Pomnik Lilli Wenedy w Krakowie

Pomnik Lilli Wenedy
Ilustracja
Pomnik Lilli Wenedy (2022)
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kraków

Miejsce

Planty

Typ obiektu

Posąg

Projektant

Alfred Daun

Fundator

Henryk Jordan

Data budowy

1884

Data odsłonięcia

13 lipca 1884

Ważniejsze przebudowy

1897

Położenie na mapie Starego Miasta w Krakowie
Mapa konturowa Starego Miasta w Krakowie, blisko górnej krawiędzi nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Pomnik Lilli Wenedy”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Pomnik Lilli Wenedy”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Pomnik Lilli Wenedy”
Położenie na mapie Krakowa
Mapa konturowa Krakowa, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Pomnik Lilli Wenedy”
Ziemia50°03′56″N 19°56′10″E/50,065556 19,936111
Multimedia w Wikimedia Commons

Pomnik Lilli Wenedy w Krakowie – pomnik, wykonany według projektu Alfreda Dauna, przedstawiający postać Lilli Wenedy, stojący w północno-zachodniej części Plant w Krakowie, w Dzielnicy I Stare Miasto.

Historia

W 1884 roku Henryk Jordan, w 35 rocznicę śmierci Juliusza Słowackiego, ufundował pomnik bohaterki jego utworu Lilla Weneda. Tragedia w pięciu aktach. Zaprojektował go Alfred Daun, a uroczyście odsłonięto go 13 lipca tego roku[1]. Monument usytuowano na skwerze na Plantach, w obrębie Ogrodu przy Floriance[a], w pobliżu gmachu Florianki oraz wylotów ulic św. Marka i Łobzowskiej[2].

Rzeźba została wykonana z kamienia pińczowskiego, lecz materiał ten okazał się niezbyt trwałym i uległ dosyć szybko zniszczeniu pod wpływem warunków atmosferycznych. W grudniu 1897 roku została zastąpiona odlew z brązu[b], również ufundowanym przez Jordana, a wykonanym według projektu Dauna[3]. Pomnik uznawano za dzieło upamiętniające samego Słowackiego[4].

W 2017 roku pomnik został poddany konserwacji, polegającej na wyczyszczeniu i zabezpieczeniu przed działaniem wody, ponadto odtworzono fragment węża, oplatającego postać bohaterki oraz naprawiono mosiężne druty, stanowiące struny jej harfy[5].

Opis

Pomnik przedstawia Lillę Wenedę podczas gry na harfie, którą uspokaja węże, grożące jej ojcu. Rzeźbę umieszczono na kamiennym, czworobocznym postumencie[4]. Pierwotna wersja pomnika, znana dzięki zdjęciom Ignacego Kriegera, z których przynajmniej jedno wykonał jesienią 1884 roku[6], pokazywała bohaterkę Słowackiego w pozycji siedzącej[4]. Zachowany po dziś posąg z brązu wyróżnia się od niej bardziej dynamicznym ujęciem: stojąca Lilia Weneda, oplatana przez węże, gwałtownym gestem wznosi swoją harfę ponad głowę[7].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Obejmuje odcinek Plant między ulicami Sławkowską a św. Tomasza, Torowska 2003 ↓, s. 110.
  2. ↑ Odlew wykonano w fabryce Dedrzeński, Królikowski i Loria z Podgórza, Torowska 2003 ↓, s. 57.

Przypisy

  1. ↑ Encyklopedia Krakowa 2000 ↓, s. 789; Adamczewski 2003 ↓, s. 406.
  2. ↑ Encyklopedia Krakowa 2000 ↓, s. 789; Rożek 2000 ↓, s. 42; Adamczewski 2003 ↓, s. 406; Torowska 2003 ↓, s. 117.
  3. ↑ Encyklopedia Krakowa 2000 ↓, s. 789; Adamczewski 2003 ↓, s. 406; Torowska 2003 ↓, s. 57.
  4. ↑ a b c Encyklopedia Krakowa 2000 ↓, s. 789.
  5. ↑ Mrowiec 2017 ↓, ¶ „W przypadku Lilli...”.
  6. ↑ Mossakowska i Zeńczak 1984 ↓, s. 121; Krasnowolski 2018 ↓, s. 123,
  7. ↑ Mossakowska i Zeńczak 1984 ↓, s. 121; Encyklopedia Krakowa 2000 ↓, s. 789; Torowska 2003 ↓, s. 117.

Bibliografia

Linki zewnętrzne