PROFILPELAJAR.COM

Pieniężno
	gromada
	1954–1973
Państwo	Polska
Województwo	olsztyńskie
Powiat	braniewski
Data powstania	4 października 1954
Data likwidacji	1 stycznia 1973
Siedziba	Pieniężno
Szczegółowy podział administracyjny (1954)
Liczba sołectw	5
Liczba reprezentantów
Liczba członków GRN (1954)	27
brak współrzędnych

Pieniężno – dawna gromada, czyli najmniejsza jednostka podziału terytorialnego Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej w latach 1954–1972.

Gromady, z gromadzkimi radami narodowymi (GRN) jako organami władzy najniższego stopnia na wsi, funkcjonowały od reformy reorganizującej administrację wiejską przeprowadzonej jesienią 1954^[1] do momentu ich zniesienia z dniem 1 stycznia 1973^[2], tym samym wypierając organizację gminną w latach 1954–1972^[3]^[4].

Gromadę Pieniężno z siedzibą GRN w Pieniężnie (wówczas wsi) utworzono – jako jedną z 8759 gromad na obszarze Polski^[3] – w powiecie braniewskim w woj. olsztyńskim na mocy uchwały nr 11 WRN w Olsztynie z dnia 4 października 1954. W skład jednostki weszły obszary dotychczasowych gromad^[5] Pieniężno, Kajmity, Łajsy i Różaniec oraz miejscowości Sawity i Żugienie z dotychczasowej gromady Piotrowiec ze zniesionej gminy Pieniężno, ponadto miejscowości Wojnity i Kierpajny Wielkie z dotychczasowej gromady Wojnity ze zniesionej gminy Płoskinia, w tymże powiecie^[6]. Dla gromady ustalono 27 członków gromadzkiej rady narodowej^[7].

31 grudnia 1959 z gromady Pieniężno wyłączono miejscowość Pieniężno, nadając jej status osiedla^[8]. Osiedle Pieniężno pozostało jednak nadal ekstraterytorialną siedzibą gromady Pieniężno.

1 stycznia 1960 do gromady Pieniężno włączono wieś Bornity ze zniesionej gromady Chwalęcin, wieś Pakosze, Wyrębiska i Kierpajny Małe, osadę Brzostki oraz PGR Pakosze ze zniesionej gromady Pakosze, a także wsie Henrykowo i Kumajny, PGR Kumajny oraz leśniczówkę Kumajny ze zniesionej gromady Henrykowo – w tymże powiecie^[9].

31 grudnia 1967 z gromady Pieniężno wyłączono część obszaru PGR Strubno oraz dwie części obszaru PGL nadleśnictwo Rogity (razem 208 ha), włączając je do gromady Płoskinia w tymże powiecie; do gromady Pieniężno włączono natomiast dwie części obszaru PGR Sawity (78 ha + 90 ha) z gromady Lelkowo oraz część obszaru PGL nadleśnictwo Rogity (15 ha) z gromady Płoskinia w tymże powiecie; do gromady Pieniężno włączono natomiast część obszaru PGL nadleśnictwo Rogity (22 ha) z gromady Wola Lipowska w tymże powiecie^[10].

30 czerwca 1968 do gromady Pieniężno włączono wsie Białczyn, Gajle, Kiersiny, Piotrowiec i Posady ze zniesionej gromady Wola Lipowska w tymże powiecie^[11].

1 stycznia 1972 do gromady Pieniężno włączono tereny rolne o powierzchni 1.289 ha z osiedla Pieniężno w tymże powiecie^[12] oraz wsie Glądy, Jeziorko, Kowale, Lubianka, Łoźnik, Pawły, Pełty, Pluty i Wopy ze zniesionej (formalnie 22 grudnia 1971) gromady Pluty w powiecie bartoszyckim^[13].

Gromada przetrwała do końca 1972 roku, czyli do kolejnej reformy gminnej^[14]. 1 stycznia 1973 w powiecie braniewskim reaktywowano gminę Pieniężno^[15]. Tego samego dnia osiedle Pieniężno otrzymało prawa miejskie^[16].

Przypisy

↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
↑ ^a ^b Podział administracyjny Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej. Warszawa: Urząd Rady Ministrów – Biuro do spraw Prezydiów Rad Narodowych, 1956.
↑ Mała Encyklopedia Powszechna PWN. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1959.
↑ Gromady istniały także po II wojnie światowej jako jednostka pomocnicza gmin.
↑ Uchwała Nr 11 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 4 października 1954 r. w sprawie podziału na nowe gromady powiatu braniewskiego; w ramach Zarządzenia Nr 13 Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 30 listopada 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 4 października 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 20 grudnia 1954 r., Nr. 11, Poz. 50)
↑ Uchwała Nr XXXVI/202 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Braniewie z dnia 2 października 1954 r. w przedmiocie ustalenia liczby członków gromadzkich rad narodowych (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 9 października 1954 r., Nr. 9, Poz. 30)
↑ Dz.U. z 1959 r. nr 65, poz. 387
↑ Uchwała Nr III/9f/59 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 21 lipca 1959 r. w sprawie zniesienia niektórych gromad w województwie olsztyńskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 30 grudnia 1959 r., Nr. 28, Poz. 81)
↑ Uchwała Nr XIV/60/67 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 7 października 1967 r. w sprawie zmiany granic niektórych gromad na terenie województwa olsztyńskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 15 listopada 1967 r., Nr. 13, Poz. 103)
↑ Uchwała Nr XVII/73/68 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 24 kwietnia 1968 r. w sprawie zniesienia niektórych gromad na terenie województwa olsztyńskiego (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 31 lipca 1968 r., Nr. 9, Poz. 84)
↑ Dz.U. z 1971 r. nr 17, poz. 165
↑ Dz.U. z 1971 r. nr 32, poz. 293
↑ Wykaz miast, osiedli i gromad: stan z dn. 1 I 1971 r., Cz. 1. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny – Biuro Spisów, 1971.
↑ Uchwała Nr XXI/83/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie olsztyńskim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Olsztynie z dnia 7 grudnia 1972 r., Nr 13, Poz. 176)
↑ Dz.U. z 1972 r. nr 50, poz. 327