PN-90/M-04611 (ISO 817:1974)
|
Wzór chemiczny
|
Substancja
|
Potencjał niszczenia ozonu*
|
Grupa I[1][2]
|
?
|
CH3Br
|
bromometan
|
0,6
|
(*) – Jeżeli podany jest zakres ODP, to:
- Dla celów Protokołu powinna być brana pod uwagę wartość najwyższa.
- Oznacza, że wartości graniczne są oparte na szacunkach i są mniej pewne.
- Dotyczy grupy izomerów.
- Wyższa wartość ODP dotyczy izomeru z najwyższą wartością ODP, niższa wartość ODP dotyczy izomeru z najniższą wartością ODP.
- Jeżeli podana jest jedna wartość ODP, oznacza to, że została obliczona na podstawie pomiarów laboratoryjnych.
(**) – Dotyczy najczęściej spotykanych w handlu substancji kontrolowanych.
Przypisy
Zobacz też
Linki zewnętrzne
|
|