Pierwiastki czwartego okresu – pierwiastki chemiczne znajdujące się w czwartym okresie układu okresowego pierwiastków, o liczbach atomowych od 19 do 36.
16 pierwiastków jest w temperaturze pokojowej ciałami stałymi, 1 cieczą (brom) i
1 gazem (krypton).
Lista
Pierwiastki znajdujące się w okresie
Potas
Osobny artykuł: Potas.Bardzo miękki metal. W kontakcie z wodą i kwasami zapala się i często wybucha. Tworzy wodorki. Musi być przechowywany w nafcie. Odkryty w 1807 r.
Wapń
Osobny artykuł: Wapń.
Srebrzystobiały metal. Podobnie jak potas i sód, musi być przechowywany w nafcie. Odkryty już w starożytności.
Skand
Osobny artykuł: Skand.
Srebrzystoszary, miękki metal. Na powietrzu łatwo pokrywa się żółtawą warstwą tlenku, Sc
2O
3. Z kwasami tworzy sole.
Tytan
Srebrzystobiały, lekki i wytrzymały metal. Dodawany jako dodatek stopowy do żelaza, aluminium, wanadu, molibdenu i innych.
Wanad
Osobny artykuł: Wanad.
Lśniący, srebrzysty metal. W stanie czystym jest kowalny i ciągliwy. Staje się kruchy w temp. powyżej 300 °C.
Chrom
Osobny artykuł: Chrom.
Chrom metaliczny jest srebrzystoszarym metalem (z błękitnym połyskiem w świetle); na powietrzu reaguje z tlenem, ulega pasywacji i powstaje tlenek chromu(III), który tworzy powłokę ochronną i zabezpiecza postępowaniu korozji na metalu.
Mangan
Osobny artykuł: Mangan.
Metaliczny mangan jest twardym, srebrzystym i kruchym materiałem o różowym połysku. Jest masowo stosowanym dodatkiem do stali, obniżając jej temperaturę topnienia i poprawiając właściwości mechaniczne. Wykazuje właściwości paramagnetyczne.
Żelazo
Osobny artykuł: Żelazo.
Czyste żelazo jest lśniącym, srebrzystym, dość twardym i stosunkowo trudnotopliwym metalem, który ulega pasywacji. Domieszka krzemu bądź węgla, związana z procesem otrzymywania metalu z rud żelaza, zwiększa głębokość i szybkość korozji.
Kobalt
Osobny artykuł: Kobalt.
Niebieskawoszary metal. Kobalt jest składnikiem niektórych stopów o wysokich parametrach (tzw. nadstopy). W postaci metalicznej lub jako tlenek jest składnikiem elektrod akumulatorów litowo-jonowych, niklowo-kadmowych i niklowo-metalowo-wodorkowych.
Nikiel
Osobny artykuł: Nikiel.
Nikiel metaliczny jest srebrzystobiałym połyskującym metalem, trudno korodującym i odpornym na ścieranie. Stosuje się go do tworzenia błyszczących powłok galwanicznych na powierzchni elementów stalowych. W stopach z miedzią stosowany do wyrobu monet, sztućców itp.
Miedź
Osobny artykuł: Miedź.
Czerwonobrunatny miękki metal. Używana do produkcji kabli.
Cynk
Osobny artykuł: Cynk.
Niebieskawoszary kruchy metal. Na powietrzu ulega podobnej do aluminium pasywacji. Został odkryty w Indiach lub Chinach przed 1500 p.n.e. Do Europy metal ten zawędrował dopiero w XVII wieku.
Gal
Osobny artykuł: Gal.
Jest łatwo topliwym, srebrzystobiałym, miękkim metalem. Topi się już w temperaturze 29,76 °C i trzymany w dłoni zamienia się w ciecz. Pierwiastkowy gal nie występuje w przyrodzie, ale można go łatwo uzyskać poprzez wytapianie.
German
Osobny artykuł: German.
Srebrzystoszary metal. Jest ważnym półprzewodnikiem, wykorzystywanym do produkcji tranzystorów i inny części elektronicznych.
Arsen
Osobny artykuł: Arsen.
Stalowoszary metal. Do naturalnych źródeł arsenu w przyrodzie zalicza się erupcje wulkanów (około 17 000 ton rocznie) i (w mniejszym stopniu) ługowanie arsenu ze skał osadowych i magmowych.
Selen
Osobny artykuł: Selen.
Selen jest czarnym lub czerwonym niemetalem. Swoimi właściwościami nieco przypomina siarkę
(w układzie okresowym leży pod nią, w grupie tlenowców.
Brom
Osobny artykuł: Brom.
Czerwonobrunatna ciecz. Jest jednym z dwóch pierwiastków, które w warunkach standardowych znajduje się w tym stanie skupienia.
Krypton
Osobny artykuł: Krypton.
Bezbarwny gaz. Świeci w silnym polu elektrycznym.
Bibliografia
