Park Potworów (wł.Parco dei Mostri), także Ogród Bomarzo, wcześniej Sacro Bosco (Święty Las)[2] – późnorenesansowypark z XVI wieku[1][3], położony w Bomarzo, w prowincji Viterbo, w północnej części regionu Lacjum, we Włoszech. W parku, pośród naturalnej roślinności, znajdują się liczne wyobrażenia mitologicznych stworzeń i zwierząt, z których wiele wyrzeźbiono bezpośrednio w skalnym podłożu.
Historia
Nazwa parku wywodzi się od dużego zbioru rzeźb i posągów mitologicznych stworzeń i zwierząt, wyrzeźbionych losowo we wnętrzu parku. Niektóre z rzeźb wykonano w podłożu skalnym, który jest powszechnym elementem krajobrazu tego regionu. Zbiory figur zostały wykonane i zebrane pod patronatem włoskiegokondotiera i mecenasa sztuki Piera Francesco Orsiniego, zwanego w latach 1528–1588[3] Vicino, który stworzył ogród pod wpływem smutku[4] po śmierci swojej żony Giulii Farnese[3] (brak powiązań z Giulią Farnese siostrą papieża Pawła III). Projekt planu ogrodu przypisany został włoskiemu architektowi ogrodówPirro Ligoriemu[4][a]. Budzi to jednak wiele wątpliwości – dlaczego tak sławny architekt, tworzący projekty znaczących dziś rezydencji włoskich i uważany za jedną ze sław architektury włoskiego renesansu[4], zaprojektował ogród w zupełności odbiegający od przyjętych norm renesansowych[4].
Po śmierci Vicino w 1584 ogród przeszedł w ręce rodziny Lanta della Rovere, która nie interesowała się obiektem[5]. W XIX i w XX wieku ogród był bardzo zaniedbywany. W 1949 roku park został odkryty przez włoskiego krytyka i historyka sztuki Mario Praza i malarza Salvadora Dalíego, którzy nakręcili o nim film[5]. W 1954 obiekt zakupił Giovanni Bettini i rozpoczął prace porządkowe[5]. W 1967, bazując na lokalnych legendach i opiniach Dalíego, Manuel Muijca Lainez wydał powieść o parku[5]. Park został odrestaurowany w ramach programu odbudowy realizowanego przez rodzinę Bettini[3]. Obecnie (2011) ogród wciąż jest własnością prywatną, jednak jest dostępny dla zwiedzających.
Opis
Smok zaatakowany przez lwySłoń bojowy Hannibala trzymający trąbą legionistę rzymskiegoBłękitny ProteuszHerkules i KakusPochyły Dom
Styl
Według wytycznych założycieli parku wnętrze ogrodów, w których znajdowały się posągi, nie miało się podobać, ale zadziwiać. Wiele z potwornych posągów stojących w parku pozostaje bez związku z żadnym racjonalnym systemem planowania[4]. Rzeźby wydają się być niemal porozrzucane losowo we wnętrzu ogrodowym, co potwierdza jedna z inskrypcji w języku włoskim na obelisku mówiąca: „Sol na sfogare il Core” („po prostu ustawić wolnym sercem”). Na większości posągów znajdują się także inne opisy, często alegoryczne i aluzyjne pochodzące z wierszy poetów włoskich, m.in.: Annibale Caro i kardynała Cristoforo Madruzziego.
Świątynia wieczności – świątynia w górnej części ogrodu, będąca pomnikiem ku czci Giulii Farnese. Obiekt zbudowany jest na planie ośmiokąta, będący mieszaniną stylów renesansu, architektury klasycznej, oraz wpływów ze sztuki etruskiej. Obecnie we wnętrzu budowli znajdują się groby Giovanniego Bettiniego i Tiny Severi, należących do rodziny, która jest właścicielem parku.
Pochyły dom – obiekt dedykowany kardynałowi Cristoforo Madruzzo, bliskiemu przyjacielowi Piera Francesco Orsiniego i Giulii Farnese.
.jpg)
.jpg)