PROFILPELAJAR.COM

Pomnik Juliusza Słowackiego
Państwo	Polska
Miejscowość	Wrocław
Miejsce	Aleja Juliusza Słowackiego
Typ obiektu	posąg
Projektant	Wacław Szymanowski (1909); adaptacja (1983):; Andrzej Łętowski
Fundator	Wydział Kultury i Sztuki Urzędu Miejskiego Wrocławia
Data budowy	1983–marzec 1984
Data odsłonięcia	1984-05-06
	Położenie na mapie Wrocławia Pomnik Juliusza Słowackiego
	Położenie na mapie Polski Pomnik Juliusza Słowackiego
	Położenie na mapie województwa dolnośląskiego Pomnik Juliusza Słowackiego
	51°06′33″N 17°02′41″E/51,109167 17,044722
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pomnik Juliusza Słowackiego we Wrocławiu – pomnik upamiętniający polskiego wieszcza narodowego – Juliusza Słowackiego. Położony jest w Parku Juliusza Słowackiego^[a] przy alei Juliusza Słowackiego^[1]^[2]^[3]^[4]^[5]^[6]^[7]. Tędy również przebiega Promenada Staromiejska^[4]^[5].

Pomnik został wykonany według wzorca, którym była rzeźba^[b] autorstwa Wacława Szymanowskiego^[1]^[2]^[3]^[6]. Rzeźba ta została wykonana w 1909 roku. Następnie trafiła do Wrocławia, gdzie została zakupiona we wrocławskiej Desie. Ponieważ prawa autorskie do dzieła wygasły z powodu upływu czasu^[c], można było dokonać jego adaptacji na potrzeby budowy pomnika^[2]^[3]^[6].

Początkowo autorem i pierwszym inicjatorem idei budowy we Wrocławiu pomnika poświęconego Juliuszowi Słowackiemu był „obywatel” Tadeusz Wojciechowski^[d] (w 1967 roku), lecz jego wystąpienie do ówczesnych władz Wrocławia, zostało zignorowane. Do tego pomysłu powrócono w 1971 roku w Towarzystwie Miłośników Wrocławia. Następnie zorganizowano zbiórkę pieniędzy i sprawa ucichała. Pomysł trwał w „zawieszeniu” do 1981 roku, w którym powołano (z inicjatywy TWM) Społeczny Komitet Budowy Pomnika Juliusza Słowackiego. W 1982 próbowano wyłonić projekt pomnika poprzez ogłoszenie konkursu, jednak ten sposób działania zawiódł i ostatecznie wybrano^[e] na pierwowzór pomnika rzeźbę Wacława Szymanowskiego, którego adaptację przeprowadził Andrzej Łętowski. W 1983 został wykonany gipsowy wzorzec w skali 1:1, a w 1984 zakończono realizację w wytwórni właściwego postumentu i przetransportowano gotowy posąg do Wrocławia. Uroczystego odsłonięcia pomnika dokonał profesor Jan Dobraczyński. W uroczystościach brali udział przedstawiciele władz miasta i mieszkańcy miasta^[1]^[2]^[3]^[6]^[8]^[9]^[10].

Interesujący jest również sposób transportu gotowego posągu. Przewiezienie pomnika z wytwórni do miejsca wbudowania, w 1984 roku, miało następujący przebieg^[2]^[3]^[6]:

najpierw ciężarówką nastąpiło przewiezienie gotowego posągu z zakładu do Portu Gliwice
barką pomnik został przewieziony Odrzańską Drogą Wodną do Portu Miejskiego we Wrocławiu
we Wrocławiu dokonano objazdu pomnika po mieście^[f]: między innymi pomnik znalazł się na Rynku obok Pomnika Aleksandra Fredry, na placu Solnym, na placu Feliksa Dzierżyńskiego^[g] nastąpiło przywitanie pomnika przez uczniów z IX Liceum Ogólnokształcącego imienia Juliusza Słowackiego^[h] i inne,
pomnik następnie został dowieziony ciężarówką na miejsce wbudowania i ustawiony na gotowym postumencie.

Cokół wykonany został z dolnośląskiego sjenitu, a posąg o wysokości około 2,5 m i wadze 1400 kg – z brązu^[1]^[2]^[3]^[10].

Kalendarium
rok	data	wydarzenie
1909		powstanie rzeźby autorstwa Wacława Szymanowskiego – pierwowzór pomnika^[2]^[3]^[6]
1967		pismo Tadeusza Wojciechowskiego do władz Wrocławia w sprawie wzniesienia pomnika^[2]^[3]^[6]
1971		poparcie TMW dla idei budowy pomnika^[2]^[3]^[6]
1971	listopad 1971	zbiórka i przekazanie przez uczniów IX LO kwoty 10 tys. zł^[2]
1977–1979		pojęcie uchwały na walnym zgromadzeniu TWM o budowie pomnika^[2]
1981		powołanie^[i] Społecznego Komitetu Budowy Pomnika Juliusza Słowackiego^[2]^[3]^[6]
1982		konkurs na projekt pomnika (bez rozstrzygnięcia)^[2]^[3]^[6]
1983		wykonanie przez Andrzeja Łętowskiego wzoru pomnika z gipsu^[2]^[3]^[6]
1984	marzec 1984	wykonanie pomnika przez Gliwickie Zakłady Urządzeń Technicznych^[2]^[6]
1984	20 kwietnia 1984	przypłynięcie barki z pomnikiem do Portu Miejskiego^[2]^[3]^[6]
1984	25 kwietnia 1984	przewiezienie pomnika do miejsca ustawienia^[2]^[6]
1984	6 maj1984	uroczyste odsłonięcie^[j] pomnika o godzinie 18.00^[1]^[2]^[6]^[9]
1984	6–8 maja 1984	zlot z okazji odsłonięcia pomnika – przybyły delegacje 33 z 46 szkół, które ówcześnie nosiły imię wieszcza^[2]

