Pigwowiec japoński

Pigwowiec japoński
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

różowce

Rodzina

różowate

Rodzaj

pigwowiec

Gatunek

pigwowiec japoński

Nazwa systematyczna
Chaenomeles japonica (Thunb.) Lindl. ex Spach
Hist. nat. vég. 2:159. 1834
Synonimy
  • Chaenomeles japonica var. alpina Maxim.
  • Chaenomeles maulei (Mast.) Lavallée
  • Choenomeles maulei var. alba Nakai
  • Cydonia japonica (Thunb.) Pers.
  • Cydonia lagenaria Loisel.
  • Pyrus japonica Thunb.
  • Pyrus maulei Mast.[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku

Pigwowiec japoński (Chaenomeles japonica (Thunb.) Lindl. ex Spach.) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny różowatych (Rosaceae). Nieprawidłowo bywa czasami nazywany pigwą japońską[potrzebny przypis]. Pochodzi z Japonii[3]. Nazwa rodzajowa Chaenomeles związana jest z anatomią owocu – pochodzi od gr. χαίνειν chainein (pękać, otwierać się)[5] i gr. μῆλον mēlon (jabłko)[6]. Jest uprawiany w Polsce.

Morfologia

Kwiaty
Owoce
Pokrój
Kolczasty krzew o wysokości 1–2 m. Młode pędy nagie. Ma szeroko rozpostarte na boki gałęzie.
Liście
Odwrotnie jajowate lub łopatkowate, długości do 5 cm, ostro piłkowane z dużymi przylistkami.
Kwiaty
Liczne 5-działkowe i 5-płatkowe, łososioworóżowe lub pomarańczowoczerwonawe z licznymi pręcikami i 1 słupkiem powstałym ze zrośnięcia pięciu owocolistków.
Owoce
Owoce pozorne, pachnące i jadalne, po dojrzeniu koloru jasnożółtego, czasami czerwono nakrapiane. Dojrzewają w październiku.

Zmienność

Często tworzy mieszańca z pigwowcem chińskim (jest to pigwowiec pośredni Ch. × superba (Frahm) Rehder.)[7].

Zastosowanie

  • Sztuka kulinarna: owoce są twarde i kwaśne. Zawierają duże ilości witaminy C, kwasów organicznych oraz polifenoli. Nie nadają się do bezpośredniego spożycia z powodu niskiej zawarrtości cukrów w stosunku do kwasów (2:1, czyli poniżej akceptowalnego 10:1)[8]. Nadają się natomiast jako dodatek do herbaty (w miejsce cytryny), jako podstawa pigwówki i na przetwory: dżemy, galaretki, soki. Można je łączyć w przetworach z innymi owocami, np. jabłkami lub aronią.
  • Roślina ozdobna: w Europie nieco zapomniany krzew ozdobny[według kogo?]. Wczesną wiosną obficie i efektownie zakwita, czasami również powtórnie jesienią. W uprawie często spotykany w odmianie karłowatej (C. japonensis var. alpina). Istnieją odmiany o różnych barwach kwiatów od pomarańczowej poprzez różową do czerwonej. Nie ma specjalnych wymagań co do gleby i jest odporny na mróz. Należy przycinać pędy nadmiernie rozrastające się na boki[potrzebny przypis].

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-29] (ang.).
  3. ↑ a b Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-04-28].
  4. ↑ Chaenomeles japonica, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. ↑ χαίνειν - WordSense.eu [online], www.wordsense.eu [dostęp 2020-11-08] (ang.).
  6. ↑ μῆλον - WordSense.eu [online], www.wordsense.eu [dostęp 2020-11-08] (ang.).
  7. ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  8. ↑ Charakterystyka owoców pigwowca japońskiego i derenia jadalnego. [dostęp 2015-12-05].

Bibliografia