Piaski – osiedle w granicach miasta Bydgoszczy, w jego północnej części.
Osiedle Piaski jest jednym z młodszych osiedli domków jednorodzinnych w Bydgoszczy. Sąsiaduje z kompleksem lasów sosnowych, przez które prowadzi znakowany czarno szlak pieszy umożliwiający bezpośrednie połączenie z rejonem Leśnego Parku Kultury i Wypoczynku.
Położenie
Jednostka urbanistyczna Piaski usytuowana jest w północno-zachodniej części miasta między osiedlami: Opławiec i Czyżkówko na zachodzie, Smukała na północy i Jachcice na wschodzie i południu. Granicę zachodnią stanowi Brda, zaś wschodnią ul. Smukalska.
Część północna jednostki należy do mezoregionu Dolina Brdy i mikroregionów: Dolina Sandrowa Brdy (taras wysoki 75 m n.p.m.) i Dolina Smukalska (taras niski), zaś niższa część zachodnia i południowa do mezoregionu Kotlina Toruńska i mikroregionu Dolina Miejska Brdy[2]. W części południowej, w pobliżu Brdy przy ul. Błotnej znajdują się jeziorka, które stanowią odcięte w połowie XIX wieku fragmenty dawnego meandru Brdy[3].
Charakterystyka
W granicach jednostki urbanistycznej Piaski, na wysokim tarasie znajduje się zwarte osiedle mieszkaniowe, które od północy i wschodu graniczy z lasem sosnowym, od zachodu ze zboczem doliny Brdy, a od południa jego granicą jest 30-metrowa skarpa pradoliny. Osiedle jest otoczone terenami leśnymi, atrakcyjnymi przyrodniczo i krajobrazowo. Nie ma tutaj hałasu, przemysłu, ani nadmiernego ruchu pojazdów. Niedaleko znajduje się Leśny Park Kultury i Wypoczynku. Ze skarp rozpościerają się rozległe widoki na środkową i zachodnią część Bydgoszczy. Widać Osową Górę, Czyżkówko, Jachcice oraz dzielnice południowego tarasu. Do doliny Brdy prowadzą schody wkomponowane w zbocze. Nad rzeką znajduje się kilka „dzikich” plaż. Na tym odcinku Brda zachowuje charakter rzeki naturalnej, o rwącym nurcie i czystej, przejrzystej wodzie.
Ul. Smukalska łącząca osiedle z centrum miasta posiada alternatywę w postaci utwardzonej drogi gruntowej przez las, która prowadzi do obwodnicy parkowej Myślęcinka. W rejonie osiedla wytyczono ścieżki rowerowe, które mają umożliwić mieszkańcom bezpieczną jazdę w jego obrębie.
Na osiedlu znajdują się trzy ośrodki związane ze sferą religijną:
Nazwa osiedla nawiązuje do piaszczystego gruntu, na którym jest położona najbardziej atrakcyjna osadniczo wysoka część osiedla.
Ludność
W 1970 r. Piaski zamieszkiwało 400 osób, 20 lat później – 1,6 tys.[4]. Liczba mieszkańców osiedla sukcesywnie wzrasta wskutek oddawania do użytku zespołów zabudowy jednorodzinnej. W 2002 r. Piaski zamieszkiwało 2,2 tys. osób, a w 2010 r. 2,4 tys.[5].
Rekreacja
Na terenie Piasków znajduje się ok. 4 ha terenów zieleni urządzonej i 113 ha zieleni nieurządzonej (46% powierzchni całej jednostki urbanistycznej)[6]. Głównym obszarem rekreacyjnym są lasy o urozmaiconej rzeźbie terenu, otaczające osiedle od północy i wschodu oraz zieleń przybrzeżna Brdy.
W 2011 r. na terenie osiedla znajdowały się następujące obiekty sportowe i rekreacyjne[6]:
boisko wielofunkcyjne – ul. Mochelska
plac zabaw – ul. Mochelska
Osiedle posiada ścieżki rowerowe biegnące wzdłuż ul. Niewieścińskiej, Drzycimskiej i Smętowskiej. Studium transportowe Bydgoszczy przewiduje realizację m.in. dróg rowerowych wzdłuż ulicy Smukalskiej oraz Szamarzewskiego[6].