We Wrocławiu istnieje IX Liceum Ogólnokształcącego imienia Juliusza Słowackiego. Organizowane są uroczystości związane z wieszczem: np. zlot rodziny szkół Juliusza Słowackiego, juliuszada; obejmują one także uroczystości związane z Pomnikiem Juliusza Słowackiego^[8]^[9]^[11].

Uwagi

↑ Park Juliusza Słowackiego rozpościera się pomiędzy aleją Juliusza Słowackiego i ulicą Jana Ewangelisty Purkyniego.
↑ rzeźba o wielkości ok. 0,5 m wykonana w brązie; miała być pierwowzorem dla pomnika wieszcza, który miał stanąć w rodzinnym mieście Juliusza Słowackiego – Krzemieńcu.
↑ autorskie prawa majątkowe trwają przez cały czas życia twórcy i 70 lat po jego śmierci; Wacław Szymanowski zmarł 22 lipca 1930 roku w Warszawie; jeżeli z mocy ustawy autorskie prawa majątkowe przysługują innej osobie niż twórca: 70 lat liczy się od daty rozpowszechnienia utworu.
↑ określenie stosowane ówcześnie przez władze wobec osób fizycznych, obywateli Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej; Tadeusz Wojciechowski, to bliżej nieznany wrocławianin, który wystąpił z pomysłem budowy pomnika poświęconego Juliuszowi Słowackiemu.
↑ wyboru dokonał Społeczny Komitet Budowy Pomnika Juliusza Słowackiego – za tym projektem opowiedziało się 21 członków komitetu (komitet składał się z 34 członków).
↑ pomnik przewożony był samochodem ciężarowym – skrzyniowym.
↑ obecnie: plac Dominikański.
↑ IX Liceum Ogólnokształcące im. Juliusza Słowackiego we Wrocławiu mieści się przy ulicy Piotra Skargi 29 w bezpośrednim sąsiedztwie dawnego placu Dzierżyńskiego (obecnie: plac Dominikański), przez który przebiega Trasa WZ.
↑ przewodniczącym komitetu został prof. Bronisław Pasierb (ówczesny prezes TWM).
↑ odsłonięcie nastąpiło w 39 rocznicę upadku „Festung Breslau” i tzw. powrotu Wrocławia do Macierzy; podczas uroczystości odsłonięcia pomnika nastąpiła gwałtowna ulewa, mimo to uroczystość została przeprowadzona zgodnie z programem do końca.

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Encyklopedia Wrocławia, Pomnik Juliusza Słowackiego, s. 699
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o ^p ^q ^r ^s Zygmunt Antkowiak: Juliusz Słowacki we Wrocławskim krajobrazie. Wrocław: Towarzystwo Miłośników Wrocławia, 1985, s. 167–179, seria: Kalendarz Wrocławski 1985. ISSN 0449-6906.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m Pomnik Juliusza Słowackiego. www.wroclaw.ivc.pl – Wirtualny Wrocław. [dostęp 2010-05-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-09-22)]. (pol.).
↑ ^a ^b Park Juliusza Słowackiego we Wrocławiu. [w:] Wrocławskie parki [on-line]. www.mmwroclaw.pl – Moje Miasto Wrocław, 2009-08-28. [dostęp 2010-05-20]. (pol.).
↑ ^a ^b Bronisław Zathey: Wokół Starego Miasta – Szlakiem dawnych fortyfikacji, czyli Staromiejską Promenadą. [w:] Wrocławskie parki [on-line]. www.wroclaw.pl – Wrocławski Serwis Internetowy. [dostęp 2010-05-20]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o Pomnik Juliusza Słowackiego. wroclaw.hydral.com.pl – Wratislaviae Amici. [dostęp 2010-05-20]. (pol.).
↑ Park Juliusza Słowackiego. wroclaw.hydral.com.pl – Wratislaviae Amici. [dostęp 2010-05-20]. (pol.).
↑ ^a ^b Strona główna. www.tmw.com.pl – Towarzystwo Miłośników Wrocławia. [dostęp 2010-05-20]. (pol.).
↑ ^a ^b ^c Bożena Sobiech: 21. zlot rodziny szkół Juliusza Słowackiego we Wrocławiu. serwisy.gazeta.pl – Gazeta.pl, 2005-10-20. [dostęp 2010-05-20]. (pol.).
↑ ^a ^b Pomnik Juliusza Słowackiego. [w:] Najciekawsze powojenne pomniki Wrocławia [on-line]. www.atrakcje-wroclawia.pl.tl – Atrakcje Wrocławia. [dostęp 2010-05-20]. (pol.).
↑ Juliusz Słowacki i JULIUSZADA. www.juliuszada.pl – Stowarzyszenie Absolwentów i Sympatyków Liceum Ogólnokształcącego nr IX im. Juliusza Słowackiego we Wrocławiu. [dostęp 2010-05-24]. (pol.).