Pirotechnika – dział chemii i techniki zajmujący się konstrukcją urządzeń z wykorzystaniem materiałów, które po wzbudzeniu, samodzielnie lub w połączeniu z innymi, poprzez proces reakcji spalania, wywołują efekty optyczne, cieplne, akustyczne, zapalające lub dymne. Dzieje się to dzięki niedetonacyjnych samowystarczalnych reakcjach egzotermicznych. Jedną z ważnych cech substancji pirotechnicznych jest to, że nie polegają na tlenie ze źródeł zewnętrznych.

Środki i urządzenia najczęściej wykorzystywane są przy produkcji fajerwerków, ale też pirotechnicznych środków bezpieczeństwa, wzywania pomocy czy w samochodowych napinaczach pasów, poduszkach powietrznych i gaśnicach.

Pirotechnika jest wykorzystywana zarówno w celach cywilnych, jak i wojskowych.

Historycznie:

• nazwa pochodzi od połączenia słów pyro (gr. ogień) oraz technika;
• powstanie pirotechniki łączone jest powszechnie z wynalazkiem prochu czarnego – najstarszego materiału miotającego.

Współcześnie:

• pirotechnika znajduje zastosowanie jako nietrwały element dekoracji, a w wojskowości do oświetlania pola walki, sygnalizacji, maskowania oraz wzniecania ognia.

W składzie materiałów pirotechnicznych musi znajdować się przynajmniej jeden utleniacz (utleniacz i akceptor elektronów) oraz również paliwo (donor elektronów i reduktor). Dodatkowo, w składzie materiałów pirotechnicznych często znajdują się inne elementy, takie jak dodatkowe utleniacze i paliwa, substancje wspomagające w procesie reakcji, flegmatyzatory, modyfikatory szybkości spalania, oraz składniki nadające określone efekty.

Materiały pirotechniczne nie potrzebują tlenu atmosferycznego do spalania, ale otoczenie, takie jak atmosfera na dużych i małych wysokościach, woda morska, próżnia w otwartej przestrzeni, zawsze wpływa na proces spalania. Ten wpływ ma istotne znaczenie dla szybkości, stopnia uwalniania energii oraz jakości i zakresu pożądanego efektu. Bilans tlenowy w kompozycjach pirotechnicznych może znacząco się różnić i można go podzielić na negatywny, neutralny lub pozytywny^[2].

Pirotechnika musi spełniać określone kryteria, aby można było je wytwarzać, testować i stosować:

• Zarówno składniki, jak i produkty reakcji, muszą być bezpieczne pod względem higieny pracy i nie szkodzić środowisku.
• Składniki preparatów pirotechnicznych muszą być ze sobą zgodne - kompatybilne
• Składniki powinny być łatwo dostępne na rynku w odpowiednich ilościach i jakości
• Preparaty pirotechniczne powinny być możliwe do wytworzenia przy minimalnej złożoności technicznej, aby obniżyć koszty produkcji oraz zapobiec wadom wynikającym z niewłaściwej obsługi.
• Preparaty pirotechniczne muszą gwarantować bezpieczeństwo w trakcie produkcji, przechowywania i użytkowania.
• Preparaty pirotechniczne powinny utrzymać swoją stabilność podczas przechowywania, szczególnie w różnych strefach klimatycznych oraz różnych warunkach atmosferycznych.
• Preparaty pirotechniczne nie mogą utracić swojej przydatności do użytku w wyniku przechowywania w różnych warunkach, niepodlegającej zmianom w ich właściwościach fizycznych i chemicznych.^[2]

Zobacz hasło pirotechnika w Wikisłowniku

• chemia
• fajerwerki
• materiały wybuchowe
• materiał pirotechniczny