Park Narodowy Talampaya

Park Narodowy Talampaya
Parque nacional Talampaya
Logotyp Park Narodowy Talampaya
ilustracja
park narodowy
Państwo

 Argentyna

Położenie

prowincja La Rioja

Data utworzenia

11 czerwca 1997

Akt prawny

Ustawa Nr 24.846 z 1997 roku

Powierzchnia

2138 km²

Ochrona

kategoria IUCNII (park narodowy)

Położenie na mapie Argentyny
Mapa konturowa Argentyny, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Park Narodowy Talampaya”
Ziemia29°48′00″S 67°50′00″W/-29,800000 -67,833333
Strona internetowa
Parki Przyrodnicze Ischigualasto-Talampaya[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
ilustracja
Państwo

 Argentyna

Typ

przyrodniczy

Spełniane kryterium

VIII

Numer ref.

966

Region[b]

Ameryka Łacińska i Karaiby

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

2000
na 24. sesji

Park Narodowy Talampaya (hiszp. Parque nacional Talampaya) – park narodowy w Argentynie, założony w 1997 roku, w 2000 roku wpisany wraz z Parkiem Prowincjonalnym Ischigualasto na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Historia

Park Narodowy Talampaya został utworzony 10 lipca 1997 roku na mocy ustawy Nr 24.846[1][2]. Obejmuje ochroną obszar o powierzchni 213 800 hektarów (2138 km²) w zachodnio-środkowej części prowincji La Rioja, ok. 60 km od Villa Unión na terenie ekoregionu Argentine Monte[1], u stóp wschodnich Andów[3]. Znajduje się tu triasowy basen sedymentacyjny, w którym zachowały się skamieniałości z okresu sprzed 245–208 milionów lat – przodków ssaków, dinozaurów i roślin, stanowiących świadectwo ewolucji kręgowców[3][4].

Głównym celem parku jest ochrona licznych skamieniałości z okresu permu i triasu, zachowanie gatunków lokalnej flory i fauny i bioróżnorodności[5].

W 2000 roku park został wpisany wraz z sąsiadującym Parkiem Prowincjonalnym Ischigualasto na listę światowego dziedzictwa UNESCO[3]. Ne terenie tych dwóch parków znajduje się najpełniejszy na świecie lądowy zespół skamielin z okresu triasu[4].

W 2016 roku park odwiedziło ponad 68 tys. zwiedzających[5].

Geografia

Geologia

Rzeźba terenu została ukształtowana przez działalność tektoniczną[6]. Przez park przebiegają przez dwa łańcuchy górskie – Sierra Morada na zachodzie (ze wzniesieniami sięgającymi 2000 m n.p.m.) i Sierra de Los Tarjados na wschodzie (część Sierra de Famatina, masywu Andów[6]. Podłoże zbudowane jest ze skał osadowych, które pod wpływem warunków klimatycznych poddawane są erozji[6]. Występują tu liczne skały czerwonego piaskowca dochodzące do 200 m wysokości[3].

Klimat

Według klasyfikacji klimatów Köppena park leży w strefie ciepłego klimatu pustynnego[6], charakteryzującego się dużymi dziennymi amplitudami temperatur i intensywnym nasłonecznieniem[1]. Latem temperatura przekracza 40°C, a zimą (od czerwca do lipca) spada poniżej zera[6], nawet poniżej -7°C[1]. Średnia temperatura roczna wynosi 16,5°C[6]. Średnie opady roczne wynoszą 170 mm, obfite deszcze występują latem[1]. Między lipcem a październikiem wieje wiatr fenowyZonda[1].

Hydrografia

Region jest ubogi w stałe zasoby wodne[6]. Występują tu głównie okresowe potoki i niewielkie strumienie, zasilane woda deszczowa w okresie obfitych opadów[6]. Dwie główne rzeki okresowe to Del Alto i Pagancillo[6].

Flora i fauna

W parku dominują kserofile i roślinność zaroślowa[5][6]. Występują tu takie gatunki jak: Larrea cuneifolia, Larrea divaricata, Bulnesia retama, Cercidium praecox czy Acacia aroma a także endemity, na przykład Ramorinoa girolae i Halophytum ameghinoi[6]. Na terenach bardziej wilgotnych rosną przedstawiciele Prosopis a także Geoffroea decorticans, Cercidium praecox i schinus peruwiański[6].

W regionie odnotowano 133 gatunki kręgowców[6]. Występują m.in. pumy, lisy i gwanako andyjskie[5].

Przypisy

  1. a b c d e f Administración de Parques Nacionales: Parque Nacional Talampaya. parquesnacionales.gob.ar. [dostęp 2019-01-05]. (hiszp.).
  2. PARQUES NACIONALES Ley 24.846 Acéptase la cesión de la jurisdicción y dominio efectuada por la Provincia de La Rioja al Estado Nacional de un área, declarándola Parque Nacional de Talampaya.. [w:] InfoLEG [on-line]. [dostęp 2019-01-05]. (hiszp.).
  3. a b c d UNESCO: Ischigualasto / Talampaya Natural Parks. [dostęp 2019-01-04]. (ang.).
  4. a b UNESCO: WHC Nomination Documentation Ischigualasto / Talampaya Natural Par ks. [dostęp 2019-01-05]. (ang.).
  5. a b c d Administración de Parques Nacionales: Parque Nacional Talampaya. [w:] Sistema de Información de Biodiversidad (SIB) [on-line]. [dostęp 2019-01-05]. (hiszp.).
  6. a b c d e f g h i j k l m Administración de Parques Nacionales: Plan de Manejo: Parque Nacional Talampaya: Fase II. [w:] sib.gob.ar [on-line]. 2001. [dostęp 2019-01-05]. (hiszp.).