Rozwój terenów zieleni zawarty w planach urbanistycznych Bydgoszczy zmierza do powołania parku dzielnicowego w rejonie ulic: Obozowej i Mochelskiej, obejmującego istniejące tereny sportowe, stadion w budowie oraz zieleń krajobrazową[6].
Historia
Osiedle Piaski nie posiada bogatych tradycji historycznych. Z mapy okolic Bydgoszczy Schulza z 1857 r.[7] wynika, że w połowie XIX w. teren na wysokim tarasie Brdy nie był zasiedlony, natomiast u podnóża zbocza doliny Brdy istniała kolonia Jachcice, złożona z kilkunastu domostw. Cały obszar obecnej jednostki urbanistycznej Piaski został włączony do miasta Bydgoszczy w kwietniu 1920 r. Znajdował się on wówczas w obrębie gminy Jachcice, którą w całości wcielono do Bydgoszczy. W latach 1920–1954 był to słabo zurbanizowany, najbardziej wysunięty na północ fragment miasta.
Rozwój budownictwa mieszkaniowego na tym terenie datuje się od lat 60. XX w., jednak największe nasilenie zabudowy nastąpiło w latach 80. i 90. Wznoszono tutaj generalnie domy jednorodzinne finansowane ze środków własnych ludności. W 2010 r. na Piaskach nadal znajdowały się wolne tereny pod budownictwo mieszkaniowe, w tym atrakcyjne krajobrazowo, położone w pobliżu krawędzi teras doliny Brdy.
Wzniesione jako dar Roku Jubileuszowego 2000 w spokojnym leśnym zakątku na krawędzi doliny Brdy na osiedlu Piaski. Stanowi niewielki kościółek z przytulnym wnętrzem i obrazem MB, otwarty cały dzień. We wnętrzu znajduje się barokowy ołtarz z obrazem Matki Bożej, figury Apostołów Piotra i Pawła oraz figura św. Michała Archanioła. Sanktuaria MTA są budowane na wzór kaplicy w Schönstatt (Vallendar k. Koblencji), w której miało miejsce założenie Ruchu Szensztackiego.
Matka Boża przedstawiana na obrazie w sanktuarium szensztackim czczona jest pod tytułem: Matka Boża Trzykroć Przedziwna (łac.Mater Ter Admirabilis) jako Matka i Wychowawczyni nowego człowieka i nowej wspólnoty według nauki Ewangelii. Według wiernych, jej szczególne działanie z tego miejsca ma polegać na wypraszaniu pielgrzymom: łaski zadomowienia, łaski wewnętrznej przemiany, łaski skutecznego apostolstwa.
Rada Osiedla
Jednostka urbanistyczna Piaski posiada własną Radę Osiedla, której siedziba znajduje się przy ul. Drzycimskiej 7[8]
↑ abŚrodowisko przyrodnicze Bydgoszczy. Praca zbiorowa pod red. Józefa Banaszaka, Wydawnictwo Tanan. Bydgoszcz 1996
↑Gorączko Marcin: Zbiorniki wodne na obszarze Bydgoszczy w ujęciu historycznym. [w:] Kronika Bydgoska XXV
↑Rogalski Bogumił: Charakterystyka i niektóre uwagi do miejscowego planu ogólnego zagospodarowania przestrzennego miasta Bydgoszczy. [w:] Kronika Bydgoska XVI
↑Lokalny Program Rewitalizacji dla miasta Bydgoszczy na lata 2007-2015
↑ abcdTereny wypoczynku i rekreacji w Bydgoszczy - diagnoza stanu istniejącego i kierunku rozwoju. Miejska Pracownia Urbanistyczna w Bydgoszczy. Załącznik do Uchwały nr XXXV/731/12 Rady Miasta Bydgoszczy z dnia 28 listopada 2012 roku
↑Plan von Bromberg und Umgegend zwischen der Weichsel und Netze sowie den Königl. Oberförstereien Wtelno u. Glinke. Berlin 1857, skala 1:25000